Svjetsko prvenstvo u nogometu

Svjetsko prvenstvo u nogometu održava se svake četvrte godine. Do Svjetskog prvenstva 2022. na turniru su učestvovale 32 reprezentacije, od kojih su najbrojnije ekipe iz Evrope, zatim iz Afrike, Azije, Južne Amerike, Sjeverne i Srednje Amerike s Karibima te iz Okeanije.

Svjetsko prvenstvo u nogometu
Osnovano	1930.
Broj ekipa	32
Trenutni šampioni	Argentina (3. titula)
Najuspješniji klub	Brazil (5 titula)
Internet stranica	fifa.com/worldcup
SP 2022.

Prvenstva
1930 1934 1938 1950 1954 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022.

Države učesnice SP i njihovi najbolji rezultati

Prvo Svjetsko prvenstvo održano je 1930. u Urugvaju, a pobijedila je domaća ekipa, porazivši u finalnoj utakmici Argentinu sa 4–2. Osoba koja je najzaslužnija za pokretanje svjetskog prvenstva u nogometu je francuz Jules Rimet. Po njemu je 1950. nazvana titula koja se tada dodijeljivala pobjedniku; Kup "Jules Rimet" - zlatni pehar težine 1,8 kilograma, izrađen od čistog zlata. Brazil je 1970. kao trostruki osvajač dobio taj trofej u trajno vlasništvo, ali su ga imali samo do 1983. kada je ukraden i do danas nije pronađen^[1]. Godine 1971. predstavljen je novi pehar, napravljen od 18 karatnog zlata. Ovaj pehar visine 36 cm i težine 5 kg, djelo italijanskog dizajnera Silvia Gazzaninija, procijenjen je na više od 10 miliona dolara. Pobjednik svakog svjetskog prvenstva dobija u trajno vlasništvo identičnu pozlaćenu repliku, čija izrada košta približno 50.000 dolara.

Pobjednici SP kroz historiju

Pobjednici SP
Godina	Domaćin		Finale				Utakmica za Treće mjesto				Broj ekipa
			Pobjednik	Rezultat	Finalista		Treće mjesto	Rezultat	Četvrto mjesto
1930. Opširnije	Urugvaj		Urugvaj	4–2	Argentina		SAD	[a]	Jugoslavija		13
1934. Opširnije	Italija		Italija	2–1 (produžeci)	Čehoslovačka		Njemačka	3–2	Austrija		16
1938. Opširnije	Francuska		Italija	4–2	Mađarska		Brazil	4–2	Švedska		16/15 [b]
1950. Opširnije	Brazil		Urugvaj	[c]	Brazil		Švedska	[c]	Španija		16/13 [d]
1954. Opširnije	Švicarska		Zapadna Njemačka	3–2	Mađarska		Austrija	3–1	Urugvaj		16
1958. Opširnije	Švedska		Brazil	5–2	Švedska		Francuska	6–3	Zapadna Njemačka		16
1962. Opširnije	Čile		Brazil	3–1	Čehoslovačka		Čile	1–0	Jugoslavija		16
1966. Opširnije	Engleska		Engleska	4–2 (produžeci)	Zapadna Njemačka		Portugal	2–1	Sovjetski Savez		16
1970. Opširnije	Meksiko		Brazil	4–1	Italija		Zapadna Njemačka	1–0	Urugvaj		16
1974. Opširnije	Zapadna Njemačka		Zapadna Njemačka	2–1	Nizozemska		Poljska	1–0	Brazil		16
1978. Opširnije	Argentina		Argentina	3–1 (produžeci)	Nizozemska		Brazil	2–1	Italija		16
1982. Opširnije	Španija		Italija	3–1	Zapadna Njemačka		Poljska	3–2	Francuska		24
1986. Opširnije	Meksiko		Argentina	3–2	Zapadna Njemačka		Francuska	4–2 (produžeci)	Belgija		24
1990. Opširnije	Italija		Zapadna Njemačka	1–0	Argentina		Italija	2–1	Engleska		24
1994. Opširnije	SAD		Brazil	0–0 (3–2 pen.)	Italija		Švedska	4–0	Bugarska		24
1998. Opširnije	Francuska		Francuska	3–0	Brazil		Hrvatska	2–1	Nizozemska		32
2002. Opširnije	J. Koreja & Japan		Brazil	2–0	Njemačka		Turska	3–2	Južna Koreja		32
2006. Opširnije	Njemačka		Italija	1–1 (5–3 pen.)	Francuska		Njemačka	3–1	Portugal		32
2010. Opširnije	Južnoafrička Republika		Španija	1–0 (produžeci)	Nizozemska		Njemačka	3–2	Urugvaj		32
2014. Opširnije	Brazil		Njemačka	1–0 (produžeci)	Argentina		Nizozemska	3–0	Brazil		32
2018. Opširnije	Rusija		Francuska	4–2	Hrvatska		Belgija	2–0	Engleska		32
2022. Opširnije	Katar		Argentina	3–3 (produžeci) (4–2 pen.)	Francuska		Hrvatska	2–1	Maroko		32

Napomene

1. Na Svjetskom prvenstvu 1930. nije igrana utakmica za treće mjesto; Sjedinjene Američke Države i Jugoslavija su izgubili u polufinalu. FIFA je treće mjesto dodijelila Sjedinjenim Američkim Državama uzimajući u obzir sveukupne rezultate na Svjetskom prvenstvu 1930.^[2]
2. Austrija se povukla sa SP 1938. kao rezultat ujedinjenja sa Njemačkom: neki austrijski nogometaši su se naknadno pridružili njemačkom timu, ostavljajući turnir sa 15 timova.
3. Na SP 1950. nije bilo igrano službeno finale. Konačan poredak osvajača medalja na SP 1950. odlučilo je takmičenje u grupi koje je sačinjavalo četiri ekipe (Urugvaj, Brazil, Švedska i Španija) igrajući mini turnir gdje je svaka reprezentacija igrala sa ostale tri reprezentacije. Sasvim slučajno, pitanje pobjednika SP 1950. odlučeno je u posljednjem kolu gdje su se susreli Urugvaj i Brazil te se de facto ta utakmica smatra finalnom utakmicom SP 1950. Isti primjer je bio i u utakmici za treće mjesto gdje je pobjeda Švedske nad Španijom donijela bronzanu medalju.^[3][4]
4. Samo 13 ekipa je igralo na SP 1950.^[4] 16 ekipa je bilo kvalificiranih za SP 1950. Turska i Škotska su se povukle sa SP 1950. prije izvlačenja grupa. Francuska je pozvana kao zamjena. Međutim, nakon izvlačenja takmičarskih grupa Francuska i Indija su se povukle sa SP 1950.

Statistike Svjetskih prvenstava

Gledaoci

SP	Ukupno gledaoca[5]	Odigrano utakmica	Prosjek gledaoca
1930.	590.549	18	32.808
1934.	363.000	17	21.353
1938.	375.700	18	20.872
1950.	1.045.246	22	47.511
1954.	768.607	26	29.562
1958.	819.810	35	23.423
1962.	893.172	32	27.912
1966.	1.563.135	32	48.848
1970.	1.603.975	32	50.124
1974.	1.865.753	38	49.099
1978.	1.545.791	38	40.679
1982.	2.109.723	52	40.572
1986.	2.394.031	52	46.039
1990.	2.516.215	52	48.389
1994.	3.587.538	52	68.991
1998.	2.785.100	64	43.517
2002.	2.705.197	64	42.269
2006.	3.359.439	64	52.491
2010.	3.178.856	64	49.670
2014.	3.429.873	64	53.592
2018.	3.031.768	64	47.371
2022.	3.404.252	64	53.191

Osvajači

Rang	Reprezentacija	Broj titula
1.	Brazil (1958, 1962, 1970, 1994, 2002)	5
2.	Italija (1934, 1938, 1982, 2006)	4
	Njemačka (1954, 1974, 1990, 2014)
4.	Argentina (1978, 1986, 2022)	3
5.	Francuska (1998, 2018)	2
	Urugvaj (1930, 1950)
7.	Engleska (1966)	1
	Španija (2010)

Reprezentacije učesnice SP

#	Reprezentacija	Br. nastupa na SP
1.	Brazil	22
2.	Njemačka	20
3.	Argentina ,  Italija	18
4.	Meksiko	17
5.	Engleska ,  Francuska ,  Španija	16
6.	Belgija ,  Urugvaj	14
7.	Švedska ,  Švicarska	12
8.	Južna Koreja ,  Nizozemska ,  Sjedinjene Američke Države	11
9.	Čile ,  Mađarska ,  Poljska	9
10.	Čehoslovačka ,  Jugoslavija ,  Kamerun ,  Paragvaj ,  Portugal ,  Škotska	8
11.	Austrija ,  Bugarska ,  Japan ,  Rumunija ,  Sovjetski Savez	7
12.	Australija ,  Danska ,  Hrvatska ,  Iran ,  Kolumbija ,  Kostarika ,  Maroko ,  Nigerija ,  Saudijska Arabija ,  Tunis	6
13.	Peru	5
14.	Alžir ,  Ekvador ,  Gana ,  Rusija	4
15.	Bolivija ,  Egipat ,  Grčka ,  Honduras ,  Irska ,  Južnoafrička Republika ,  Norveška ,  Obala Slonovače ,  Senegal ,  Sjeverna Irska ,  Srbija	3
16.	El Salvador ,  Kanada ,  Novi Zeland ,  Sjeverna Koreja ,  Slovenija ,  Srbija i Crna Gora ,  Turska ,  Vels	2
17.	Kuba (1938),  Indonezija (1938),  Izrael (1970),  DR Kongo (1974),  Istočna Njemačka (1974),  Haiti (1974),  Kuvajt (1982),  Irak (1986),  Ujedinjeni Arapski Emirati (1990),  Jamajka (1998),  Kina (2002),  Angola (2006),  Togo (2006),  Trinidad i Tobago (2006),  Ukrajina (2006),  Češka (2006),  Slovačka (2010),  Bosna i Hercegovina (2014),  Island (2018),  Panama (2018),  Katar (2022)	1

Lista strijelaca

Rang	Rep.	Nogometaš	Dati golovi[6][7][8][9]	Odigrao utakmica	Prosjek golova	Nastupi na SP
1.		Miroslav Klose	16	24	0,67	2002, 2006, 2010, 2014.
2.		Ronaldo	15	19	0,79	1998, 2002, 2006.
3.		Gerd Müller	14	13	1,08	1970, 1974.
4.		Just Fontaine	13	6	2,17	1958.
		Lionel Messi		26	0,50	2006, 2010, 2014, 2018, 2022.
6.		Pelé	12	14	0,86	1958, 1962, 1966, 1970.
		Kylian Mbappé		14	0,86	2018, 2022.
8.		Sandor Kocsis	11	5	2,20	1954.
		Jürgen Klinsmann		17	0,65	1990, 1994, 1998.
10.		Helmut Rahn	10	10	1,00	1954, 1958.
		Gabriel Batistuta		12	0,83	1994, 1998, 2002.
		Gary Lineker		12	0,83	1986, 1990.
		Teofilo Cubillas		13	0,77	1970, 1978, 1982.
		Thomas Müller		19	0,53	2010, 2014, 2018, 2022.
		Grzegorz Lato		20	0,50	1974, 1978, 1982.