Terence Atherton

Terence Atherton bio je britanski major koji je radio za britansku obavještajnu službu SOE (Special Operations Executive). Bio je učesnik obavještajne grupe "Hydra" koja je, zajedno sa grupama "Disclaim" i "Henna", imala zadatak da razvije špijunsku mrežu na Balkanu tokom Drugog svjetskog rata. Poginuo je sa članovima svoje misije pod nerazjašnjenim okolnostima.

Terence Atherton
Tito (u sredini) i Atherton (desno)
Puno ime	Arthur Terence Atherton
Rođenje	(1902-08-03) 3. august 1902. Liverpool
Smrt	21. april 1942(1942-04-21) (39 godina) Tatarovina
Nacionalnost	Englez
Služba	Uprava za specijalne operacije
Čin	Major
Ratovi	Drugi svjetski rat
Važnije bitke	Operacija "Hidra"
Vojska	Britanska vojska

Biografija

Atterton je živio od 1931-1941 u Jugoslaviji na više lokacija (Beograd, Sarajevo, Novi Sad, Zagreb, Dubrovnik). Tu je obavljao dužnost dopisnika britanskog lista Daily Mail i bio glavni urednik South Slav Heralda. Govorio je srpski jezik.^[1] U saradnji sa izbjegličkom jugoslovenskom vladom u Londonu britanski SOE šalje tri grupe na Balkan. U trećoj grupi "Hydra" učestvovao je Atherton. S njim u misiji bili su i kapetan jugoslavenske vojske (izbjeglička vlada) Radoje Nedeljković i telegrafist Patrick O'Donovan. Misija se iskrcava podmornicom 5. februara 1942. na jadransku obalu (Crna Gora), gdje ih prihvataju partizani koji ih šalju do Štaba bataljona "Jovan Tomašević" i Štaba Lovćenskog narodno-oslobodilačkog pokreta (NOP). Odatle se prebacuju do Glavnog NOP Štaba za Crnu Goru.^[2] 15. marta misija se susreće s Mošom Pijadom.^[1] Josip Broz Tito izdaje naređenje da se misija uputi u Vrhovni štab kod Foče. Misija stiže 19. marta do Vrhovnog štaba. Tu je Atherton objelodanio zadatak da se omogući sporazum između Tita i Draže Mihailovića.^[3] Tu ostaje do 14/15. aprila 1942, gdje ge je u više navrata Tito pokušao uvjeriti da Mihailovićevi četnici sarađuju sa silama Osovine.^[4] 14. aprila napuštaju Foču. Postoje indicije da su 21/22. aprila 1942 Atherton i O'Donovan ubijeni i opljačkani (nosili su sa sobom milion lira i 2000 zlatnih funti) kod Čelebića.^[5]

Literatura

Odić, Slavko; Komarica, Slavko. Partizanska obavještajna služba 1941-1942 knjiga 3 (PDF). 3. Zagreb: Centar za informacije i publicitet. Arhivirano s originala (PDF), 13. 7. 2019. Pristupljeno 11. 9. 2019.CS1 održavanje: ref=harv (link)

Adaptacija

Film

• Misija majora Atertona (Sava Mrmak, 1986)^[6]