Итальян хэлэн

Итальян хэлэн (итальян: italiano, lingua italiana) гээшэ Энэдхэг-Европын хэлэнэй изагуурай итальян хэлэнэй бүлэгтэ багтадаг Флоренциин аялгууда һуурилһан романс хэлэн юм. Европын холбооной албан ёһоной 23 хэлэнэй нэгэ мүн. Мүнөөдэр итальян хэлээр наяад сая хүн хэлэнэ. Итальян хэлэн Итали, Сан Марино, Швейцари, Хорвати, Словени, Ватикан уласуудай албан ёһоной гүрэнэй хэлэн юм.^[2]

Итальян хэлэн
Өөрын нэрэ	italiano, lingua italiana
Тараалга	Итали, Сан Марино, Ватикан, Швейцари, Словени, Хорвати, Ливи, Эритрей, Мальта, Сомали, Франци
Түрэлхи хэлэтнэй тоо	Түрэлхи: 62 сая; Бүгэдэ: 80 сая[1]
Хэлэнэй ангилал	Энэдхэг-Европо Итали Роман Итали-Далмаци Итальян хэлэн
Үзэг бэшэг	Лата үзэг (Итали хубилбари)
Албан ёһоной хэрэглээ
Улас	Итали  Сан-Марино  Ватикан  Швейцари (дүрбэнэй нэгэ) Уласхоорондын байгуулга:  Европын Холбоо
Тохируулагша байгууллага	Академия делла Круска
Томьёолбори
ISO 639-1	it
ISO 639-2	ita
ISO 639-3	ita

Итальян хэлэн манай эринэй 476—1000 оной хоорондо гү, али 500-аад жэлэй хугасаада Римэй эзэнтэ гүрэнэй үеын лата хэлэнһээ гараһан гэжэ хэлэ шудалаашад тодорхойлно. 1200—1300 оной үедэ Флоренци хото улас түрэ, эдэй засаг, соёлой хүгжэлөөрөө Италиин бусад хотонуудай түрүүлжэ хүн зоной тоо зуун мянган үлүү боложо байһан болон Италиин гэгээрүүлэгшэ, алдарта ирагуу найрагша Данте Алигьери, Франческо Петрарка, Джованни Боккаччо Флоренци аялгуугаар зохёол бүтээлээ бэшэжэ тэдэнэй шүлэг, ирагуу найраг Итали даяар тархан, олондо һайшаагдажа байгаа. Энэһээ ажаглан шэнэ залуу ирагуу найрагшад, шүүмжэлэгшэд өөһэдын бүтээлөө олонд хүргэхын тулада тухайн аялгуугаар бэшэхые эрхимлэхэ болоһон флоренци аялгуу итальян хэлэнэй үндэһэн аялгуу болоходо нүлөөлһэн юм. 1827 ондо Италиин һэргэн мандалтын үеын алдарта уран зохёолшо Алессандро Мандзони «Гэрлэхэ залуушуул» гэһэн романаа бэшэһэниинь жэнхэни уран зохёолой эхилэл юм.

• 
  Италиин һургуулинуудта (20-21-дэхи зуун жэлнүүд) шэрүүн бэшэг заагдадаг
• 
  Итальян хэлэнэй дэлгүүрэлгэ