Удмурти

Удмурти (ород: Удму́ртия; Удмурт: Удмуртия), гү, али Бүгэдэ Найрамдаха Удмурти Улас (ород: Удмуртская Республика, Удмурт: Удмурт Республика, Удмурт Элькун), болбол Оросой холбоото уласай холбооной нютаг можо болон улас. Эжэл шадар холбооной тойрог болон Ураалай эдэй засагай бүһэ нютагта хамаардаг. Ниислэл — Ижевск хото.

Оросой холбоото уласай нютаг можо Удмуртм Улас Удмуртская Республика Удмурт Элькун Туг Һүлдэ Холбооной тойрог Эжэл шадар ХТ Эдэй засагай тойрог Ураалай ЭЗБ Ниислэл Ижевск Хүн зон (2016) 1 517 164 хүн (54-р) Нягта һиирэг 36,07 хүн/км² Албан хэлэн ород, удмурт Толгойлогшо Александр Соловьёв Уласай зүблэлэй дарга Владимир Невоструев Сагай бүһэ MSK +1 Автомашинын дугаар 18

Нютаг дэбисхэр — 42,061  км^2[1], 2010 оной байдалаархи хүн зоной тоо — 1 522 761^[2]. Энэһээ 62,2 % ородууд, 28,0 % (410 584) удмуртууд юм.^[3] Ород хэлэнһээ гадна фин-угор хэлэнэй бүлэгтэ оруулан ангилдаг удмурт хэлэн албан ёһоной зэргэмжэтэй.

Газар зүй

Оросой Европын хэһэгэй зүүн хэһэгтэ оршохо болоод, Ураалай шэлэ нюруугай баруун талада Кама мүрэн Эжэл мүрэнэй хоорондо байрлаха түби газарай уларилтай нютаг юм. Хойто талаараа Кировой можо, зүүн талаараа Пермиин хизаар, урда талаараа Башкортостан, Татарстантай хилэ залгадаг.

Уһан зүй

Гол мүрэн	Ута (км)	Һабын талмай (км²)	Адаг
Кама	1805	507000	Эжэл
Вятка	1314	129000	Кама
Чепца	501	20400	Вятка
Кильмезь	270	17240	Вятка
Иж	259	8510	Кама
Сива	206	4870	Кама
Вала	196	7360	Кильмезь

Сагай бүһэ

Удмурти Самарын саг сагай бүһэдэ байрлана. UTC-һаа +4:00 шэлжэлтэтэй. Москвагай сагһаа тус сагай бүһэ +1 сагай үргэлжын шэлжэлтэтэй байгаад Оросто MSK+1 гэжэ тэмдэглэгдэнэ.

Хүн зон

Хүн зоной 53% ородууд, 35% удмуртууд, 7% татарнууд болоно. Удмуртууд угро-фин угсаанай үндэһэтэн юм. Зонхилхо шажаниинь үнэн алдартанай шажан, бөө мүргэл.

Яһатан	1926[4], %	1939[5], %	1959[6], %	1970[7], %	1979[8], %	1989[9], %	2002[10], %	2010[3], %
Ородууд	43,3	55,7	56,8	57,1	58,3	58,9	60,1	62,2
Удмуртууд	52,3	39,4	35,9	34,2	32,1	30,9	29,3	28,0
Татарнууд	2,8	3,3	5,3	6,1	6,6	6,9	6,9	6,7

Мүн үзэхэ