Берза-Боьра

Берза-Боьра^[2], Берза-Буьйре^[3] йа Хошкалда — Нохчийчоьнан Гуьмсан кӀоштара эвла.

Эвла
Берза-Боьра
43°15′14″ къ. ш. 46°21′17″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх	Росси
Регион	Нохчийчоь
КӀошт	Гуьмсан
Истори а, географи а
Хьалхара цӀерш	Герга
Центран локхалла	98 м
Сахьтан аса	UTC+3
Бахархой
Бахархой	↗5820[1] стаг (2020)
Къаьмнийн хӀоттам	нохчий
Динан хӀоттам	бусулбанаш
Официалан мотт	Нохчийн мотт, оьрсийн мотт
Идентификаторан терахьаш
Поштан индекс	366214
Картин тӀехь

ЦӀе

Нохчийн Ӏилманхочо и.Ӏ.к. А. А. Адилсултановс хаам-бо, «Хошкалда» хьалха нохчийн цӀе «Берза-Буьйре» хилар^[3].

Кошкельды тюркийн маттахь «Диканца догӀийла» бохург ду^[4].

Истори

Берза-Боьра йиллина нохчмахкахоша^[5] — дукху болу бахархой а бу уьш^[4].

Берза-Боьрахь Ӏина сийлахь устаз Юсуп‑Хьаьжа, цуна зират ду и дӀавоьллинчу кешнашкахь^[6].

1944 шеран 23 февралехь коммунистийн Ӏедало нохчий а, гӀалгӀай а махкахбахар а, иштта Нохч-ГӀалгӀайн АССР дӀаяккхар а бахьана долуш, эвлан цӀе Герга аьлла хийцина. Эвла бахкина ДегӀастанера бахархой. 1957 шеран 9 январехь Нохч-ГӀалгӀайн АССР меттахӀоттийна^[7], иштта меттахӀоттийна эвлан хьалхалера цӀе а. Коммунистийн харца Ӏедало баха охьахийшина болу бахархойн дезна шайн махка юхаберза.

Бахархой

Бахархойн дукхалла
1990[8]	2002[9]	2010[10]	2012[11]	2013[12]	2014[13]	2015[14]
3718	↗5210	↘4823	↗5011	↗5114	↗5170	↗5290
2016[15]	2017[16]	2018[17]	2019[18]	2020[1]
↗5410	↗5540	↗5635	↗5732	↗5820

• нохчий — 5,207. (99,8 %),
• оьрсий — 3. (0,1 %),
• гӀалгӀай — 1. (0,1 %)^[19].

Топонимаш

• ГIези Iин
• Саьмбин отар
• Атлангири ваьхна меттиг
• Паьммарзайн мохк
• Лили ирзеш
• Энаш боьра
• ГIонтин къулло
• Айча ирзи
• ГIирмин ирзи
• Дамти боьра
• Мохьмадан боьра
• Аьлчин къулло
• Хесаман къулло
• Шаьржа хи
• БичIин къулло
• Хьочин ара
• МостагIийн боьра
• Усмар ирзи
• Аьлтимир ваьхна меттиг
• Саьмбин отар кешнаш
• Накхарий дагийнчу
• МазлагIаш ягийнчу
• Балча-аул
• Балча-отар лаьттинчу
• Хьусин хьера лаьттинчу
• Даркас хьераш ехкинчу
• Ленин кха
• ЦIогин кха
• Эла ваьхна боьра^[4].