Уьшал — тӀуналла йеза дийна лаьттан тӀехулара чкъор долу, тӀех сов тӀуналла йолу ландшафтан дакъа. Уьшалан амалехь ду лаьттан тӀехула йуьззина йахкайаланза органикин хӀуманаш гулйалар, цунах тӀаьхьа хуьлу Ӏеха . Ӏеханан чкъор 30 см сов ца хуьлу, нагахь кӀезиг делахь, тӀаккха уьш уьшалш долу латташ ду[1] . Уьшалш гидросферин коьрта дакъа ду. Дуьненна тӀера дуьххьарлера уьшалш кхолладелла силуран а, девонан а муьраш хийцалуш, 350—400 млн шо хьалха[2] [3] [4] [5] .
ХӀокху терминан кхин а маьӀнаш ду, хьажа Уьшал (маьӀнаш) .
Дехар «Уьшалш» хьажийна йу кхузе; хьажа. иштта кхин маьӀнаш .
Дехар «Колд» хьажийна йу кхузе; фильмех лаьцна см. Колд (фильм) .
Валдайра Селигер Ӏоман уллера уьшал
Петарбухан къилба йистера уьшал (Неван майда)
Массашкахь хьаннаш хьекхначу меттигашкахь уьшалаш кхолладалар. Саменжа поселкан кӀоштахь хьун арайаккха биллина Белоручейн готтанекъан цӀерпоштнекъ (1977 шо)
Дуьненахь уггаре доккха уьшал Амазонка эркан тогӀи йу[6] [7] [8] .
Россехь даьржина Европин декъан къилбаседехьа а, йуккъехь а (цунна йукъахь Москохан а, Москох гуонахьара а кӀоштахь), Малхбузен Сибрехахь а, Камчаткехь а. Белоруссехь а, Украинехь а уьшалш лаьтта Полесьехь (царах олу Пинскан уьшалш ).
Уьшалш Ӏамадо географин башха отрасло — уьшалдовзаро .
Уьшалш кхоллало шина кепара: латта тӀундаларца йа Ӏам чу ораматаш довларца[9] .
Сурт дилларехь
УьшалЯкоб ван Рёйсдал , XVII бӀешо
Беттаса долу буьйса. УьшалА. К. Саврасов , 1870
Хьуьнхара уьшал. Гуьйре Ф. А. Васильев , 1872—1873
Уьшал. ПолесьеИ. И. Шишкин , 1890
Хин-уьшалийн меттигийн дерригдуьненан де (2 февраль)
ГӀоргӀа гӀум
Уьшалан микроландшафт
Барамера асанан уьшалан хьаннаш
Штепа В. Какие тайны скрывают болота? (бил-боцу.) Ufolog.ru — Познавательный журнал о непознанном и необычном (2008 шеран 11 июль). ТӀекхочу дата: 2011 шеран 3 апрель. Архивйина 2011 шеран 22 августехь Архивйина 2014-07-15 — Wayback Machine Африкан Николаевич Криштофович. Палеоботаника . — Alexander Doweld, 1957-07-11. — 754 с.Goulding, M. (1980). The Fishes and the Forest: Explorations in Amazonian Natural History. Berkeley, CA: University of California PressКеп:Нет в источнике
Lowe-McConnell, R. H. (1975). Fish Communities in Tropical Freshwaters: Their Distribution, Ecology and Evolution. London: Longman
L.H. Fraser and P.A. Keddy (eds.). 2005. The World’s Largest Wetlands: Ecology and Conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 488 p.
Марк Софер. О болотах с уважением и любовью // Наука и жизнь . — 2018. — № 7 . — С. 2—12 .
Ӏилманан-гӀарайаьлла Березина Н. А. и др. Мир зелёного безмолвия (болота: их свойства и жизнь). — М .: Мысль, 1983. — 159 с.
Елина Г. А. , Лопатин В. Д. Многоликие болота. — Л. : Наука, 1987. — 192 с. — (Человек и окружающая среда ).
Емельянов Л. Г. Таинственный мир болот . — Кеп:Мн. : Белорусская наука, 2005. — 260 с.
Лисс О. Л., Астахова В. Г. Лесные болота. — М .: Лесная промышленность, 1982. — 128 с.
Трибис В. П. Слово о болотах. — Кеп:Мн. : Ураджай, 1989. — 231 с.
Хейкурайнен Л. Болота / Пер. с фин. Л. В. Блюдника. — М .: Лесная промышленность, 1983. — 41 с.Ӏилманан Боч М. С., Мазинг В. В. Экосистемы болот СССР. — Л. : Наука, 1979. — 188 с.
Кац Н. Я. Болота земного шара. — М .: Наука, 1971. — 295 с.
Кирюшкин В. Н. Формирование и развитие болотных систем. — Л. : Наука, 1980. — 88 с.Энциклопедин йаззамаш Болото / / Большая российская энциклопедия. — М ., 2005. — Т. 3. — С. 733—736.
Болота / / Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб. , 1890—1907.