Тутар Автономи Социализм Совет Республики

Тутар Автономиллĕ Социаллă Совет Республики (ТАССР) (тут. Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы (ТАССР, Тутарстан)) — Раççей Социаллă Федераци Совет Республики йышĕнчи автономи республики.

Кун-çулĕ

Шаблон:Тутарстан кун-çулĕ 1920 çулхи пушăн 22-мĕшĕнче В. И. Ленин Кремльте Б. X. Мансуровпа, С. Г. Саид-Галиевпа тата ыттисемпе Тутар республикине туса хурас ыйтăва хускатнă^[1].

Ăна ПРĔК тата РСФСР халком канашĕн 1920 çулхи çăвăн 27-мĕшĕнчи йышăнăвĕпе çирĕплетнĕ^[2] те çав çулăн çĕртмен 25-мĕшĕнче Автономлă Тутар Социаллă Совет республики (А.Т.С.С.Р., Татреспублика) (тут. Avtonomia Tatarstan Soviet Socialistiq Respublikasy (A.T.S.S.R., Tatarstan) ятпа палăртнă^[3]).

Тутар автономин 1937 çулхи çĕртмен 25-мĕшĕнчи ятарлă XI-мĕш съезчĕ республикăн конституцине йышăннă^[4], унта вара вырăс чĕлхинчи ятĕнчи сăмах йĕркине «Татарская Автономная Совет Социалистическая Республика» çине куçарнă.

Пурăнан халăх

Тĕп статья: Тутарстанра пурăнан халăхĕ

Наци йышĕ, халăх çыравĕн хыпарĕсемпе

Халăх	1926 пин çын[5]	1939 çул пин çын[6]	1959 çын пин çын[7]	1970 çул пин çын[8]	1979 çын пин çын[9]	1989 çул пин çын[10]
Тутарсем	1263,4 (48,7 %)	1421,5 (48,8 %)	1345,2 (47,2 %)	1536,4 (49,1 %)	1641,6 (47,6 %)	1765,4 (48,5 %)
çав шутра крешенсем[11]	99,0 (3,8 %)	-	-	-	-	-
Вырăссем	1118,8 (43,1 %)	1250,7 (42,9 %)	1252,4 (43,9 %)	1328,7 (42,4 %)	1516,0 (44,0 %)	1575,4 (43,3 %)
Чăвашсем	127,3 (4,9 %)	138,9 (4,8 %)	143,6 (5,0 %)	153,5 (4,9 %)	147,1 (4,3 %)	143,2 (3,7 %)
Украинсем	3,1	13,1	16,1	16,9	28,6	32,8
Мордва	35,1 (1,4 %)	35,8 (1,2 %)	32,9 (1,2 %)	31,0	29,9	28,9
Удмуртсем	23,9	25,9	22,7	24,5	25,3	24,8
Марисем	13,1	14,0	13,5	15,6	16,8	19,4
Пушкăртсем	1,8	...	…	2,9	9,3	19,1
Беларуссем	…	2,3	4,1	4,3	7,1	8,4
Еврейсем	4,3	6,1	10,4	9,5	8,7	7,3
Азербайджансем	…	0,1	0,3	0,4	1,3	3,9
Эрменсем	0,1	0,4	0,6	0,5	1,2	1,8

Вуламалли