Хырла (юханшыв)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Хырла (Хырлă), — юханшыв, Сĕвен сулахай юппи. Чăваш Енĕн Патăрьел районĕнче пуçланать те Шăмăршă районĕн çурçĕр енчи çĕрĕсем тăрăх юхать те Тутарстанра Сĕвене юхса кĕрет. Пĕтĕмĕшле тăршшĕ 91,5 çухрăм, Чăваш Енри — 37,5 çухрăм. Пĕтĕмĕшле бассейн лаптăкĕ 1005 км2, Чăваш Енре — 510 км2.
Шыв кадастрĕнч номер 8010400612112100002508. Чи пысăк юпписем: Мăн Хырлапа (29,2 çухрăм) Кĕçĕн Хырла (17 çухрăм).
Хырла çинче Пăва хули ларать.
Типичный чувашский топоним и гидроним, от чувашского "хырлă" — «сосновая». Связано с ростом сосновых деревьев по берегам.
Чувашские гидронимы +лă/+лĕ: Хăмăшлă - Камышовая, Уксăмлă - Чесночная, Хăнтăрлă - Бобровая, Хурăнлă - Березовая, Шарла, Шунтала, Тахтала, Карăклă и т.п.
Remove ads
Хырла çумĕнчи ялсем
Шыв усравĕ
Патăръел, Шăмăршă тата Кăçал районĕсене ĕçмелли паха шывпа тивĕçтерме Хырла çинче 15 млн м3 калăпăшлă шыв усравне тăваççĕ. Вăл Палтиел ялĕнчен 1 км çурçĕрĕлле, Патирек ялĕнчен 3 км турирех вырнаçнă.
Виçисем:
- Калăпăшĕ - 15 млн м3 .
- Шыв лаптакĕ - 4,26 км2.
- Пĕве – тăпраран купаланă, çиелтен транспортпа çӳреме пулать.
- Капитальность класĕ – III.
- Тăршĕ - 1938,0 м.
- Сарлакăшĕ - 8,0 м.
- Çӳллĕшĕ – 15 м таран.
- Шыв юхтармалли – шахтăллă, хупă, пăрăхлă, тĕпĕнчен шывне кăларакан, автоматлă ăçлекен.
- Шывне кăлараканни хупă, пăрăхлă, насос патне пама май паракан.
Шыв усравне «Институт» Чувашгипроводхоз» ХАУ проекчĕпе тăваççĕ. 2005 çулта ĕçлеме пуçланă.
Шывпухине 2010 çулта тултарма тытăнаççĕ Шывпуххи Патăръел, Шăмăршă тата Кăçал районнĕнчи 84 яла шывпа тивĕçтерекен системăн пуçламăш тапхăрĕ пулса тăрать.
Remove ads
Туризм
Ейӳ вăхăтĕнче байдаркăсемпе кайма май пур. Маршрут М.127 - Патирек-Пăва-Сĕве хули. 2009 ҫулхи Ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче архивланӑ.
Каçăсем
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads