From Wikipedia, the free encyclopedia
Mae'r ieithoedd ganlynol yn defnyddio'r wyddor Arabeg, neu wyddorau sy'n seiliedig arni: Arabeg, Cashmireg, Cwrdeg, Perseg, Sindhi, Urdu. Fe newidiodd Twrceg o'r wyddor Arabeg i'r wyddor Rufeinig yn 1928 ac mae Hausa wedi newid hefyd.
Mae Arabeg yn ei ysgrifennu o'r dde i'r chwith. Does dim priflythrennau ond mae'r llythrennau yn cael eu hysgrifennu yn wahanol ar ganol ac ar ddiwedd gair er mwyn edrych yn daclus, e.e. mae'r llythyren olaf yn dueddol i orffen gyda chynffon.
Llythyren | Enw | Cynaniad Cymraeg | Trawsgrifiad Rhufeinig | |||
unigol | gyntaf | ganol | olaf | |||
---|---|---|---|---|---|---|
ﺀ | أ إ ؤ ئ | hamza | ' (atalnod glotal fel "Y" byr) | ' | ||
ﺍ | — | ﺎ | 'alif | a | a / e | |
ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | ba' | b | b |
ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | ta' | t | t |
ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | tha | th | th |
ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | jim | j | j / dj / g |
ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | ha' | h (pwysleisiol fel wrth anadlu ar eich sbectol) | ḥ |
ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | kha' | ch | kh |
ﺩ | — | ﺪ | dal | d | d | |
ﺫ | — | ﺬ | dhal | dd | dh | |
ﺭ | — | ﺮ | ra' | r | r | |
ﺯ | — | ﺰ | zay | z | z | |
ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | sin | s | s |
ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | shin | sh | ch / sh |
ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | Sad | s (pwysleisiol) | ṣ |
ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | Dad | d (pwysleisiol) | ḍ |
ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | Ta' | t (pwysleisiol) | ṭ |
ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | Za' | dd (pwysleisiol) | ẓ |
ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | Aayn | â ("A" gyddfol fel wrth ddangos eich llwnc i'r meddyg) | A |
ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ghayn | gh ("R" gyddfol Ffrangeg neu fel ambell frodor Gwynedd) | gh |
ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | fa' | ff / ph | f / ph |
ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | qaf | g ("C" gyddfol) | q |
ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | kaf | c | k |
ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | lam | l | l |
ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | mim | m | m |
ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | nun | n | n |
ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | ha' | h | h |
ﻭ | — | ﻮ | waw | w | ou / w | |
ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | ya' | î | i / y |
Llythrennau eraill:
unigol | cyntaf | canol | olaf | Enw | Cynaniad Cymraeg | Trawsgrifiad Rhufeinig |
---|---|---|---|---|---|---|
ﺓ | — | ﺔ | ta' marbuta | a / at | a / at | |
ﻯ | — | ﻰ | 'alif maq'ura | a | a / e | |
ﻻ | — | ﻼ | lam 'alif (L+A) | la | la / le |
Nodiadau:
Mae'r Abjad (wyddor cytseiniau, lluosog; abjadi) yn y drefn ganlynol fel arfer. Cofiwch ddarllen o'r dde i'r chwith;-
Gellir ymadrodd yr abjad yn y ffordd ganlynol;-
Neu yn Gymraeg;-
Ffordd arall o ymadrodd yr abjad yw;-
Mae trefn ychydig bach yn wahanol yn cael ei ddefnyddio yn y Maghreb, sef;-
Fe fydd hwn yn cael ei adrodd fel;-
Yn 2018 dyfeisiodd y dylunydd graffeg Iddewig o Haifa, Liron Lavi Turkenich, 'wyddor' hybrid o'r enw Aravrit sy'n cyfuno gwaelod llythrennau'r wyddor Hebraeg gyda top llythennau'r wyddor Arabeg fel bod modd i berson sy'n darllen yr iaith wyddor neu'r llall ddarllen y gair.[1]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.