From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Ιωάννης Λαδάς (1920 - 16 Οκτωβρίου 2010) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και μέλος της Χούντας των Συνταγματαρχών του 1967-1973.
Ιωάννης Λαδάς | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 1920 Δυρράχιο Αρκαδίας |
Θάνατος | 16 Οκτωβρίου 2010[1] |
Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
Σπουδές | Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | πολιτικός στρατιωτικός |
Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
Βαθμός/στρατός | Ελληνικός Στρατός |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Έλληνας υφυπουργός Εσωτερικών |
Γεννήθηκε το 1920 στο Δυρράχιο της Αρκαδίας και ήταν γιος του ιερέα[2] Ηλία Λαδά και της Χαρίκλειας Κεφάλα.[3] Μετά το πέρας των εγκύκλιων σπουδών εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από όπου αποφοίτησε το 1940 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού μαζί με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Νικόλαο Μακαρέζο. Έπειτα τοποθετήθηκε στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού όπου ανέλαβε διοικητής λόχου πολυβόλων στο Β΄ Τάγμα.[4]
Ο Λαδάς συμμετείχε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941 ως διοικητής λόχου στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίο αποτελείτο κυρίως από Θρακιώτες (εκτός από Έλληνες στο σύνταγμα αυτό υπηρετούσαν αρκετοί Έλληνες Μουσουλμάνοι, Εβραίοι αλλά και Αρμένιοι)[5] και διοικούσε ο αντισυνταγματάρχης πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος, από τα τέλη Νοεμβρίου του 1940 μέχρι και την 23η Απριλίου του 1941.[6] Μετά τη συνθηκολόγηση της Ελλάδος, επέστρεψε κατά τα τέλη Ιουνίου στη γενέτειρά του, το Δυρράχιο, αφού ενδιάμεσα είχε μείνει για ένα διάστημα σε Αγρίνιο και Αθήνα.[7]
Από το 1942 ο Λαδάς συνδέθηκε με την οργάνωση («Ελληνικός Στρατός»)[8], που δραστηριοποιήθηκε στην Πελοπόννησο. Η οργάνωση αυτή το 1943 ήρθε σε σύγκρουση με τον ΕΛΑΣ και μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου του ίδιου έτους διαλύθηκε[9] και ο ίδιος αιχμαλωτίστηκε[10] για να αφεθεί ελεύθερος υπό επιτήρηση μετά από λίγο, έπειτα από έντονη παρέμβαση της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής.[11]
Τον Δεκέμβριο του 1943, ο Λαδάς καταφθάνει στην Αθήνα όπου διαμένει στην οικία του αδελφού του, Κώστα. Τον Απρίλιο του 1944 και αφού ενδιάμεσα αγνοεί έγγραφο του κατοχικού υπουργείου Στρατιωτικών που τον καλούσε να καταταγεί στο Τάγμα Ασφαλείας Τρίπολης αναχωρεί μαζί με άλλους αξιωματικούς για τη Μέση Ανατολή[12] όπου φτάνει στα τέλη του μήνα έπειτα από πολλές ταλαιπωρίες και κατατάσσεται στον Ιερό Λόχο και συγκεκριμένα στην Β΄ Μοίρα Καταδρομών, την οποία διοικούσε ο γνώριμος του από τον πόλεμο της Αλβανίας αντισυνταγματάρχης πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος.[13] Στις 14 Οκτωβρίου συμμετείχε στις εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας, ενώ αργότερα θα λάβει μέρος στις υπόλοιπες επιχειρήσεις του Ιερού Λόχου στο Αιγαίο μέχρι και την 20ή Ιουλίου, όταν και θα επέλθει η τυπική διάλυση του λόχου στην Αίγυπτο.[14]
Μετά από τη διάλυση του Ιερού Λόχου,ο Λαδάς, όντας πια υπολοχαγός, έλαβε φύλλο πορείας για το 514 Τάγμα Πεζικού της 32ας Ταξιαρχίας με έδρα της Σέρρες. Καθ' όλη τη διάρκεια του 1946 και του 1947 συμμετείχε ως διοικητής λόχου σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών σε Βέροια, Έδεσσα, Λαγκαδά, Πιέρια όρη, Βέρμιο, Κιλκίς, Άγραφα, Βόρα, Μπέλλες, Γουμένισσα και αλλού.[15] Στις 22 Σεπτεμβρίου του 1947, η μητέρα του Χαρίκλεια και ο εξάχρονος ανιψιός του σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια αντάρτικης επιδρομής στη γενέτειρά του, το Δυρράχιο.[16] Τον Μάρτιο του 1948 τραυματίστηκε σε μάχη με τους αντάρτες του ΔΣΕ στο Βέρμιο από θραύσματα βλήματος όλμου στον γλουτό του δεξιού του ποδιού, γεγονός που είχε ως επακόλουθο τη νοσηλεία του για δύο μήνες στην Αθήνα και εν συνεχεία την παραμονή του σε θέσεις στα μετόπισθεν.[17]
Ο Λαδάς συμμετείχε ενεργά στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Συγκεκριμένα, όντας τότε συνταγματάρχης και διοικητής της ΕΑΤ-ΕΣΑ[18], ήταν παρών στη μυστική συνάντηση που έλαβε χώρα την 20ή Απριλίου στην οικία του συνταγματάρχη Μπαλοδήμου στη Νέα Σμύρνη[19][20] και κατά την εκδήλωση του πραξικοπήματος, αφού πρώτα κατέλαβε το Πεντάγωνο και εγκατέστησε δικούς του αξιωματικούς στα αστυνομικά τμήματα της πρωτεύουσας υποκαθιστώντας την αστυνομία,[21] ανέλαβε τη σύλληψη όλων εκείνων που το καινούργιο καθεστώς είχε χαρακτηρίσει ως επικίνδυνους για αυτό.[22] Έτσι μέχρι τις 5 το πρωί περίπου 10.000 κάτοικοι της πρωτεύουσας είχαν συλληφθεί από τους πραξικοπηματίες.[23] Θεωρούταν από τους σκληροπυρηνικούς[24] του δικτατορικού καθεστώτος και είχε εισηγηθεί την εκτέλεση του Ανδρέα Παπανδρέου, μετά τη σύλληψη του τελευταίου, αλλά δεν εισακούσθηκε από τους υπόλοιπους πραξικοπηματίες[25]. Παράλληλα αναφέρεται ως άτομο φασιστικών αντιλήψεων που προσπάθησε να στρέψει το καθεστώς προς παρόμοια ιδεολογική κατεύθυνση, πράγμα που συνάντησε την αντίδραση των πολιτικών στελεχών της δικτατορίας.[2]
Υπηρέτησε στη χούντα Παπαδόπουλου αρχικά ως γενικός γραμματέας στα υπουργεία Δημόσιας Τάξης και από το 1970 Τουρισμού. Αργότερα (το 1971), διορίστηκε Υφυπουργός Εσωτερικών - περιφερειακός διοικητής Θεσσαλίας, ενώ διετέλεσε και υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών.[26]
Ιδέα των Λαδά και Κωνσταντίνου Ασλανίδη, ήταν και η απόπειρα δημιουργίας οργάνωσης χουντικής νεολαίας.[27] Για το σκοπό αυτό οι δυο πραξικοπηματίες επέλεξαν την επανασύσταση του Σώματος Ελλήνων Αλκίμων, μίας βραχύβιας ανεξάρτητης εθελοντικής οργάνωσης με εμφανείς επιρροές από τον Προσκοπισμό, που είχε ιδρυθεί το 1924 και είχε εξαφανιστεί από κάθε ενεργό δράση. Οι Άλκιμοι των Λαδά και Ασλανίδη αναπτύχθηκαν με έντονες προπαγανδιστικές εθνικιστικές αρχές προσπαθώντας να παραγκωνίσουν και αυτόν τον Προσκοπισμό χωρίς να κατορθώσουν να φτάσουν την απήχησή της Κίνησης στους νέους. Τελικά, το Σώμα Ελλήνων Αλκίμων διαλύθηκε τον Μάρτιο του 1976, με διαταγή του πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών.[28] Ο γιος του Ιωάννη Λαδά, Ηλίας, απόστρατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, ασχολήθηκε έντονα με τον Προσκοπισμό, φτάνοντας μέχρι τη θέση του Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων.[29]
Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας το όνομά του Ιωάννη Λαδά ενεπλάκη σε δύο σκάνδαλα διαφθοράς: το σημαντικότερο ήταν το ζήτημα με τα «θαλασσοδάνεια»,[30] ενώ ανέκυψε ζήτημα με τους διορισμούς δύο εξαδέλφων του ως δείγμα ευνοιοκρατίας. Συγκεκριμένα, ο ένας διορίστηκε στρατηγός και διοικητής της ΑΣΔΕΝ και ο έτερος τοποθετήθηκε στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.
Συν τοις άλλοις, κατηγορήθηκε για τον ξυλοδαρμό, εντός του γραφείου του, των δημοσιογράφων του περιοδικού «Εικόνες» (ιδιοκτησίας της Ελένης Βλάχου), Κ. Ψύχα και Τάκη Λαμπρία οι οποίοι είχαν συλληφθεί με αφορμή ένα άρθρο τους στο περιοδικό σχετικά με την ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα.[31]
Αξιομνημόνευτα αποτελούν τα δυο -ειρωνικής φύσεως- προσωνύμια που είχε αποκτήσει. Το πρώτο ως «κύριος καθαρά χέρια» εξαιτίας της σχετικής έκφρασης που ο ίδιος είχε πρωτοπεί θέλοντας να υποδηλώσει πως διαχειρίστηκε έντιμα το δημόσιο χρήμα, καθώς και το δεύτερο ως «ψαλιδοχέρης» διότι πρωτοστάτησε στην επιχείρηση ευπρεπισμού της «ενδυμασίας και κόμης» μαθητών και εξωσχολικών που είχε διατάξει η χούντα, δρώντας ως «κυνηγός μακρυμάλληδων» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στον Τύπο της εποχής.[32]
Μετά την πτώση της δικτατορίας και συγκεκριμένα την 9η Σεπτεμβρίου του 1974, ο Λαδάς ήταν μεταξύ των ατόμων που μηνύθηκαν από τους δικηγόρους Αλέξανδρο Λυκουρέζο, Ευάγγελο Γιαννόπουλο, Φοίβο Κούτσικα κ.ά. για εσχάτη προδοσία με βάση τα άρθρα 134, 8α και 8β του Ποινικού Κώδικα[33], ενώ την 23η Οκτωβρίου εκτοπίστηκε προσωρινά μαζί με τους Παπαδόπουλο, Παττακό, Μακαρέζο και Ρουφογάλη στην Κέα μέχρι τις 21 Ιανουαρίου του 1975 όταν και προφυλακίστηκαν στις φυλακές Κορυδαλλού.[34] Στις 23 Αυγούστου 1975 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και δέκα χρόνια από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών[35] ενώ την 21η Ιουνίου υποβιβάστηκε, όπως και άλλοι πρωτεργάτες του Πραξικοπήματος, στο βαθμό του απλού στρατιώτη.[36] Τον Οκτώβριο του 1979, ο Λαδάς αλλά και άλλοι «Απριλιανοί» μετήχθησαν από τον Κορυδαλλό στις φυλακές της Κέρκυρας ύστερα από έντονη φημολογία περί ενδεχόμενης απόπειρας απόδρασης.[37]
Αποφυλακίστηκε το 1990 για λόγους υγείας και τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε στην περιοχή του Ζωγράφου. Πέθανε στις 16 Οκτωβρίου 2010.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.