Βυτίνα Αρκαδίας
οικισμός της Ελλάδας From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Η Βυτίνα είναι οικισμός της Πελοποννήσου στην Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας.[1][2]
Remove ads
Γενικά στοιχεία
Η Βυτίνα βρίσκεται σε υψόμετρο 1.040 μέτρων, στο όρος Μαίναλο,[2] σε μια κατάφυτη περιοχή όπου δεσπόζουν πεύκα, έλατα και καστανιές.[3] Αποτελεί ένα από τα αξιολογότερα ορεινά θέρετρα της Πελοποννήσου και έχει λαϊκή παράδοση στην ξυλογλυπτική ενώ στην περιοχή της υπάρχουν εξαιρετικά μαύρα μάρμαρα.[1] Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 έχει 552 μόνιμους κατοίκους[4] ενώ με αυτήν του 2011 είχε 652[5]. Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός.
Remove ads
Όνομα
Υπάρχουν δύο εκδοχές για το όνομά της. Σύμφωνα με την πρώτη, είναι σλαβικής προέλευσης και σημαίνει «ελατόφυτος τόπος».[6] Η άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι το όνομά της προέρχεται από τη λέξη «Βυθός», επειδή αρχικά ήταν κτισμένη σε λεκάνη ανάμεσα σε λόφους. Φέρεται να κτίσθηκε μετά τη διάλυση της αρχαίας πόλης "Μεθύδριο" τα ερείπια της οποίας βρίσκονται σε απόσταση 5 χιλιομέτρων. Ο Παυσανίας αναφέρει για την πόλη Μεθύδριο το 174 π.Χ.: "Μεθύδριον ουχί πλέον ακμάζουσα πόλιν..". Πιθανότερος χρόνος ίδρυσης της Βυτίνας φέρεται περί το 350 μ.Χ., σε απόσταση 2-3 χλμ. από τη σημερινή θέση, στη περιοχή Δαμασκηνιά.
Remove ads
Ιστορία
Στην αρχαιότητα λατρευόταν εδώ η θεά Δήμητρα και ο Ίππιος Ποσειδώνας, τα ερείπια του ναού του οποίου σώζονται στην είσοδο προς το χωριό Μαγούλιανα.
Στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, η Βυτίνα είχε αναγνωριστεί ως βακούφιο θεωρούμενη τόπος ιερός. Υπήρξε κέντρο ανεφοδιασμού, με αποτέλεσμα η πόλη να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάρκεια του πολέμου με συνέπεια να πυρποληθεί επτά φορές από τον Ιμπραήμ.
Μετά την απελευθέρωση και μέχρι τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Βυτίνα ήταν το μεγάλο εμπορικό κέντρο της περιοχής με σημαντικό παζάρι. Μάλιστα υπήρχε και υποκατάστημα της Τράπεζας Αθηνών καθώς και Δασοκομική Σχολή. Ο σπουδαιότερος λόγος της ανάπτυξης εκείνης ήταν η έλλειψη συγκοινωνίας με τα γύρω χωριά που όταν ολοκληρώθηκε έπαψε και η Βυτίνα ν΄ αποτελεί το άλλοτε εμπορικό κέντρο.
Ένας σημαντικός πόλος έλξης για τη Βυτίνα σήμερα, αποτελεί το χιονοδρομικό κέντρο της Οστρακίνας στο Μαίναλο.[7] Άξιο επίσκεψης στη περιοχή είναι το Αργυρόκαστρο ή Γορτυνιακό Δυναμάρι (1.450 μέτρα υψόμετρο) κοντά στα Μαγούλιανα, στην άκρη απότομου βράχου ύψους 100 μέτρων, που έκτισαν οι Φράγκοι το 1205 ιδρύοντας τη Βαρωνία της Άκοβας.[8]
Αξιοθέατα
Σημαντικότερα αξιοθέατα στη Βυτίνα είναι ο Ι. Ναός του Αγίου Τρύφωνα που δεσπόζει στη πλατεία της κωμόπολης, που οικοδομήθηκε το 1846 με κύριο υλικό μαύρο μάρμαρο από τη γύρω περιοχή,[9] οι δύο παραδοσιακοί ξυλόφουρνοι που βρίσκονται κοντά στη κεντρική πλατεία καθώς και το Λαογραφικό Μουσείο ενώ αξίζει και μια επίσκεψη στην αξιόλογη βιβλιοθήκη με έγγραφα και βιβλία από τον 17ο αιώνα.
Επίσης αξίζει να δει κανείς το Δημοτικό Σχολείο Βυτίνας, το οποίο αποτελεί ευεργέτημα του Ανδρέα Συγγρού. Αυτό που χαρίζει στη πόλη την ιδιαίτερη ομορφιά είναι ο δενδροσκέπαστος «δρόμος της αγάπης» που ξεκινά σχεδόν από την πλατεία και καταλήγει στον εθνικό δρόμο Τριπόλεως Βυτίνας.[10] Ο δρόμος ονομάζεται έτσι από πολύ παλιά, όταν ήταν χώρος περιπάτου και γνωριμιών για τους νέους της εποχής.[11] Κύρια προϊόντα είναι το μέλι από κωνοφόρα δένδρα και κτηνοτροφικά, κρέας, τυρί κ.λπ.
Με βάση τη Βυτίνα και σε κοντινή σχετικά απόσταση μπορεί κάποιος να επισκεφθεί τη Δημητσάνα, το φαράγγι του Λούσιου, τη Στεμνίτσα και τα Λαγκάδια, ενώ ανηφορίζοντας τις πλαγιές του Μαινάλου με καλό ασφαλτόδρομο φθάνει στο οροπέδιο της Οστρακίνας σε υψόμετρο 1.600 μέτρα όπου λειτουργεί μικρό χιονοδρομικό κέντρο[7].
Remove ads
Πληθυσμός
Την περίοδο 1861-1896 η Βυτίνα γνώρισε μεγάλη αύξηση του πληθυσμού της, μεταξύ 1896 και 1940 ο πληθυσμός της υπήρξε γενικά σταθερός, τις επόμενες τρείς δεκαετίες μειώθηκε ελαφρά και έπειτα σταθεροποιήθηκε. Το 1981 και 1991 η Βυτίνα κατέγραψε πολύ μεγάλη πληθυσμιακή μείωση ενώ έκτοτε έχει παραμείνει στα ίδια επίπεδα.
Remove ads
Διοικητικά στοιχεία
Αναφέρεται επίσημα μετά την Τουρκοκρατία το 1835 στο ΦΕΚ 16Α - 24/05/1835 να ορίζεται έδρα του τότε δήμου Μεθυδρίου και στις 05-11-1835 να αποσπάται από το δήμο Μεθυδρίου και να ορίζεται έδρα του νεοϊδρυθέντα δήμου Νυμφασίας. Το 1912 με το ΦΕΚ 252Α - 24/08/1912 αποσπάσθηκε από το δήμο Νυμφασίας και ορίστηκε έδρα της κοινότητας Βυτίνης. Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 (σχέδιο Καλλικράτης) αποσπάσθηκε από την κοινότητα Βυτίνης και ορίστηκε έδρα του δήμου Βυτίνας.[12] Σύμφωνα με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, αποτελεί Κοινότητα,[13] που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Βυτίνας του Δήμου Γορτυνίας.
- Δείτε Κοινότητα Βυτίνας
- Δείτε Δήμος Βυτίνας
Remove ads
Πρόσωπα
Από τη Βυτίνα κατάγονταν οι αγωνιστές της Επανάστασης του 1821 Δημήτριος Ιμπροχώρης, Παναγιώτης Κακλαμάνος, ο ήρωας στρατηγός Νικολής Ταμπακόπουλος, οι Φιλικοί Αθανάσιος Ξόδιλος και Ιωάννης Αμβροσίου, ο αρχιεπίσκοπος Κορίνθου Κύριλλος, ο ηγούμενος της Μονής Καισαριανής και οπλαρχηγός Ιωσήφ Ταμπακόπουλος, ο Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος, πατέρας του ιστορικού Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου, ο νομοδιδάσκαλος Βασίλειος Οικονομίδης, ο γεωγράφος και περιηγητής Παναγιώτης Ποταγός, ο λαογράφος Παναγιώτης Παπαζαφειρόπουλος, η πριγκίπισσα Αικατερίνη Καρατζά, οι ευεργέτες Παναγιώτης Τριανταφυλλίδης, Δημήτριος Πανταζόπουλος και Πέτρος Λαμπρινόπουλος, ο ιατρός και βουλευτής Γεώργιος Κούστας, ο βουλευτής και υπουργός Πέτρος Α. Δηλιγιάννης (εκ μητρός), ο διπλωμάτης, βουλευτής και υπουργός Αντώνιος Α. Ζυγομαλάς (εκ μητρός), ο νομικός, πολιτικός και συγγραφέας Ευθύμιος Καράκαλος (εκ μητρός), ο διπλωμάτης Γεώργιος Δ. Κούστας, ο νομικός και υπουργός Άγις Ταμπακόπουλος, ο αντιστασιακός Απόστολος (Λάκης) Σάντας, ο διπλωμάτης Νικόλαος Λέλης (εκ μητρός), ο καθηγητής ΕΚΠΑ Λυκούργος Λιαρόπουλος και ο αξιωματικός Ιωάννης Δημακόπουλος.[14][15]
Remove ads
Παραπομπές
Βιβλιογραφία
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads