Ζου Λασιθίου

Η Ζου είναι χωριό της κοινότητας Σταυρωμένου του δήμου Σητείας και της τέως Επαρχίας Σητείας στην περιφερειακή ενότητα Λασιθίου της Κρήτης.

Ζου
Γενική άποψη του χωριού
Ζου Ζου
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα[1]
Περιφέρεια	Κρήτης
Περιφερειακή Ενότητα	Λασιθίου
Δήμος	Σητείας
Δημοτική Ενότητα	Σητείας
Δημοτική Κοινότητα	Σταυρωμένου
Γεωγραφία
Νομός	Λασιθίου
Υψόμετρο	170
Πληθυσμός
Μόνιμος	23
Έτος απογραφής	2021
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 170 μέτρων,^[2] 7 χιλιόμετρα νότια της Σητείας.^[3]

Ετυμολογία

Ο Paul Faure ετυμολογεί το όνομα του χωριού από τη λέξη σου η οποία σημαίνει νερό στα αραβικά και σύμφωνα με τον Στέργιο Σπανάκη αναφέρεται σε μεγάλη πηγή νερού η οποία υπάρχει στο χωριό. Ο Στέργιος Σπανάκης αναφέρει επίσης ότι η ονομασία Ζου αναφέρεται στην πηγή και η βενετική γραφή του ονόματος του χωριού προέρχεται από την έκφραση στη Σου, η οποία προφερόταν Σιζού, και από εκεί προκύπτει η ονομασία Ζου.^[2]

Ιστορικά στοιχεία

Η μινωική αγροικία

Πριν την είσοδο του οικισμού βρίσκονται τα ερείπια μινωικής αγροικίας, την οποία ανέσκαψε το 1955 ο Νικόλαος Πλάτων. Το κτίριο χρονολογήθηκε στην μεσομινωική περίοδο, ήταν πιθανόν διώροφο και περιλαμβάνει πάνω από 30 δωμάτια. Κοντά στην αγροικία βρέθηκε ταφικό σπήλαιο το οποίο χρονολογείται από την μεσομινωική ΙΙΙβ-υστερομινωική εποχή.^[2]

Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Sisu στην επαρχία Σητείας. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Xisù με 377 κατοίκους. Ο Βασιλικάτα το αναφέρει το 1630 ως Sisu. Στην τουρκική απογραφή του 1671 δεν αναφέρεται. Ο Εμμανουήλ Αγγελάκης αναφέρει στο έργο του Σητειακά ότι ο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα είχε αιχμαλωτίσει τους κατοίκους του χωριού το 1533 και τους απελευθέρωσε ο Γεώργιος Καντανολέος, πληρώνοντας τα λύτρα. Στο χωριό σώζεται ο πύργος του Βενετού φεουδάρχη.^[2]

Το χωριό αναφέρεται στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 ως Zu με 9 τουρκικές οικογένειες. Το 1881 αναφέρεται ως Ζου με 48 κατοίκους, όλοι Τούρκοι και ανήκε στο δήμο Λιμένος Σητείας. Στην απογραφή του 1900 δεν αναφέρεται. Ο Στέργιος Σπανάκης εξηγεί αυτό το γεγονός υποστηρίζοντας ότι οι Τούρκοι κάτοικοί του τον είχαν εγκαταλείψει.^[2] Το 1911 ολοκληρώθηκε τεχνικό έργο το οποίο διοχέτευε νερά από πηγή στη Ζου για την ύδρευση της Σητείας.^[4]

Απογραφές πληθυσμού

Απογραφή	1900	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός[2]	-	38	42[5]	63[5]	66[5]	64[5]	58[5]	51[5]	38[5]	28[6]	32