Σαντζάκι της Θεσσαλονίκης

Το Σαντζάκι της Θεσσαλονίκης (οθωμανικά τουρκικά: Sancak-i/Liva-i Selanik) ήταν οθωμανική επαρχία δεύτερου επιπέδου (σαντζάκι), η οποία περιελάμβανε τα περίχωρα της πόλης της Θεσσαλονίκης (τουρκικά: Selanik) και τη χερσόνησο της Χαλκιδικής.

Σαντζάκι της Θεσσαλονίκης
Το Σαντζάκι της Θεσσαλονίκης με έντονο πράσινο χρώμα.
Χώρα	Οθωμανική Αυτοκρατορία
Διοικητική υπαγωγή	Εγιαλέτι της Θεσσαλονίκης και Βιλαέτι της Θεσσαλονίκης
Πρωτεύουσα	Θεσσαλονίκη
Ίδρυση	1430
δεδομένα (π • σ • ε )

Ιστορία

Οθωμανικός χάρτης του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης του 1907, συμπεριλαμβανομένου του Σαντζακιού της Θεσσαλονίκης στα αριστερά

Μετά την τελική κατάκτησή της από τη Δημοκρατία της Βενετίας, η Θεσσαλονίκη έγινε κέντρο σαντζακιών στο Εγιαλέτι της Ρούμελης, περιλαμβάνοντας την κεντρική Μακεδονία μεταξύ των ποταμών Αξιού και Αλιάκμονα, καθώς και τη χερσόνησο της Χαλκιδικής.^[1]

Μέχρι το 1846, ως μέρος των μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ, η Θεσσαλονίκη έγινε το κέντρο ενός ξεχωριστού εγιαλετίου (Εγιαλέτι της Θεσσαλονίκης, μετά το 1867 Βιλαέτι της Θεσσαλονίκης) και ως εκ τούτου το σαντζάκι έγινε το πασά-σαντζάκι της νέας επαρχίας.^[1][2]

Το 1912, το σαντζάκι περιλάμβανε τις ακόλουθες συνοικίες (καζάς): Θεσσαλονίκη, Κεσέντιρε (Χερσόνησος Κασσάνδρας), Καραφέργε (Βέροια), Γενίτσε Βαρντάρ (Γιαννιτσά), Βόντινα (Έδεσσα), Λανγκαζά (Λαγκαδάς), Γκεβγκελού (Γευγελή), Χισάρ (Νέο Γυναικόκαστρο), Τόιραν (Δοϊράνη), Ουστρούμτζα (Στρώμνιτσα), Τίκος/Καβαντάρ (Καβάνταρτσι), Κατερίν (Κατερίνη), Αϊναρόζ (Άγιο Όρος) και Καράαγκααμπαντ.^[2] Το μεγαλύτερο μέρος του σαντζακιού καταλήφθηκε από την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1912, κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, ενώ τα βόρεια τμήματα περιήλθαν στη Σερβία και τώρα αποτελούν μέρος της Βόρειας Μακεδονίας.