Λίβιος Σεβήρος

Ο Λίβιος Σεβήρος ή Σεβήρος Γ΄ (περί το 420 - 465) ήταν Αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαικής Αυτοκρατορίας (461 - 465).^{[1][2][3][4][5][6][7]} Γεννημένος στην Λευκανία, ήταν ο τέταρτος "σκιώδης Αυτοκράτορας" από την εποχή που εκθρονίστηκε η Δυναστεία του Βαλεντινιανού (455).^{[8][9][10] [11][12][13][14]} Η βασιλεία του διατηρήθηκε τέσσερα χρόνια: από την εποχή που ο προκάτοχός του Μαϊοριανός ανατράπηκε από τον πανίσχυρο Γερμανό στρατηγό Ρικίμερ. Ο Λίβιος Σεβήρος ήταν ο πρώτος Αυτοκράτορας που ήταν απόλυτα de facto εξαρτημένος από τον Ρικίμερ.^[9][15] Στην περίοδο που ήταν βασιλιάς ο Λίβιος Σεβήρος, παρουσιάστηκε ισχυρή διπλωματική ένταση στο θέμα του ελέγχου της Ρώμης με τις περιοχές της Αυτοκρατορίας που δεν ήταν Ιταλικές. Ο Ανατολικός Αυτοκράτορας Λέων Α΄ δεν τον αναγνώρισε, και ο βασιλιάς των Βανδάλων Γιζέριχος -ο οποίος είχε συμμαχήσει με τον προκάτοχο εκείνου Μαϊοριανό- ξεκίνησε ξανά τις επιδρομές.^[9][15] Η Γαλατία και η Δαλματία που ήταν πιστές στον Μαϊοριανό δεν τον αναγνώρισαν, και οι Αλανοί επιτέθηκαν στην βόρεια Ιταλία.^[9][16] Ο Λίβιος Σεβήρος παραμένει σκοτεινή ιστορική μορφή, επειδή η ζωή και ο χαρακτήρας του δεν έχουν ξεκαθαρίσει σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές.^[15][17] Ο Ρικίμερ τού ασκούσε ισχυρότατη επίδραση, γι' αυτό οι ευθύνες που είχε ο ίδιος ως Αυτοκράτορας στάθηκε αντικείμενο διαμάχης μεταξύ των ιστορικών, Οι πηγές τον αναφέρουν ως έναν ευσεβή και θρησκευόμενο Χριστιανό.

Λίβιος Σεβήρος
Σόλιδος του αυτοκράτορα Λιβίου Σεβήρου, επιγρ.: D N LIVIUS SEVERUS P F AVG. 4,31 γραμμ.
Ρωμαίος αυτοκράτορας
Περίοδος	19 Νοεμβρίου 461 – φθινόπωρο 465
Προκάτοχος	Μαϊοριανός
Διάδοχος	Ανθέμιος
Γέννηση	420 Πυξούς, Ιταλία
Θάνατος	φθινόπωρο 465 (45 ετών) Ρώμη
Πλήρες όνομα
Φλάβιος Λίβιος Σεβήρος Σερπέντιος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Βιογραφία

Νόμισμα με παράσταση του Αυτοκράτορα Λίβιου Σεβήρου.

Μετά την δολοφονία του Μαϊοριανού ακολούθησε ένα χάσμα τριών μηνών, στο οποίο ο θρόνος της Δυτικής Ρωμαικής Αυτοκρατορίας έμεινε κενός. Στο διάστημα αυτό ο πανίσχυρος Γερμανός στρατηγός Ρικίμερ, ο Ανατολικός Αυτοκράτορας Λέων Α΄ και βασιλιάς των Βανδάλων Γιζέριχος συγκρούστηκαν για τον θρόνο.^[18][19] Στη συνέχεια ο Λίβιος Σεβήρος ανακηρύχτηκε στην Ραβέννα Αύγουστος.^[20] Με την άνοδό του στον θρόνο ο διοικητής της Σικελίας Μαρκελλίνος, πρώην σύμμαχος του Μαϊοριανού, αντέδρασε έντονα, το ίδιο και ο Ανατολικός Αυτοκράτορας Λέων Α΄. Στον Δούναβη στρατολογήθηκε από τον Μαρκελλίνο στρατός, που τον αποτελούσαν Ούννοι, με στόχο να τον ανατρέψει.^[9] Ο Ρικίμερ ανησύχησε έντονα· τους ανάγκασε να οπισθοχωρήσουν, αφού δωροσδόκησε όλους τους στρατιώτες του Μαρκελλίνου, όπως και τον Λέοντα Α΄. Οι δωροδοκίες του Ρικίμερ περιγράφονται αναλυτικά στο έργο του Πρίσκου "Ιστορία του Βυζαντίου"· έστειλε επίσης στη Σικελία έναν άνδρα, τον Μαρκελλίνο, για να τον πείσει να μην επιτεθεί στη Δυτική Αυτοκρατορία.^[9][21][22] Ο κυβερνήτης της Γαλατίας Αιγίδιος εξεγέρθηκε επίσης εναντίον του Λίβιου Σεβήρου, αλλά δεν μπόρεσε να διασχίσει τις Άλπεις, επειδή τον εμπόδιζαν οι Βησιγότθοι· παρέμεινε ωστόσο ανεξάρτητος πολλά χρόνια.^[19] Ο Λίβιος Σεβήρος και ο Ρίκιμερ διόρισαν μάγιστρο του στρατού της Γαλατίας τον Αγριππίνο. Με την βοήθεια των Βησιγότθων, ο Αγριππίνος επιτέθηκε εναντίον του Αιγίδιου και των Φράγκων συμμάχων του, όπως ο βασιλιάς Χιλδέριχος Α΄.^[18] Οι Βησιγότθοι δέχθηκαν ως δώρο για την βοήθειά τους τη Ναρβωνική, με τον τρόπο αυτό απέκτησαν πρόσβαση στη Μεσόγειο και απομόνωσαν τον Αιγίδιο από την Αυτοκρατορία. Με το τέλος του Αιγίδιου, πραιτωριανός έπαρχος της Γαλατίας διορίστηκε ο Αρβάνδος.^[9] Οι Αλανοί επιτέθηκαν στην βόρεια Ιταλία, αλλά ηττήθηκαν στη "μάχη του Μπέργκαμο" (8 Φεβρουαρίου 464)· δεν υπάρχουν πολλές πηγές για την επίθεση αυτή.^[9][23] Με την άνοδο του Σεβήρου, ο βασιλιάς των Βανδάλων Γιζέριχος ξεκίνησε μία σειρά από επιδρομές στις Ιταλικές ακτές. Σύμφωνα με ένα απόσπασμα του Ιωάννη της Αντιόχειας, ο Γιζέριχος νομιμοποίησε τις επιδρομές με τον ισχυρισμό ότι είναι διάδοχος του Ρωμαϊκού θρόνου, ο γιος του Ονώριχος είχε νυμφευτεί την κόρη του Ουαλεντιανού Γ΄ Ευδοκία.^{[18][19][21][24]} Οι επιδρομές των Βανδάλων επέφεραν σοβαρές ζημιές στους Ιταλούς γαιοκτήμονες: μία αντιπροσωπεία τους πήγε στην Αφρική, για να ζητήσει από τον Γιζέριχο ειρήνη. Ο Σεβήρος με τη σειρά του έστειλε αντιπροσωπεία υπό τον [ατρίκιο Τατιανό για να ζητήσει ειρήνη, αλλά ο Γιζέριχος απέρριψε κατηγορηματικά όλες τις προτάσεις.^[18][24][25]

Το τέλος

Νόμισμα με παράσταση του Λίβιου Σεβήρου στη μία όψη, και μονόγραμμα RCME του Ρικίμερ.

Οι σχέσεις ανάμεσα στον Ρικίμερ και τον Σεβήρο είναι σημείο συζήτησης ανάμεσα στους ιστορικούς. Η παραδοσιακή άποψη που επικρατεί είναι ότι ο Σεβήρος ήταν βασιλιάς μαριονέτα του Ρικίμερ, χωρίς προσωπική γνώμη. Την άποψη αυτή ασπάζεται ο Έντουαρντ Γκίμπον, που έγραψε ότι "την περίοδο τον έξι ετών που μεσολάβησε ανάμεσα στον Μαϊοριανό και τον Ανθέμιο, η διοίκηση βρισκόταν μόνο στα χέρια του Ρικίμερ".^[17] Οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν με αυτή την άποψη, ανάμεσα τους ο Τζων Μπάγκνελ Μπιούρυ και ο Τόμας Χότζκιν.^{[26][27][28][29]} Κάποιοι άλλοι λιγότεροι ιστορικοί διαφωνούν με την άποψη αυτή, και αναφέρουν ότι ο Σεβήρος είχε προσωπική γνώμη.^[9][16] Ο Σεβήρος απεβίωσε στην Ρώμη ύστερα από τέσσερα χρόνια βασιλείας (14 Νοεμβρίου 465). Οι πηγές διαφωνούν και βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους σχετικά με την αιτία τού τέλους του· οι περισσότεροι συμφωνούν ότι απεβίωσε από φυσικά αίτια.^[9] Οι δύο σημαντικότερες πηγές είναι ο Κασσιόδωρος τον 6ο αι. που έγραψε ότι δηλητηριάστηκε από τον Ρικίμερ, και ο ποιητής Σιδώνιος Απολλινάριος που έγραψε ότι "σε αντίθεση με τον Μαϊοριανό απεβίωσε με φυσικό τρόπο".^[9][28][30] Οι συγγραφείς που παρουσιάζουν την άποψη ότι δολοφονήθηκε, ισχυρίζονται ότι ο Σεβήρος είχε χαλάσει τις σχέσεις του με τον Λέοντα Α΄, και μπορούσε να βρει εύκολα έναν άλλον Αυτοκράτορα μαριονέτα.^[16][28][31]