Σουλτανάτο των Γυναικών
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Σουλτανάτο των Γυναικών (Τούρκικα:Kadınlar Saltanatı) ήταν η περίοδος σχεδόν 130 ετών κατά τον 16ο και 17ο αιώνα, που οι γυναίκες του αυτοκρατορικού χαρεμιού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας άσκησαν έκτακτη πολιτική επιρροή στις κρατικές υποθέσεις, πάνω από τον Σουλτάνο.[1][2][3]
Πολλοί από τους Σουλτάνους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν ανήλικοι ή ανίκανοι και ήταν οι μητέρες τους, οι Βαλιντέ Σουλτάνες, αυτές οι οποίες κυβερνούσαν ουσιαστικά την Αυτοκρατορία. Η σημαντικότερη γυναίκα στην ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν η ελληνικής καταγωγής, Μαχπεϊκέρ Κιοσέμ Σουλτάν, σύζυγος του Αχμέτ Α΄ και μητέρα του Μουράτ Δ΄ και του Ιμπραήμ Α΄.
Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία(όπως και στην Περσική Αυτοκρατορία), σε αντίθεση με άλλες μοναρχίες στην Ευρώπη,την Ρωσική Αυτοκρατορία και την Αιθιοπία, οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να κυβερνούν τη χώρα. Αυτό έγινε κατά πάσα πιθανότητα, προκειμένου να αποφευχθεί η αθέμιτη επιρροή στο Σουλτάνο.[4]
Αυτός ο κανόνας καταργήθηκε όταν ο Σουλτάνος Σουλεϊμάν Α΄ έκανε νόμιμη σύζυγό του την Χασεκί Χουρέμ Σουλτάν.[5][6] Μετά τη Χουρέμ ήρθαν δύο Χασεκί που στη συνέχεια έγιναν Βαλιντέ Σουλτάν: Πρώτα η Νουρμπανού Σουλτάν, νόμιμη σύζυγος του Σελίμ Β΄, γιου της Χουρέμ και στη συνέχεια η Σαφιγιέ Σουλτάν, παλλακίδα του Μουράτ Γ΄, γιου της Νουρμπανού. Πιστεύεται ότι η Μιχριμάχ Σουλτάν, κόρη της Χουρέμ, επηρέασε επίσης τον αδελφό της, Σελίμ Β΄.
Η ακμή του Σουλτανάτου των Γυναικών κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Μαχπεϊκέρ Κιοσέμ Σουλτάν, Βαλιντέ Σουλτάν των δύο γιων της, του Μουράτ Δ΄ και του Ιμπραήμ Α΄και μετά τον θάνατο του Ιμπραήμ επηρέαζε τον εγγονό της, Μεχμέτ Δ΄. Αυτή η περίοδος έληξε με τη δολοφονία της Κιοσέμ από την μητέρα του Μεχμέτ Δ΄, την Βαλιντέ Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάν.
Ο γιος της Κιοσέμ Σουλτάν, Ιμπραήμ Α΄, παντρεύτηκε μία παλλακίδα του, την Χιουμασάχ Σουλτάν. Ο Ιμπραήμ υπέβαλε τις αδελφές του, Αϊσέ Σουλτάν, Φατμά Σουλτάν, Χανζαντέ Σουλτάν, οι οποίες ήταν κόρες της Κιοσέμ, καθώς και την ανιψιά του, Καγιά Σουλτάν, στην ταπείνωση της υποταγής στις παλλακίδες του. Τους πήρε τα εδάφη και τα κοσμήματά τους και τις έκανε να υπηρετούν την Χιουμασάχ, ενώ στέκονταν σε στάση προσοχής σαν υπηρέτες καθώς έτρωγε και κρατώντας το σαπούνι, τη λεκάνη και την κανάτα με το νερό με τα οποία έπλενε τα χέρια της.
Ο τερματισμός της βασιλείας των γυναικών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν σημαίνει τον τερματισμό και της επίδρασης των γυναικών στη διακυβέρνηση. Όπως και πιο πριν, οι Βαλιντέ Σουλτάν συνέχισαν να συμμετέχουν σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Εκτός από την πολιτική, ασχολούνταν με την κατασκευή τζαμιών, σχολείων, νοσοκομείων, και είχαν μεγάλα εισοδήματα, τα οποία διαχειρίζονταν αυτόνομα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι δύο τελευταίες Βαλιντέ Σουλτάν: η Μπεζμιαλέμ Σουλτάν και η Περτεβνιγιάλ Σουλτάν. Ωστόσο, σε σύγκριση με την περίοδο του Σουλτανάτου των Γυναικών (κυρίως στην περίοδο της Βαλιντέ Κιοσέμ Σουλτάν) η επίδρασή τους στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική ήταν πολύ μικρή.