Τυνησία
χώρα στις μεσογειακές ακτές της Βόρειας Αφρικής / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Τυνησία, ή κοινώς Τούνεζι, (αραβικά: تونس, Τούνις ή και «Ιφρικιγιέ») και επίσημα: Δημοκρατία της Τυνησίας (الجمهرية التونسية, Αλ Τζούμχουριγι-ατ Τούνισγια) είναι μια χώρα στις μεσογειακές ακτές της Βόρειας Αφρικής. Είναι το μικρότερο και πιο ανατολικό από τα κράτη που εκτείνονται κατά μήκος της οροσειράς του Άτλαντα και συνορεύει με την Αλγερία στα δυτικά και τη Λιβύη στα νοτιοανατολικά. Το 40% της χώρας καταλαμβάνει η έρημος Σαχάρα και το υπόλοιπο περιλαμβάνει γόνιμα εδάφη και προσβάσιμες ακτές. Η γεωγραφία της χώρας έπαιξε σημαντικό ρόλο στους αρχαίους χρόνους, αρχικά με την Καρχηδόνα, πόλη των Φοινίκων, και αργότερα ως αφρικανική επαρχία, καθώς αποτελούσε τον σιτοβολώνα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Νεότερα αποτέλεσε γαλλική αποικία.
Δημοκρατία της Τυνησίας
الجمهوريةالتونسية Αλ Τζούμχουριγι-ατ Τούνισγια | |||
---|---|---|---|
| |||
Εθνικό σύνθημα: حرية، نظام، عدالة Hurriya, Nidham, 'Adala (Ελευθερία, Τάξη, Δικαιοσύνη) | |||
Η θέση της Τυνησίας (πράσινο) | |||
και μεγαλύτερη πόλη | Τύνιδα 36°48′N 10°11′E | ||
Αραβικά | |||
Ημιπροεδρική Δημοκρατία | |||
Καΐς Σαγιέντ Αχμέντ Ασανί | |||
Ανεξαρτησία Από τη Γαλλία Ισχύον Σύνταγμα | 20 Μαρτίου 1956 17 Αυγούστου 2022 | ||
• Σύνολο • % Νερό • Σύνορα Ακτογραμμή | 163.610 km2 (93η) 5 1.424 km 1.148 km | ||
Πληθυσμός • Εκτίμηση 1-2023 • Πυκνότητα | 11.850.232[1] (80η) 72,4 κατ./km2 (142η) | ||
ΑΕΠ (ΙΑΔ) • Ολικό (2019) • Κατά κεφαλή | 151,566 δισ. $[2] (71η) 12.862 $[2] (88η) | ||
ΑΕΠ (ονομαστικό) • Ολικό (2019) • Κατά κεφαλή | 42,277 δισ. $[2] (78η) 3.587 $[2] (97η) | ||
ΔΑΑ (2021) | 0,731[3] (97η) – υψηλός | ||
Νόμισμα | Δηνάριο Τυνησίας (TND) | ||
CET (UTC +1) | |||
Internet TLD | .tn | ||
Οδηγούν στα | δεξιά | ||
Κωδικός κλήσης | +216 |
Η Τυνησία καταλαμβάνει το ανατολικό άκρο των βουνών του Άτλαντα και το βόρειο τμήμα της ερήμου Σαχάρα, με μεγάλο μέρος της εναπομείνασας καλλιεργήσιμης γης. Καταλαμβάνει μια ακτογραμμή 1.300 χιλιομέτρων που περιλαμβάνει μέρος του αφρικανικού κομματιού του δυτικού και ανατολικού τμήματος της λεκάνης της Μεσογείου. Στην Τυνησία βρίσκεται το βορειότερο σημείο της Αφρικής, το ακρωτήριο Άντζελα. Η πρωτεύουσά της και η μεγαλύτερη πόλη είναι η Τύνιδα, που βρίσκεται στη βορειοανατολική ακτή της, γεγονός που δίνει στη χώρα το όνομά της.
Από την πρώιμη αρχαιότητα, η Τυνησία κατοικούνταν από αυτόχθονες Βέρβερους. Οι Φοίνικες άρχισαν να φτάνουν τον 12ο αιώνα π.Χ., ιδρύοντας αρκετούς οικισμούς, από τους οποίους η Καρχηδόνα αναδείχθηκε ως ο ισχυρότερος τον 7ο αιώνα π.Χ. Μια μεγάλη εμπορική αυτοκρατορία και στρατιωτικός αντίπαλος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, η Καρχηδόνα ηττήθηκε από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ., οι οποίοι κατέλαβαν την Τυνησία για το μεγαλύτερο μέρος των επόμενων 800 ετών, εισάγοντας τον Χριστιανισμό και αφήνοντας αρχιτεκτονικές κληρονομιές όπως το αμφιθέατρο του Ελ Τζεμ, ενώ η λατινική γλώσσα επιβίωσε και για λίγους αιώνες αργότερα. Μετά από πολλές απόπειρες ξεκινώντας το 647, οι Μουσουλμάνοι κατέκτησαν όλη την Τυνησία μέχρι το 697, φέρνοντας το Ισλάμ και τον αραβικό πολιτισμό στους ντόπιους κατοίκους. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία καθιέρωσε τον έλεγχο το 1574 και κράτησε την εξουσία για περισσότερα από 300 χρόνια, έως ότου οι Γάλλοι κατέκτησαν την Τυνησία το 1881. Η Τυνησία κέρδισε την ανεξαρτησία της υπό την ηγεσία του Χαμπίμπ Μπουργκίμπα, ο οποίος ανακήρυξε την Τυνησιακή Δημοκρατία το 1957. Σήμερα, η Τυνησία είναι το μικρότερο έθνος στη Βόρεια Αφρική και ο πολιτισμός και η ταυτότητά της έχουν τις ρίζες τους σε αυτή τη διασταύρωση πολλών αιώνων διαφορετικών πολιτισμών και εθνοτήτων.
Το 2011, η Τυνησιακή Επανάσταση, που πυροδοτήθηκε από την έλλειψη ελευθερίας και δημοκρατίας υπό την εικοσατεσσεραετή διακυβέρνηση του προέδρου Ζιν Ελ Αμπιντίν Μπεν Άλι, ανέτρεψε το καθεστώς του και πυροδότησε την ευρύτερη Αραβική Άνοιξη σε ολόκληρη την περιοχή. Λίγο αργότερα πραγματοποιήθηκαν ελεύθερες πολυκομματικές βουλευτικές εκλογές. Η χώρα εξέλεξε το κοινοβούλιο στις 26 Οκτωβρίου 2014 [4] και για τον πρόεδρο στις 23 Νοεμβρίου 2014 [5] Η Τυνησία παραμένει μια ενιαία ημιπροεδρική αντιπροσωπευτική δημοκρατική δημοκρατία. Είναι η μόνη χώρα της Βόρειας Αφρικής που έχει ταξινομηθεί ως "Ελεύθερη" από το Freedom House.[6] Από το 2014 έως το 2020, ήταν το μόνο δημοκρατικό κράτος στον Αραβικό Κόσμο, σύμφωνα με τον Δείκτη Δημοκρατίας της Μονάδας Πληροφοριών του Εκόνομιστ,[7] και βαθμολογήθηκε ως υβριδικό καθεστώς στον αντίστοιχο Δείκτη του 2021.[8] Είναι μια από τις λίγες χώρες στην Αφρική που κατατάσσονται ψηλά στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, με ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα στην ήπειρο.