Kamurú language

"Kamurú" redirects here. For the town in Kaduna State, Nigeria, see Kamuru.

Kamurú (or Pedra Branca) is an extinct Karirian language of Brazil.^[3]

Kamurú
Pedra Branca
Martius word list; some of them are actually from Kipeá[1]
Native to	Brazil
Region	Bahia
Ethnicity	Kiriri
Era	attested 1818
Language family	Karirian[2] Kamurú
Language codes
ISO 639-3	None (mis)
Linguist List	qna Kamaru [sic]
Glottolog	kamu1237

Martius visited the Kiriris in 1818, when he collected a word list of Pedra Branca.^[4] It is the only known record of it.^[5]

Word list

Martius word list^[6]

• adscendere – woicrae.
• amare – uca.
• acus – awí.
• albus, a, um – cu.
• amita – anha dede, nhé.
• assa carnem – toppo gratzöna.
• arbor – bewô.
• auris – benjen, benjé.
• aqua – dzú.
• avunculus – cuccuh (Sabuja).
• avus – nhiké, tó.
• anima – anhi.
• animal – enki.
• baculum – baetó.
• barba – enathü.
• bellum – cropobó.
• bibo – toclura(e)n.
• brachium – aēnă, bô.
• brevis – arantuneteschn.
• calor – buignicoh.
• calx – baerú.
• campus – merà.
• canto – doca cammarà (Sab.)
• capillus – fazambu di kiechi.
• captivus – boronumú.
• caput – tzambú, zam v. pucroih.
• cauda – cru.
• caro, carnis – cradzò.
• cinis – bydi.
• clamo – khüleh.
• circumspicere – bemê.
• clericus – uahre (Sab.).
• coelum – arantscheh, arakie.
• cognatus – jatsammuh (Sab.)
• collum – ne v. cannacah (Sab.)
• colus – poponghi.
• contundere grana maydis – tatumussiggi.
• cor – si.
• corbes – bará, setú.
• corpus – boingnihoh, buyewoho, ibuyewoho.
• cortex – buró.
• costa – woro, missih (Sab.).
• cribrum – erú.
• crus – uvó, wô.
• culter – utzàh.
• currere – bŷ.
• cutis – iroh (Sab.)
• cutis taurina – iro gratzoni (Sab.)
• dens – zah, dza (Sab.)
• deus – tubang l. tupá.
• diabolus – niu(ng)oh, nhewô (Sab.)
• dies – cajablìh, cayaprj (Sab.)
• digitus – mussambugi.
• dux – dubé.
• eamus in sylvam venatum – bucumi(ng) thezeh paingoküh.
• eo, ire – wi.
• edo, edere – ammih.
• esurire – eibarû.
• farina mandioccae – muiccuh.
• femur – uh(n)àh.
• femina – ruté.
• ferrum – meratá.
• filia – ingniutzüzü (s. Sab.)
• filia fatris – baeké.
• filia sororis – yaeké.
• filius – ingniurang, nhuanhá.
• filius fratris – dzó.
• fistula fumaria – paungùh, paewi.
• flos – purú.
• foedus, a, um – tuturäbujeh.
• frater – buràn.
• frater major natu – popò.
• frigus – cuignih.
• frons – pobekroik, ampri, cobé, tidzehehobó.
• fulgur – zutzschepotlitaklüh.
• fumus – badzú.
• fur – tikoatschülülüh.
• furari – cotó.
• fusus – buruhú.
• gener – myté.
• genu – cudú.
• gossypium – endi.
• gusto – tuhaeboijin.
• hamus – yacroró.
• hepar – prenhe.
• herba – phüh (Sab.)
• homo – klöh, tsohó (Sab.)
• homo bonus – cannigüh.
• homo niger – goh (Sab.)
• homines multi – puoyhyh zochohüh.
• hostis – mará.
• humerus – nebarú.
• infans – nhú.
• ignis – issùh l. iuú (Sab.)
• intestina – hé.
• jaculum – cotó.
• jocor – caratzitschihin.
• jugum textorium – woncurò.
• lac – cummamang.
• lacus – zulig(h)ùh, dzuriú.
• lavo – taboigneràh.
• lapis – cro.
• lectus (scamnum) – pycá.
• lignum – tsi.
• lingua – nunuh (Sab.)
• longus – arantschibujan.
• luna – gajacùh, cayacú (Sab.)
• macer – e(a)ratibuja.
• mamma – mamma.
• manus – mussang, buanghe-mysa.
• maritus – renghé.
• mater – higgäh, idé (Sab.)
• membrum virile – ingnieng.
• membrum mul. – zahaëh.
• mensis – cayacú.
• mingo – isacòh, tzacoh.
• mons – bonto.
• mons altus – bonto hutsüh.
• mori – nhá.
• mortuus – ikübürüh.
• mortuum esse – pâ.
• filius (frater?) meus mortuus est – igniaklübürüh.
• multus – puoiyhüh.
• mulier – kütsi (Sab.)
• natare – woicrä baha (in aqua adscendere).
• nebula – crayoté.
• nasus – nambih.
• nepos – té, nimbí.
• neptis – teké.
• niger – gostotheheh, cotzo.
• nox – mocàja vel kajà vel kajade
• obscurus, a, um – sineki.
• occido – pa(h)erihüh.
• oculus – ponubí l. pó.
• olere bene – tuhae(r)ia(o)ing.
• olere male – cahae(r)ia(o)ing.
• oro – doraschüh.
• os, oris – oriza, warizza (Sab.)
• os, ossis – mĕ.
• oscitari – bidzonerá.
• patella – cuttuh (Sab.)
• pater – laikoh, padzú.
• patruus – paidenhè, payé.
• paucus – pujumbühüh.
• pecten – bakiribû.
• pectus – piccoh l. crabú.
• percolare – bydzú.
• persona – ibichó.
• pes – bouih, by (Sab.)
• piscis – mudzé.
• pinguis – isa còba.
• pluma – ickuh.
• pluma anataria – ickypatohüh (Sab.)
• puer – tschibarinang.
• pulcher – buttschèry.
• radix – imützi, mu.
• rete piscatorium – muhé.
• renes – sebý.
• ridere – haehae.
• ripa – be.
• ruber – gutschutheheh, rone he cutzu.
• sagitta – yarú.
• sanguis – plü, pri.
• securis – bodzó.
• senex – urunoiàh.
• socius, compater – il and aeh! irandaêh.
• sol – utschih, uche (Sab.)
• soror – buccàh (Sab.)
• soror minor natu – byké.
• soror major natu – dzodzé.
• sororis maritus – uwó.
• stella – batthhüh (Sab.)
• surgere – ibuô.
• sylva – lettzeh l. bebi.
• tangere – baciwi.
• tempus matutinum – carantzi.
• timere – bê.
• terra – rattàh, rada (Sab.)
• trulla – runhú.
• tugurium – erá, baté.
• tonitru – tschoäklühüh (Sab.)
• veni! – cacazi-ho.
• venter – muttuh l. byro.
• ventus – suo.
• veru – babasité.
• via – wó.
• video – nastotenieng.
• viridis – ora arantheheh.
• vivo – izohorühüh.
• umbilicus – mucri.
• unguis – ebajá.
• via – wo.
• vulnus – beheté.
• palma cocos – coniah.
• bixa orellana – bucrenké.
• zeae mays fructus – bucupý.
• zeae mays fructus tostus – madzó.
• zeae mays fructus panicula – sombý.
• 1 liauigäboh.
• 2 liaui-thikanihüh.
• 3 liaui-thikani hühke.
• 4 ibichó.
• 5 ibichó.