μέλας

See also: μελάς and Μέλας

Ancient Greek

Alternative forms

• μέλαις (mélais) — Aeolic
• μελανός (melanós) — Koine

Etymology

From Proto-Hellenic *mélās, from a derivation of Proto-Indo-European *melh₂- (“dark, black”).

The feminine -αινα (-aina) originates from *-ih₂; see -ια (-ia) Cognates include Sanskrit मल (mala, “dirt, filth, dust”), Latvian melns, Old Prussian melne and Lithuanian mėlynas (which changed the meaning to "blue").

Pronunciation

 

• IPA^(key): /mé.laːs/ → /ˈme.las/ → /ˈme.las/

• (5^th BCE Attic) IPA^(key): /mé.laːs/
• (1^st CE Egyptian) IPA^(key): /ˈme.las/
• (4^th CE Koine) IPA^(key): /ˈme.las/
• (10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ˈme.las/
• (15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ˈme.las/

Adjective

μέλᾱς • (mélās) m (feminine μέλαινᾰ, neuter μέλᾰν); first/third declension

1. dark in color; sometimes so dark as to lack color, black
   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Odyssey 5.262:

     ἐν δέ οἱ ἀσκὸν ἔθηκε θεᾱ̀ μέλανος οἴνοιο

     en dé hoi askòn éthēke theā̀ mélanos oínoio

     On [the raft] the goddess put a skin of dark wine.

2. (figuratively) evil, black, dark
   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 2.834:

     τὼ δέ οἱ οὔ τι πειθέσθην· κῆρες γὰρ ἄγον μέλανος θανάτοιο

     tṑ dé hoi oú ti peithésthēn; kêres gàr ágon mélanos thanátoio

     But the two did not listen at all, for the fates of black death were leading them on.

3. (figuratively) dark, obscure
4. (of the voice) indistinct
   • 384 BCE – 322 BCE, Aristotle, Topics 106a.25
   • 170 CE – 250 CE, Philostratus, Life of Apollonius of Tyana 4.44
   • 155 CE – 235 CE, Cassius Dio, Collected Works 61.20
5. (medicine) causing black secretions
   • 460 BCE – 370 BCE, Hippocrates of Kos, On Diseases 2.73

Inflection

First and third declension of μέλᾱς; μέλαινᾰ; μέλᾰν (Attic)

Number		Singular				Dual				Plural
Case/Gender		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter
Nominative		μέλᾱς mélās	μέλαινᾰ mélaină	μέλᾰν mélăn		μέλᾰνε mélăne	μελαίνᾱ melaínā	μέλᾰνε mélăne		μέλᾰνες mélănes	μέλαιναι mélainai	μέλᾰνᾰ mélănă
Genitive		μέλᾰνος mélănos	μελαίνης melaínēs	μέλᾰνος mélănos		μελᾰ́νοιν melắnoin	μελαίναιν melaínain	μελᾰ́νοιν melắnoin		μελᾰ́νων melắnōn	μελαινῶν melainôn	μελᾰ́νων melắnōn
Dative		μέλᾰνῐ mélănĭ	μελαίνῃ melaínēi	μέλᾰνῐ mélănĭ		μελᾰ́νοιν melắnoin	μελαίναιν melaínain	μελᾰ́νοιν melắnoin		μέλᾰσῐ / μέλᾰσῐν mélăsĭ(n)	μελαίναις melaínais	μέλᾰσῐ / μέλᾰσῐν mélăsĭ(n)
Accusative		μέλᾰνᾰ mélănă	μέλαινᾰν mélainăn	μέλᾰν mélăn		μέλᾰνε mélăne	μελαίνᾱ melaínā	μέλᾰνε mélăne		μέλᾰνᾰς mélănăs	μελαίνᾱς melaínās	μέλᾰνᾰ mélănă
Vocative		μέλᾰν mélăn	μέλαινᾰ mélaină	μέλᾰν mélăn		μέλᾰνε mélăne	μελαίνᾱ melaínā	μέλᾰνε mélăne		μέλᾰνες mélănes	μέλαιναι mélainai	μέλᾰνᾰ mélănă
Derived forms		Adverb				Comparative				Superlative
		μελᾰ́νως melắnōs				μελᾰ́ντερος / μελᾰνώτερος melắnteros / melănṓteros				μελᾰ́ντᾰτος / μελαινότατος melắntătos / melainótatos
Notes:		This table gives Attic inflectional endings. For declension in other dialects, see Appendix:Ancient Greek dialectal declension.

First and third declension of μέλᾱς; μέλαινᾰ; μέλᾰν (Epic)

Number		Singular				Dual				Plural
Case/Gender		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter
Nominative		μέλᾱς mélās	μέλαινᾰ mélaină	μέλᾰν mélăn		μέλᾰνε mélăne	μελαίνᾱ melaínā	μέλᾰνε mélăne		μέλᾰνες mélănes	μέλαιναι mélainai	μέλᾰνᾰ mélănă
Genitive		μέλᾰνος mélănos	μελαίνης melaínēs	μέλᾰνος mélănos		μελᾰ́νοιν / μελᾰ́νοιῐν melắnoi(ĭ)n	μελαίναιν / μελαίναιῐν / μελαίνῃῐν melaínai(ĭ)n / melaínēiĭn	μελᾰ́νοιν / μελᾰ́νοιῐν melắnoi(ĭ)n		μελᾰ́νων melắnōn	μελαινᾱ́ων / μελαινέ͜ων / μελαινῶν melainā́ōn / melainé͜ōn / melainôn	μελᾰ́νων melắnōn
Dative		μέλᾰνῐ mélănĭ	μελαίνῃ melaínēi	μέλᾰνῐ mélănĭ		μελᾰ́νοιν / μελᾰ́νοιῐν melắnoi(ĭ)n	μελαίναιν / μελαίναιῐν / μελαίνῃῐν melaínai(ĭ)n / melaínēiĭn	μελᾰ́νοιν / μελᾰ́νοιῐν melắnoi(ĭ)n		μέλᾰσῐ / μέλᾰσῐν / μελᾰ́νεσσῐ / μελᾰ́νεσσῐν / μελᾰ́νεσῐ / μελᾰ́νεσῐν mélăsĭ(n) / melắnessĭ(n) / melắnesĭ(n)	μελαίνῃσῐ / μελαίνῃσῐν / μελαίνῃς / μελαίναις melaínēisĭ(n) / melaínēis / melaínais	μέλᾰσῐ / μέλᾰσῐν / μελᾰ́νεσσῐ / μελᾰ́νεσσῐν / μελᾰ́νεσῐ / μελᾰ́νεσῐν mélăsĭ(n) / melắnessĭ(n) / melắnesĭ(n)
Accusative		μέλᾰνᾰ mélănă	μέλαινᾰν mélainăn	μέλᾰν mélăn		μέλᾰνε mélăne	μελαίνᾱ melaínā	μέλᾰνε mélăne		μέλᾰνᾰς mélănăs	μελαίνᾱς melaínās	μέλᾰνᾰ mélănă
Vocative		μέλᾰν mélăn	μέλαινᾰ mélaină	μέλᾰν mélăn		μέλᾰνε mélăne	μελαίνᾱ melaínā	μέλᾰνε mélăne		μέλᾰνες mélănes	μέλαιναι mélainai	μέλᾰνᾰ mélănă
Derived forms		Adverb				Comparative				Superlative
		μελᾰ́νως melắnōs				μελᾰ́ντερος / μελᾰνώτερος melắnteros / melănṓteros				μελᾰ́ντᾰτος / μελαινότατος melắntătos / melainótatos
Notes:		Dialects other than Attic are not well attested. Some forms may be based on conjecture. Use with caution.

Synonyms

• κελαινός (kelainós)
• μελάγχιμος (melánkhimos)

Derived terms

• ἀμφιμέλας (amphimélas)
• ἀρκομέλας (arkomélas)
• ἐπιμέλας (epimélas)
• ἐρυθρομέλας (eruthromélas)
• εὐμέλανος (eumélanos)
• ζμυρνόμελαν (zmurnómelan)
• λευκομέλᾱς (leukomélās)
• μελάγγαιος (melángaios)
• μελαγγραφής (melangraphḗs)
• μελάγκαρπος (melánkarpos)
• μελαγκέρως (melankérōs)
• μελαγκευθής (melankeuthḗs)
• μελάγκολπος (melánkolpos)
• μελαγκόμης (melankómēs)
• μελαγκόρυφος (melankóruphos)
• μελάγκουρος (melánkouros)
• μελάγκραιρα (melánkraira)
• μελαγκράνινος (melankráninos)
• μελαγκρανίς (melankranís)
• μελαγκρήπις (melankrḗpis)
• μελάγκροκος (melánkrokos)
• μελάγκωπος (melánkōpos)
• μελαγχαίτης (melankhaítēs)
• μελάγχιμος (melánkhimos)
• μελαγχίτων (melankhítōn)
• μελάγχλαινος (melánkhlainos)
• μελάγχλωρος (melánkhlōros)
• μελαγχολάω (melankholáō)
• μελάγχροος (melánkhroos)
• μελαινάς (melainás)
• μελαινίς (melainís)
• μελαίνω (melaínō)
• μελαμβαθής (melambathḗs)
• μελαμβαφής (melambaphḗs)
• μελάμβιος (melámbios)
• μελάμβοος (melámboos)
• μελαμβόρειος (melambóreios)
• μελάμβροτος (melámbrotos)
• μελάμβωλος (melámbōlos)
• μελαμπαγής (melampagḗs)
• μελάμπεπλος (melámpeplos)
• μελαμπέταλος (melampétalos)
• μελάμπετρος (melámpetros)
• μελαμπόρφυρος (melampórphuros)
• μελάμπους (melámpous)
• μελαμπράσιον (melamprásion)
• μελάμπρῳρος (melámprōiros)
• μελάμπυγος (melámpugos)
• μελάμπυρον (melámpuron)
• μελαμφαής (melamphaḗs)
• μελαμφαρής (melampharḗs)
• μελάμφυλλος (melámphullos)
• μελάμφωνος (melámphōnos)
• μελαμψήφις (melampsḗphis)
• μελαμψίθιος (melampsíthios)
• μελάμψωρος (melámpsōros)
• μέλαν (mélan)
• μελανάετος (melanáetos)
• μελαναθήρ (melanathḗr)
• μελάναιγις (melánaigis)
• μελαναίων (melanaíōn)
• μελαναυγής (melanaugḗs)
• μελάνδετος (melándetos)
• μελανδίνης (melandínēs)
• μελανδόκος (melandókos)
• μελάνδρυον (melándruon)
• μελάνδρυος (melándruos)
• μελάνδρυς (melándrus)
• μελανειδέω (melaneidéō)
• μελανείμων (melaneímōn)
• μελανέω (melanéō)
• μελάνζοφος (melánzophos)
• μελανηφόρος (melanēphóros)
• μελανθέα (melanthéa)
• μελανθής (melanthḗs)
• μελάνθιον (melánthion)
• Μελάνθιος (Melánthios)
• Μέλανθος (Mélanthos)
• μελᾰ́νθρῐξ (melắnthrĭx)
• μελανία (melanía)
• μελανίζω (melanízō)
• μελάνιον (melánion)
• Μελανίππη (Melaníppē)
• μελάνιππος (melánippos)
• μελανίχροος (melaníkhroos)
• μελανόγραμμος (melanógrammos)
• μελανοδέρματος (melanodérmatos)
• μελανοδοχεῖον (melanodokheîon)
• μελανοειδής (melanoeidḗs)
• μελάνοζυξ (melánozux)
• μελανοκάρδιος (melanokárdios)
• μελανόκολπος (melanókolpos)
• μελανόμαλλος (melanómallos)
• μελανόμματος (melanómmatos)
• μελανονεκυοείμων (melanonekuoeímōn)
• μελανονεφής (melanonephḗs)
• μελανόομαι (melanóomai)
• μελανοπλόκαμος (melanoplókamos)
• μελανόπτερος (melanópteros)
• μελανοπτέρυξ (melanoptérux)
• μελανόπωλος (melanópōlos)
• μελανορράβδωτος (melanorrhábdōtos)
• μελανόρριζον (melanórrhizon)
• μελανός (melanós)
• μελανοσπαλάκισσα (melanospalákissa)
• μελάνοσσος (melánossos)
• μελανόστερφος (melanósterphos)
• μελανόστικτος (melanóstiktos)
• μελανόστολος (melanóstolos)
• μελάνοστος (melánostos)
• μελανοσυρμαῖος (melanosurmaîos)
• μελανότης (melanótēs)
• μελάνουρος (melánouros)
• μελανόφαιος (melanóphaios)
• μελανόφθαλμος (melanóphthalmos)
• μελανόφλεψ (melanóphleps)
• μελανοφορέω (melanophoréō)
• μελανοφόρος (melanophóros)
• μελάνοφρυς (melánophrus)
• μέλανσις (mélansis)
• μελάνσπερμον (melánspermon)
• μελάνστερνος (melánsternos)
• μελαντελχής (melantelkhḗs)
• μελαντηρία (melantēría)
• μελαντήριον (melantḗrion)
• μελαντραγής (melantragḗs)
• μελάνυδρος (melánudros)
• μελάνω (melánō)
• μελανώδης (melanṓdēs)
• μελανῶπις (melanôpis)
• μελάρρινος (melárrhinos)
• Μέλας (Mélas)
• μέλασμα (mélasma)
• μελασμός (melasmós)
• μεσομέλας (mesomélas)
• ὁλομέλας (holomélas)
• παμμέλας (pammélas)
• περιμέλας (perimélas)
• ῥυπαρομέλας (rhuparomélas)
• ὑπομέλας (hupomélas)
• χλωρομέλας (khlōromélas)
• ὠχρομέλας (ōkhromélas)

Descendants

• Greek: μελανός (melanós)
• → English: mela-, melano-, melas

See also

• μέλαν (mélan)

Colors in Ancient Greek · χρώμᾰτᾰ (khrṓmătă) (layout · text)

λευκός (leukós)	γλαυκός (glaukós), κῐλλός (kĭllós), πολῐός (polĭós), φαιός (phaiós), χαροπός (kharopós)	ᾰ̓μαυρός (ămaurós), κελαινός (kelainós), μαυρός (maurós), μέλᾱς (mélās)
ἐρῠθρός (erŭthrós); κᾰρῡ́κῐνος (kărū́kĭnos), κόκκῐνος (kókkĭnos), φοινός (phoinós)	πυρρός (purrhós); ὄρφνῐνος (órphnĭnos)	μήλινος (mḗlinos), ξᾰνθός (xănthós); ὠχρός (ōkhrós)
πρᾰ́σῐνος (prắsĭnos)	χλωρός (khlōrós)	χλωρός (khlōrós); χλωρομέλᾱς (khlōromélās)
κῠᾰ́νεος (kŭắneos); γλαυκός (glaukós), κᾰλάϊνος (kăláïnos)	κῠᾰ́νεος (kŭắneos)	κῠᾰ́νεος (kŭắneos), ὑᾰκῐ́νθῐνος (huăkĭ́nthĭnos)
ἰόεις (ióeis), φοινῑ́κεος (phoinī́keos); ᾰ̔λουργής (hălourgḗs), πορφῠ́ρεος (porphŭ́reos), οἶνοψ (oînops)	φοινῑ́κεος (phoinī́keos); ᾰ̔λουργής (hălourgḗs), πορφῠ́ρεος (porphŭ́reos)	ῥόδινος (rhódinos), ῥοδόεις (rhodóeis)

Further reading

• “μέλας”, in Liddell & Scott (1940), A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• “μέλας”, in Liddell & Scott (1889), An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• “μέλας”, in Autenrieth, Georg (1891), A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• μέλας in Bailly, Anatole (1935), Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
• Bauer, Walter et al. (2001), A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
• μέλας in Cunliffe, Richard J. (1924), A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• “μέλας”, in Slater, William J. (1969), Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
• G3189 in Strong, James (1979), Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
• μέλας in Trapp, Erich, et al. (1994–2007), Lexikon zur byzantinischen Gräzität besonders des 9.-12. Jahrhunderts [the Lexicon of Byzantine Hellenism, Particularly the 9th–12th Centuries], Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften
• Woodhouse, S. C. (1910), English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎, London: Routledge & Kegan Paul Limited.
  • black idem, page 80.
  • brown idem, page 101.
  • dark idem, page 195.
  • dim idem, page 224.
  • dingy idem, page 225.
  • dismal idem, page 235.
  • dusky idem, page 256.
  • gloomy idem, page 362.
  • sable idem, page 728.
  • sombre idem, page 793.
  • swarthy idem, page 846.
• μέλας, in ΛΟΓΕΙΟΝ [Logeion] Dictionaries for Ancient Greek and Latin (in English, French, Spanish, German, Dutch and Chinese), University of Chicago, since 2011