ISO 3166-3

En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el vikipedia artikolo ISO 3166-3 angle.

ISO 3166-3 estas parto de la normo ISO 3166, publikigita fare de la Internacia Organizaĵo por Normigado (ISO). En ĝi estas difinitaj jam ne validaj kodoj de landaj nomoj, kiuj estis forigitaj el ISO 3166-1 ekde ties unua eldono en 1974. La oficiala nomo de la normo estas: Kodoj por reprezentado de nomoj de landoj kaj de ties subdividaĵoj – Parto 3: kodoj por landaj nomoj, kiuj estis uzataj antaŭe.^[1] Unuafoje ĝi estis publikigita 1999.

Al ĉiu eksa nomo de lando en la normo ISO 3166-3 oni donas kvarliteran kodon. La unuaj du literoj estas la dulitera (alpha 2) kodo de la eksa landa nomo laŭ la normo ISO 3166-1, kaj la lastaj du literojn oni donas laŭ sekvaj reguloj:^[2]

• Se la lando ŝanĝis sian nomon, oni uzas la novan duliteran kodon laŭ ISO 3166-1. Ekzemple, Birmo BU ŝanĝis sian nomon al Mianmaro MM, do ĝia kodo laŭ ISO 3166-3 estas BUMM. Se dum la noma ŝanĝo la dulitera kodo laŭ ISO 3166-1 restis la sama, do oni uzas kodon AA. Ekzemple, Belorusa SSR BY ŝanĝis sian nomon al Belorusio BY, do ĝia kodo laŭ ISO 3166-3 estas BYAA.
• Se la tuta lando iĝis parto de alia ekzistanta lando, do oni uzas ties duliteran kodon laŭ ISO 3166-1. Ekzemple, la Germana Demokratia Respubliko DD iĝis parto de Germanio DE, do ĝia kodo laŭ ISO 3166-3 estas DDDE.
• Se la lando estis dividita inter pluraj landoj, do ili uzas la kodon HH. Ekzemple, Ĉeĥoslovakio CS fariĝis du landoj: Ĉeĥio kaj Slovakio, do ĝia kodo laŭ ISO 3166-3 estas CSHH. Poste Serbio kaj Montenegro ricevis la saman duliteran kodon CS kaj poste dividiĝis, la kodo CSHH jam estis okupita, kaj ĝi ricevis kodon CSXX laŭ ISO 3166-3. Estis nur unu fojo, kiam la saman duliteran kodon oni dufoje forigis el ISO 3166-1.

Krom la eksan landan nomon kaj ĝian kodon laŭ ISO 3166-3, ĉiu registraĵo en ISO 3166-3 enhavas ankaŭ ĝiajn eksajn kodojn laŭ ISO 3166-1, la periodon de ĝia valideco, la nova(j)n landa(j)n nomo(j)n kaj la nova(j)n kodo(j)n laŭ ISO 3166-1.

Post kiam la lando estas forigita el ISO 3166-1, ĝiaj eksaj kodoj estas rezervitaj por transira periodo ne malpli ol 50 jarojn daŭra, poste li povas esti donitaj al iu lando.

Se lando ŝanĝas sian nomon sen iu teritoria ŝanĝo, do ĝia cifera kodo laŭ la normo ISO 3166-1 restas la sama. Ekzemple, kiam en 1989 Birmo ŝanĝis sian nomon al Mianmaro, ĝiaj aulitera kaj trilitera kodoj estis ŝanĝitaj, sed la cifera restis 104.

Nuntempe iuj naciaj domajnoj de la alta nivelo, respektivaj al forigitaj duliteraj kodoj laŭ la normo ISO 3166-1 estas plu uzataj. Tamen, kelkaj duliteraj kodoj, forigitaj en la fino de 1980-aj aŭ en la komenco de 1990-aj neniam estis uzataj por iu nacia domajno.

Kodoj

Sube estas la kompleta listo de la aktualaj kodoj de la normo ISO 3166-3 kun la sekvaj kolumnoj:

• Eksa landa nomo (eo).
• Eksa landa nomo (en) – mallonga landa nomo, anglalingve oficiale uzata fare de ISO 3166/MA (angle ISO 3166 Maintenance Agency).
• Eksaj kodoj – kodoj dulitera, trilitera kaj cifera laŭ la normo ISO 3166-1.
• Periodo de valideco – jaroj, en kiuj nun eksaj kodoj oficiale validis.
• Kodo de ISO 3166-3 – kvarlitaeraj kodo, atribuita al eksa landa nomo.
• Novaj landaj nomoj kaj kodoj – nomo(j) de heredinta(j) lando(j) kaj ties kodo(j).

Eksa landa nomo (eo)	Eksa landa nomo (en)	Eksaj kodoj	Periodo de valideco	Kodo de ISO 3166-3	Novaj landaj nomoj kaj kodoj
Brita Antarkta Teritorio	British Antarctic Territory	BQ, ATB,  -	1974–1979	BQAQ	Iĝis parto de Antarkto (AQ, ATA, 010)
Birmo	Burma	BU, BUR, 104	1974–1989	BUMM	Nomo ŝanĝiĝis al Mianmaro (MM, MMR, 104)
Belorusa SSR	Byelorussian SSR	BY, BYS, 112	1974–1992	BYAA	Nomo ŝanĝiĝis al Belorusio (BY, BLR, 112)
Insuloj Kantono kaj Enderbero	Canton and Enderbury Islands	CT, CTE, 128	1974–1984	CTKI	Iĝis parto de Kiribato (KI, KIR, 296)
Ĉeĥoslovakio	Czechoslovakia	CS, CSK, 200	1974–1993	CSHH	Dividiĝis inter: Ĉeĥio (CZ, CZE, 203) Slovakio (SK, SVK, 703)
Dahomeo	Dahomey	DY, DHY, 204	1974–1977	DYBJ	Nomo ŝanĝiĝis al Benino (BJ, BEN, 204)
Lando de Maud	Dronning Maud Land	NQ, ATN, 216	1974–1983	NQAQ	Iĝis parto de Antarkto (AQ, ATA, 010)
Orienta Timoro [noto 1]	East Timor	TP, TMP, 626	1974–2002	TPTL	La nomo ŝanĝiĝis al Timor-Leste (TL, TLS, 626)
Ĉeflanda Francio	France, Metropolitan	FX, FXX, 249	1993–1997	FXFR	Iĝis parto de Francio (FR, FRA, 250)
Franca Teritorio de Afaroj kaj Isaoj	French Afars and Issas	AI, AFI, 262	1974–1977	AIDJ	Nomo ŝanĝiĝis al Ĝibutio (DJ, DJI, 262)
Francaj Sudaj kaj Antarktaj Teritorioj	French Southern and Antarctic Territories	FQ, ATF,  -	1974–1979	FQHH	Dividiĝis inter: Antarkto (AQ, ATA, 010) (Adelilando) Francaj Sudaj Teritorioj (TF, ATF, 260)
Germana Demokratia Respubliko	German Democratic Republic	DD, DDR, 278	1974–1990	DDDE	Iĝis parto de Germanio (DE, DEU, 276)
Insularoj Gilbert kaj Ellice	Gilbert and Ellice Islands	GE, GEL, 296	1974–1979	GEHH	Dividiĝis inter: Kiribato (KI, KIR, 296) Tuvalo (TV, TUV, 798)
Jonstonatolo	Johnston Island	JT, JTN, 396	1974–1986	JTUM	Iĝis parto de Usonaj Malgrandaj Insuloj (UM, UMI, 581)
Midvejinsuloj	Midway Islands	MI, MID, 488	1974–1986	MIUM	Iĝis parto de Usonaj Malgrandaj Insuloj (UM, UMI, 581)
Nederlandaj Antiloj	Netherlands Antilles	AN, ANT, 530 [noto 2]	1974–2010 [noto 3]	ANHH	Dividiĝis inter: Bonaire, Sint Eustatius kaj Saba (BQ, BES, 535) Kuracao (CW, CUW, 531) Sint-Maarten (SX, SXM, 534)
Neŭtrala Zono	Neutral Zone	NT, NTZ, 536	1974–1993	NTHH	Dividiĝis inter: Irako (IQ, IRQ, 368) Sauda Arabio (SA, SAU, 682)
Nov-Hebridoj	New Hebrides	NH, NHB, 548	1974–1980	NHVU	Nomo ŝanĝiĝis al Vanuatuo (VU, VUT, 548)
Kuratora Teritorio Pacifikaj Insuloj	Pacific Islands (Trust Territory)	PC, PCI, 582	1974–1986	PCHH	Dividiĝis inter: Marŝala Insularo (MH, MHL, 584) Federacio de Mikronezio (FM, FSM, 583) Nord-Marianoj (MP, MNP, 580) Palaŭo (PW, PLW, 585)
Zono de la Kanalo de Panamo	Panama Canal Zone	PZ, PCZ,  -	1974–1980	PZPA	Iĝis parto de Panamo (PA, PAN, 591)
Serbio kaj Montenegro	Serbia and Montenegro	CS, SCG, 891	2003–2006	CSXX [noto 4]	Dividiĝis inter: Montenegro (ME, MNE, 499) Serbio (RS, SRB, 688)
Sikimo	Sikkim	SK, SKM,  -	1974–1975	SKIN	Iĝis parto de Barato (IN, IND, 356)
Suda Rodezio	Southern Rhodesia	RH, RHO, 716	1974–1980	RHZW	Nomo ŝanĝiĝis al Zimbabvo (ZW, ZWE, 716)
Usonaj Diversaj Pacifikaj Insuloj	United States Miscellaneous Pacific Islands	PU, PUS, 849	1974–1986	PUUM	Iĝis parto de Usonaj Malgrandaj Insuloj (UM, UMI, 581)
Supera Voltalando	Upper Volta	HV, HVO, 854	1974–1984	HVBF	Nomo ŝanĝiĝis al Burkina Faso (BF, BFA, 854)
USSR	USSR	SU, SUN, 810	1974–1992	SUHH	Dividiĝis inter:[noto 5] Armenio (AM, ARM, 051) Azerbajĝano (AZ, AZE, 031) Estonio (EE, EST, 233) Kartvelio (GE, GEO, 268) Kazaĥio (KZ, KAZ, 398) Kirgizio (KG, KGZ, 417) Latvio (LV, LVA, 428) Litovio (LT, LTU, 440) Moldovio (MD, MDA, 498) Rusio (RU, RUS, 643) Taĝikio (TJ, TJK, 762) Turkmenio (TM, TKM, 795) Uzbekio (UZ, UZB, 860)
Vjetnama Demokratia Respubliko	Viet-Nam, Democratic Republic of	VD, VDR,  -	1974–1977	VDVN	Iĝis parto de Vjetnamio (VN, VNM, 704)
Vejkinsulo	Wake Island	WK, WAK, 872	1974–1986	WKUM	Iĝis parto de Usonaj Malgrandaj Insuloj (UM, UMI, 581)
Demokratia Popola Respubliko Jemeno	Yemen, Democratic	YD, YMD, 720	1974–1990	YDYE	Iĝis parto de Jemeno (YE, YEM, 887)
Jugoslavio	Yugoslavia	YU, YUG, 891 [noto 6]	1974–2003	YUCS	Nomo ŝanĝiĝis al Serbio kaj Montenegro (CS, SCG, 891)
Zaire	Zaire	ZR, ZAR, 180	1974–1997	ZRCD	Nomo ŝanĝiĝis al Demokratia Respubliko Kongo (CD, COD, 180)

Notoj

1. Orienta Timoro ĉeestis en ISO 3166-1 kun la nomo Portugala Timoro ekde 1974 ĝis 1977.
2. La ISO 3166-1 cifera kodo de the la Nederlandaj Antiloj estis ŝanĝita de 532 al 530 kiam Arubo apartiĝis en 1986.
3. La periodo de valideco estis korektita de 1974–2011 al 1974–2010 ĉe la reeldono de la bulteno I-6 en 2013.
4. Dekomence la kodo CSHH laŭ la normo ISO 3166-3 estis atribuina al Serbio kaj Montenegro (Bulteno I-4), kvankam tiun kodon jam havis Ĉeĥoslovakio. Poste ĝi estis ŝanĝita al CSXX (Bulteno I-5).
5. Malgraŭ tio, ke ili estis partoj de USSR, Belorusa SSR kaj Ukraina SSR jam havis siajn proprajn kodojn laŭ la normo ISO 3166-1, ĉar ili estis membroj de UN ekde 1945.
6. La numera ISO 3166-1 kodo de Jugoslavio estis ŝanĝita de 890 (por la Socialisma Federacia Respubliko Jugoslavio) to 891 (por la Federacia Respubliko Jugoslavio) en 1993.

Ŝanĝoj

Se necesas, ISO 3166/MA ĝisdatigas la normon ISO 3166-3. La ĝisdatigo de la normo ISO 3166-3 plene dependas de la ĝisdatigo de la normo ISO 3166-1.

ISO anoncis ŝanĝojn en bultenoj kiuj ĝisdatigis la aktualan normon, kaj eldonis novan version de la normo, kiu akumulas ĉiujn ŝanĝojn el la bultenoj. Ekde la julio de 2013 ŝanĝojn estas publikigitaj nur en la interreta katalogo de ISO, kaj bultenoj ne plu eldoniĝas. La malnovaj bultenoj plu atingeblas en la paĝaro de ISO.

Eldono/Bulteno	Dato	Alonitaj eksaj kodoj	Notoj
ISO 3166-3:1999	1999-03-11		La unua eldono de ISO 3166-3
Newsletter I-1PDF	2002-11-15	Orienta Timoro	Konforme al ISO 3166-1 Bultenoj V-5 kaj V-6
Newsletter I-2PDF	2002-11-22	Ĉeflanda Francio	Korektado. Aldono de la noto neintence preterlasita dum la unua eldono de ISO 3166-3 en 1999
Newsletter I-3PDF	2003-07-23	Jugoslavio	Konforme al ISO 3166-1 Bulteno V-8
Newsletter I-4PDF	2006-09-26	Serbio kaj Montenegro	Konforme al ISO 3166-1 Bulteno V-12
Newsletter I-5PDF	2006-12-01	Neniu	Korektado de la Bulteno I-4: la kodo CSXX estas atribuita al Serbio kaj Montenegro
Newsletter I-6PDF	2011-03-14 (korektita 2013-02-06)	Nederlandaj Antiloj	Konforme al ISO 3166-1 Bulteno VI-8
ISO 3166-3:2013	2013-11-19		La dua eldono de ISO 3166-3