Hipotiposi hitza grezieratik dator (úποτúπωσις), "eredua" euskaraz. Figura erretorika hau estiloko figura bat da. Honen oinarria gertaera baten, pertsona baten edo gauza baten deskribapena da baina oso modu biziaz azalduta, zehastasun askorekin. Irudiak oso plastikoak izaten dira, oso itxura errealekoak baina, aldiz, izaera abstraktoko kontzeptuak adierazteko; modu horretan, irakurleak, entzuleak hobeto uler dezake zentzumenetik kanpo dauden gauzak. Batzutan elemento aluzinatoriak ere ager daitezke. [1]
Hipotiposia sarritan, esaldi baten gainetik, enumerazio luze baten itxura har daiteke, orrialde askotan azalduta. Kintiliano hizlariaren arabera, hainbeste zehaztasun aurrean entzuleak ulertu baino gehiago adierazitakoa ikusten du. Hona hemen "Arbola bat" poematik hartutako Nikolas Ormaetxea Orixeren adibide bat:[2]
- Arbola bat zan Paradisuan
- Jaunak apropos jarria;
- mundu guziak artu egion
- lotsa ta itzal andia.
- Bere azpian bizitea zan
- Aita Adan'en gloria:
- andik kanpora zer topau eban
- ezpada negargarria?
Hemen Orixek Paradisuko zuhaitz baten deskribapen "errealista" egiten du, benetan ezagutuko balu bezala. Ondoren, zuhaitz hori Gernikako arbolarekin parekatuko zuen.
Margolanetan askotan hipotiposia erabili izan da, batez ere gertaera epiko, esaterako batailak edo jende askok parte hartutako gertaeren deskribapenetan, edota erlijioko irudi sinbolikoak erakusteko. Dena dela, ez dugu ekfrasiarekin nahastu behar: ekfrasian koadro bat deskribatu egiten da, margolan bat, bere elementu guztiez.
Ikus, gainera
- Ekfrasi
Erreferentziak
Bibliografia
Kanpo estekak
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
