Ifac Haitzaren Natura Parkea
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ifac edo Ifac Haitza, edo gune babestu gisa duen izenarekin, Ifac Haitzaren Natura Parkea, katalanez Penyal d'Ifac, Marina Alta lurraldean, Alacanteko probintziaren Calpe herrian dagoen natura monumentu ezaguna eta enblematikoa da, kostalde honen benetako ikurra baita. 45 hektarea ditu bakarrik ditu, Valetziako natura parke txikiena izanik.[1] Valentzia Erkidegoaren Gobernuak 1987ko urtarrilaren 19an natura parkearen izendapena eman zion. Gailurretik bista ederrak ikus daitezke, besteak beste, Formentera uhartea eta Santa Pola lurmuturra. Klima mediterraneoa da. Parkeak urtero 150.000 biztanle jasotzen ditu.[2]
Ifac Haitzaren Natura Parkea | |
---|---|
ezezaguna II. maila: parke nazional | |
Datu orokorrak | |
Garaiera | 332 m |
Mota | mendi, Batasunaren Garrantzizko Leku, natura-parke, naturagune babestua, parke natural eta Natura 2000 sarea |
Azalera | 53,3 ha |
Geografia | |
Koordenatuak | 38°38′05″N 0°04′28″E |
Mendikatea | Prebaetic System (en) |
Kokapena | Marina Alta |
Estatu burujabe | Espainia |
Autonomia | Valentziako Erkidegoa |
Probintzia | Alacanteko probintzia |
Valentziar Herrialdeko eskualdeak | Marina Alta |
Udalerria | Calp |
Geologia | |
Material nagusia | kareharri |
Gaztelaniaz Ifach deritzo, katalanez Ifac, bi hizkuntzetan [i'fak] ahoskatua.
Parkea bakartutako haitz batean dago. Haitza Mendikate Betikoen azken muturra da. 322 metroko garaiera du. Ia uhartea da baina kontinentearekin istmo detritiko baten bitartez lotuta dago. Arroka kareharrik dira. XIX. mendean haitza zeharkatzen duen tunela egin zen.
Antza denez lehen Ifach uhartea zen baina dokumentazio historikoaren arabera, erromatarren garaian, ordurako, istmoa zen. Istmo hori handitzen jaon da eta gaur egun erabat urbanizatua dago. Dena dela, lehenengo aztarna historikoak erromatarren aurrekoak dira, K. a. IV. mendean bazegoen hemen iberoen herri bat. XIII. mendean XIII, Jakue I.a Aragoikoak, moriskoei irabazi ondoren, Ifachen herri gotortu bat sortu zuen, Pobla d’ Ifach, batez ere haitzatik ikusten ziren bistez baliatuz, inguruaren defentsa hobetzeko. Herriak gutxi iraun zuen: 50-60 urteetan Gaztelako ejertzitoak txikitu baitzuen. Oraindik-orain harresien aztarnak ikus daitezke.
XIX. mendean, ustiatzeko modurik ez zegoenez, estatuak uhartea saldu egin zuen. Esku pribatu desberdinetatik igaro zuen eta jabe haietako batek, dinamita erabiliz, gailurrera ailegatzeko bidea errazteko, haitza zeharkatzen duen tunela egin zuen. Jabe horiek haien etxeak haitzan kokatu zuten eta, ondorioz, zonalde batzuk urbanizatu ziren. XX. mendean, maldan, hotel bat eraiki zen; inoiz ez zen inauguratu eta, natura parkearen deklazioa jaso ondoren, bota egin zen.[1] Valentzia Erkidegoko Gobernuak 1987ko urtarrilaren 19an natura parkearen izendapena eman zion. 2015ean bideak konpontzeko eta lan desberdinak egiteko parkea itxi egin zen; 2016ko abuztuan berriro ere irekin egin zen.[2]
Parkea hegaztientzat babes inguru garrantzitsua da: 80 espezia inguru aipatu dira zonaldean. Bertan, beste askoren artean, espezie hauek ikus daitezke:
Beste aldetik, Marina Alta osoa moduan, lurreko aberastasun malakologiko handia dago (barraskiloak). Koleopteroen presentzia ere garrantzitsua da.
Begateziao parkearen alde garrantzitsuena da. Landare bagusiak rupicolak dira, asko endemikoak: Ifacheko silene, Thymus, la arrokako eskabiosa, ferra valentziarra. Goipo aldean zuhaizkak ikusten dira, esaterako, palmitoak.
Zonalde honek pairatzen dituen arazo nagusiak urbanizazioaren eta gizakiaren gertutasunaren ondorioak dira; dagoeneko, kontinentetik isolatuta dago eta gizakiaren presioa handia da.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.