Ke Operazioa

Ke Operazioa (japonieraz: ケ号作戦, Ke-gō Sakusen) Japoniar Inperioak Guadalcanaletik indarrak ebakuatzeko egindako operazio arrakastatsua izan zen. Bigarren Mundu Gerrako Guadalcanalgo kanpainaren amaiera izan zen. Operazioa 1943ko urtarrilaren 14an hasi eta otsailaren 7an amaitu zen, eta Japoniako Armada Inperialak eta Japoniako Itsas-armada Inperialak hartu zuten parte. Isoroku Yamamoto eta Hitoshi Imamura izan ziren operazioaren komandanteak.

Ke Operazioa
Bigarren Mundu Gerra
Pazifikoko Gerrako Guadalcanalgo Kanpaina
AEBko PT 59 PT Boateko militarrak I-1 itsaspeko japoniarra behatzen, 1943ko urtarrilaren 29an. Itsaspekoa Kamimbon hondoratu zuten HMNZS Kiwi eta Moa itsasontziek.
Data	1944ko urtarrilaren 14 - otsailaren 8
Lekua	Guadalcanal, Salomon Uharteak
Koordenatuak	9°15′S 159°42′E
Emaitza	Japoniaren arrakasta operatiboa
Gudulariak
Ameriketako Estatu Batuak  Australia  Zeelanda Berria Japonia
Buruzagiak
William Halsey Jr Aubrey Fitch Alexander Patch Nathan F. Twining Francis P. Mulcahy J. Lawton Collins Isoroku Yamamoto Hitoshi Imamura Jinichi Kusaka Gunichi Mikawa Harukichi Hyakutake Shintaro Hashimoto
Galerak
Gurutzaontzi 1 Suntsitzaile 1 3 PT barku 53 hegazkin[1] Gurutzaontzi 1 Itsaspeko 1 3 suntsitzaile kaltetu 56 hegazkin[2]

Japoniarrek erabaki zuten Guadalkanal alde batera utzi eta aliatuei ematea, hainbat arrazoirengatik. Henderson Field, hegazkin aliatuek erabiltzen zuten Guadalkanaleko aerodromoa, berriz konkistatzeko egin zituzten saiakera guztiak galera handiak izan ziren. Lurreko indar japoniarrak 36.000 izatetik 11.000 izatera jaitsi ziren gosearen, gaixotasunen eta gerrako biktimen ondorioz. Japoniano itsas-armadako indarrek ere galera larriak izan zituzten, uharteko lurreko indarrak indartzen eta berrornitzen saiatzen ari zirela. Galera horiek, Guadalkanal berreskuratzeko saiakera berrietarako beharrezkoak ziren baliabideekin batera, segurtasun estrategikoari eta Japoniako Inperioko beste eskualde batzuetako operazio militarrei eragiten zieten. Hirohito enperadoreak erretiratzeko erabakia 1942ko abenduaren 31n berretsi zuen.

Operazioa 1943ko urtarrilaren 14an hasi zen, Guadalkanalera infanteriako tropa-batailoi bat eraman ondoren, ebakuaziorako erretagoardia gisa jarduteko. Aldi berean, Japoniako lurreko eta aireko indarrek airean nagusitzeko kanpaina hasi zuten Salomon eta Ginea Berriaren inguruan. Aireko kanpainan, AEBetako gurutzaontzi bat hondoratu zen Rennell uharteko guduan Bi egun geroago, hegazkin japoniarrek suntsitzaile estatubatuar bat hondoratu zuten Guadalkanaletik gertu. Suntsitzaileek otsailaren 1eko, 4ko eta 7ko gauetan erretiratzea burutu zuten.

Hondoratutako suntsitzaile baten eta hiru kalteturen kostuan, japoniarrek Guadalkanaleko 10.652 gizon ebakuatu zituzten. Ebakuazioan zehar, 600 japonier hil ziren eta beste 3.000 gehiago ospitale-arreta handia behar izan zuten. Otsailaren 9an, indar aliatuak konturatu ziren japoniarrak joan egin zirela eta Guadalkanal segurua zela ondorioztatu zuten, uhartea kontrolatzeko sei hilabeteko kanpaina amaituz.

Erreferentziak

1. Frank, Richard B.. (1992). Guadalcanal : the definitive account of the landmark battle. New York : Penguin ISBN 978-0-14-016561-6. (Noiz kontsultatua: 2023-09-23).
2. «USMC Monograph: The Guadalcanal Campaign» www.ibiblio.org (Noiz kontsultatua: 2023-09-23).

Kanpo estekak

• Datuak: Q2314453
• Multimedia: Operation Ke / Q2314453