1609

1609. urtea
Kronologia
Mendeak	XVI.a • XVII.a • XVIII.a
Hamarkadak	1580(e)koa • 1590(e)koa • 1600(e)koa • 1610(e)koa • 1620(e)koa
Urteak	1606  • 1607  • 1608 • 1609 • 1610 • 1611 • 1612
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1609 MDCIX
Ab urbe condita	2362
Armeniar egutegia	1058 ԹՎ ՌԾԸ
Bahá'í egutegia	-235 – -234
Bengaliar egutegia	1016
Berber egutegia	2559
Egutegi budista	2153
Myanmarko egutegia	971
Bizantziar egutegia	7117 – 7118
Koptoen egutegia	1325 – 1326
Etiopiar egutegia	1601 – 1602
Hebrear egutegia	5369 – 5370
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1665 – 1666
Shaka Samvat	1531 – 1532
Kali Yuga	4710 – 4711
Iraniar egutegia	987 – 988
Islamiar egutegia	1017 – 1018
Japoniar egutegia	Keichō 14 (慶長14年)
Korear egutegia	3942
Thailandiar eguzki egutegia	2152
Holozeniar egutegia	11609

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

Euskal Herrian

• Uztailaren 2a – Pierre de Lancre inkisidoreak “sorgin-ehiza” abiatu zuen Lapurdin. Senpereko gazteluan egindako epaiketetan 200 lagun torturatu eta hilarazi zituen, gehienak emakumeak.

Munduan

• Uztailaren 27an: Paulo V.a Aita Santuak Inazio Loiolakoa dohatsu aitortu zuen.

Arte eta kultura

• Meskita Urdina eraikitzen hasi zen Istanbulen, Mehmet Ağa arkitektoaren agindupean, Ahmed I.aren sultanaldian. 1616an amaitu zen.

Zientzia eta teknologia

• Johannes Keplerrek planeten mugimenduei buruzko lehenengo bi arauak argitaratu zituen.
• Azaroaren 30a – Ilargia teleskopio bidez behatu zuen Galileo Galileik lehen aldiz. Gertaera astronomia modernoaren abiapuntutzat jotzen da.

Kirolak

Jaiotzak

• Otsailaren 10a – John Suckling, ingeles poeta (h. 1642).
• Martxoaren 22a – Joan II.a Kasimiro Poloniakoa, Polonia-Lituaniako Mankomunitateko erregea (h. 1672).
• Martxoaren 18a – Frederiko III.a Danimarkakoa, Danimarkako eta Norvegiako erregea (h. 1670).
• Martxoaren 23a – Giovanni Benedetto Castiglione, il Grechetto, italiar margolaria eta grabatzailea (h. 1664).
• Uztailaren 28 inguruan – Judith Leyster, Herbehereetako Urrezko Aroko margolaria (h. 1660).
• Abuztuaren 19a – Jean Rotrou, frantziar poeta (h. 1650).
• Abuztuaren 25a – Giovanni Battista Salvi da Sassoferrato, italiar margolaria (h. 1685).
• Abuztuaren 30a – Artus Quellinus Zaharra, flandriar eskultorea, barroko garaiko Hego Herbehereetako eskultore adierazgarrienetakoa (h. 1668).
• Urriaren 5a – Paul Fleming, alemaniar poeta (h. 1640).
• Urriaren 8a – John Clarke, ingeles fisikaria (h. 1676).
• Azaroaren 25a – Henriketa Maria Frantziakoa, Frantzia eta Nafarroako infanta eta Ingalaterrako erregina ezkontidea (h. 1669).
• Abenduaren 30a – Ana Maria Brandeburgo Bayreuthekoa, alemaniar noblea (h. 1680).
• Iñigo Belandia, Nafarroako erregeordea (h. 1684).
• Juan Etxeberri, gipuzkoar ontzigile eta marinela (h. 1662).
• María de Guzmán y Zúñiga Olivares konde-dukearen alaba izateagatik ezaguna (h. 1626).
• Salomon Koninck, herbehereetar margolaria eta grabatzailea (h. 1656).

Heriotzak

• Otsailaren 17a – Fernando I.a Medici, Toskanako Duke Handia (j. 1549).
• Martxoaren 9a – William Warner, ingeles poeta.
• Apirilaren 4a – Carolus Clusius, flandriar botanikaria (j. 1526).
• Maiatzaren 15a – Giovanni Croce, italiar musikagilea (j. 1557).
• Ekainaren 30a – Matias Mares, frantziar inprimatzailea.
• Uztailaren 15a – Annibale Carracci, italiar margolaria (j. 1560).
• Uztailaren 20a – Federico Zuccari, italiar margolaria (j. 1543).
• Urriaren 1a – Gianmatteo Asola, italiar musikagilea.
• Abenduaren 4a – Alexander Hume, eskoziar poeta (j. 1560).
• Maria Zozaia, Oieregiko emakumea, sorgina zelakoan hila (j. 1530).
• Barnabe Barnes, ingeles poeta (j. 1568).
• Celio Malespini, pizkundeko abenturazale, idazle eta itzultzaila (j. 1531).
• Elizabeth Cooke, ingeles aitoren alaba (j. 1528).

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q6762
• Multimedia: 1609 / Q6762