Concepción Aleixandre

Concepción Aleixandre, jaiotzez Maria de la Concepcion Isidra Faustina Stephanie Vicenta Aleixandre Ballester (Valentzia, 1862 – 1952) medikua, ginekologoa, asmatzailea, irakaslea, sufragista, idazlea eta zientifikoa izan zen.^[1] Lehen mailako erakunde ezberdinetako kide izan zen: 1892ko Biltzar Pedagogikoaren Batzorde Antolatzailea, Emakumeen Kontseilu Nazionala (1919), Espainiako Batasun Iberoamerikarreko Emakume Ikuskatzaileen Atala.^[2]

Concepción Aleixandre
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	María Concepción Aleixandre Ballester
Jaiotza	Valentzia, 1862ko otsailaren 2a
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Valentzia, 1952 (89/90 urte)
Familia
Familia	ikusi Vicente Aleixandre (iloba)
Hezkuntza
Heziketa	Valentziako Unibertsitatea Madrilgo Unibertsitatea
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	akademikoa, medikua eta ginekologoa
Kidetza	Valencian institute of medicine (en) Spanish Society of Hygiene (en) spanish association for the progress of sciences (en) Union Ibero-Americana Lyceum Club Femenino

Biografia

XIX. mendearen amaieran, Valentziako Unibertsitateko Medikuntza Fakultatean bostehun ikasle inguru zeuden, eta horien artean hiru emakume bakarrik zeuden: 1889an onartutako Concepción Aleixandre eta Manuela Solís valentziarrak eta Sinesia Pujalte Martínez murtziarra, ikasketak bosgarren mailako graduan utzi zituena.^[3]

Hiru kasu horiek apartekoak izan ziren; izan ere, emakumeentzat eta gizonentzat baldintza berdinetan goi-mailako hezkuntza jasotzeko, 1910era arte itxaron behar izan zen, Alfontso XIII erregeak sinatutako ordena erreal batek emakumeei murrizketarik gabe Espainiako unibertsitateetara sartzea ahalbidetu zuen arte.^[4] Aleixandre, 1883az geroztik maistra-maila bazuen ere, bere bizitza profesionala medikuntzari eskainiko zion.

Zientifikoa

Ginekologian izen handiko zientzialari aditua izan zen, bere lan zientifikoak Espainiako prentsa medikoan maiz argitaratu zituen, eta mediku titularra izan zen Madrilgo Printzesaren Ospitalean, eta Ama Etxe eta Inclusaren Probintziako Ongintzako mediku gisa, herri-kontsulta bat egiteaz gain. Ikerketan egindako lanari esker, 1910ean tresna ginekologikoak patentatu zituen, matrizearen jaitsiera zuzentzeko sistemak,^[5] (OEPM, Patentea: 47109).^[6] Dibulgazio-lan garrantzitsua egin zuen, higieneari buruzko hezkuntza, bereziki emakumeei hurbilduz. "Emakumeen osasuna" izeneko atala La Medicina Social Española (1916-1920) aldizkarian kudeatu zuen. Bere aktibismoan hitzaldiak eta mitinak eman zituen, horietako bat 1907an Madrilgo Iberoamerikako Batasunean egindakoa. Osasun-kanpainetan mitinak egin zituen, Azorín, Navarro Fernández, Alonso Muñoyerro eta Antonio López Muñoz (1923)^[7] hizlariekin eta gizarte-higieneari buruzkoekin batera (1927), Madrilgo Centro Popular Iberoamerikarrean egindako beste prestakuntza-lan batzuez arduratu zen.

Erakunde zientifikoak

Espainiako Elkarte Ginekologikoan (1892) onartutako lehen emakumea izan zen.^[2]

Valentziako Sendagile Farmazeutikoaren Biltzarra. Medikuntza publikoaren eta espezialitateen atala (1891).

Biltzar Pedagogikoaren Batzorde Antolatzailea (1892).

Espainiako Higiene Elkartea

Zientzien Aurrerapenerako Espainiako Elkartea (1912).

Gorputz Hezkuntzari buruzko Kongresua Madrilen (1917).

1928an, Espainiako Medikuen Elkartea sortu zen, medikuen artean Trinidad Arroyo (1872-1959, ohorezko lehendakaria) edo Elisa Soriano Fisher (1892-1964, Medical Women’s International Association biltzarreko ordezkaria 1928 eta 1929 urteetan) eta Aleixandre bera ere, lehendakaria izan zen.^[8]

Erakunde feministak

Concepción Aleixandre

Hainbat gizarte esklusibo femeninoetakoa izan zen, eta emakumeen eskubideen aurrerapenarekin konprometitua. Emilia Pardo Bazán idazlea Espainiako Errege Akademiako kide izendatzearen aldeko manifestuari babesa eman zion. Manifestu hau 1914ko ekainean sinatu zuten, besteak beste, Amalio Gimeno, Blanca de los Ríos eta Benito Pérez Galdós.^[9] 1913an sortutako Babes Medikoa erakundearen buru izan zen. Erakunde horren helburua sendagileen alargunak eta umezurtzak eta lanerako ezgaitutako medikuak babestea zen.^[10]

1928an, Concepción Aleixandrek, Elisa Sorianok eta Arroyo Márquezek Emakume Medikoen Elkarte Nazionala sortu zuten, eta Medical Women’s International Association (Emakume Medikoen Nazioarteko Elkartea) erakundearen nazioarteko biltzarretan parte hartu zuten. Emakume Medikoen Elkarte Nazionalak "Las médico" aldizkaria sortu zuen hedapenerako.^[11] Erakunde feminista hauetan parte hartu zuen:

• Emakumeen Kontseilu Nazionala (1919).
• Herri Higieneko Emakumeen Batzordea.
• Iberoamerikako Batasuneko Emakumeen Atala.
• Espainiako Medikuen Elkartean ohorezko presidente izan zen. (1928).

Argitalpenak

Bere lan idatzia, nagusiki, erakunde zientifikoetan eta izaera dibulgatzaileko beste batzuetan emandako aldizkari eta hitzaldietan argitaratutako artikuluek osatu dute:

• Memoria presentada al XIV Congreso Internacional de Medicina sobre “Los cardiopáticos en la gestación”.
• Fenómenos y enfermedades propias de la mujer. En el Primer Congreso Médico Farmacéutico Valenciano, 1 zk, 1891, 244-248 or.
• Algo de higiene. En: Unión Iberoamericana, XVIII urtea, 1904ko urria, 52-53 or.
• Para las futuras madres. En Unión Iberoamericana, XIX urtea, 1905eko apirila, 22-23 or.
• Higiene para los emigrantes e inmigrantes en los países iberoamericanos, Unión Iberoamericana, año XX, 1906ko urtarril-apirila, 133-136 or.
• La salud de los niños y la Patria. En Unión Iberoamericana, año XXII, 1908ko urtarrila, 15-30 or.
• Maternología. En La Escuela Moderna, año XIV, 279 zk., 1914ko azaroa, 911-920 or.
• De la mujer para la mujer. Educación higiénica de la niña como futura madre. En La Escuela Moderna, 293 zk, 1916.
• La sublime ciencia. En La Medicina Social Española, 1 zk., 1916, 339-341 or.
• Por y para los niños. En La Medicina Social Española, 1 zk., 1916, 433-436 or.
• La lactancia y la tuberculosis. En La Medicina Social Española, 1 zk., 1916, 630-636 or.
• Educación de la niña como madre futura. En La Medicina Social Española, 1 zk., 1916, 25-26 or.
• ¿Hasta cuando?. En La Medicina Social Española, 1 zk., 1916, 179-181 or.
• Juegos necesarios y juegos dañosos para los niños, Madrid 1917.
• La mujer en medicina. En La Medicina Social Española, 2 zk, 1917, 116-118 or.
• De educación física. En La Medicina Social Española, 2 zk., 1917, 686-689 or.
• Consideraciones especiales sobre higiene físicopsicológica y patología de la infancia femenina. En La Medicina Social Española, 3 zk., 1918, 312-316; 334-338 or.
• Nuestras leyes. En La Medicina Social Española, n.º 3, 1918, p. 23-24.
• Sueños que debieran ser realidades. En La Medicina Social Española, n.º 4, 1919, p. 16-17.
• Al fin. En La Medicina Social Española, n.º 4, 1919, p. 338-339.

Aintzatespenak

2001. urtean, Concepción Aleixandre XX. mendeko 100 emakumeren erakusketan hautatutako emakumeen arteko bat izan zen, eta berdintasunari bidea ireki zioten XXI. mendean.