Leo (konstelazioa)

Leo edo Lehoia^{[1][oh 1]} (latinez: Leo; ikurra ♌︎ edo ♌) zodiakoko konstelazioetako bat da. Cancer eta Virgo artean dago.

Leo
Irudi gehiago
Datuak
Laburdura	Leo
Genitiboa	Leonis
Sinbologia	Lehoia
Eremua	947 gradu karratu (12. maila)
Izar kantitatea (magnitudea < 3)	3
Izarrik distiratsuena	Regulus (α Leo) (itxurazko magnitudea 1,4)
Meteoro euria	leonidak
Konstelazio mugakideak	Hartz Handia, Leo Minor, Lynx (konstelazioa), Cancer, Hydra, Sextans (konstelazioa), Crater, Virgo eta Coma Berenices
Behaketa
Igoera zuzena	11 h
Deklinazioa	15°
Ikuspen onena 21:00etan (9 PM): Apirila
+90° eta −65° latitude bitartean ikusgai.

Artikulu hau konstelazioari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Leo».

Oso konstelazio ezaguna da, eta izar distiratsu ugari ditu, hala nola Regulus, Algieba edo Denebola. Gainera, galaxia distiratsu asko ditu; adibidez, M65, M66, M95, M96, M105 eta NGC 3628.

Izar nagusiak

• α Leonis (Regulus, 1,4 magnitudekoa, konstelazioko izarrik distiratsuena, lehoiaren aurrealdean kokatua. Izar anizkoitz bat da. Haren izenak "erregetxo" esan nahi du. Izar bero zuri-urdina da, Eguzkia baino 240 aldiz distiratsuagoa.

• β Leonis (Denebola), 2,14 magnitudekoa. Izar zuri bat da, Leoren ekialdeko ertzean kokatua. Lurretik 36 argi-urtera dago.

• γ Leonis (Algieba), izar bikoitza. Bi osagaiak izar hori-laranjak dira, eta biak erraldoiak dira. Elkarrekin, 2,21eko magnitudea dute.

• δ Leonis, 2,56 magnitudekoa. Izar zuria da, Lurretik 58 argi-urtera kokatua.

• ζ Leonis, 3,44 magnitudekoa; erraldoi-fasean dago.

• η Leonis, supererraldoia, zuria eta oso argitsua. Lurretik 2.100 argi-urtera dago.

Oharrak

1. Euskaltzaindiaren 173. arauak honako hau gomendatzen du: "Euskaraz, konstelazioen izenak adierazteko, komeni da nazioarteko formak —latinezko grafia— erabiltzea, hainbat komeniago testuak zenbat eta teknikoago edo jasoago izan. Nolanahi ere, latinezko izenen itzulpenak edo egokitzapenak ere —azalpen-izenak— erabil daitezke, bigarren mailan, testu didaktikoetan edo azalpen gisa".