Manxera

Manxera^[2] (manxeraz, Gaelg edo Gailck^[3]; ingelesez, Manx) —Manxeko gaelera izenaz ere ezaguna— Man uhartean (Erresuma Batua) hitz egiten den zelta hizkuntza da. Gaelera hizkuntzen azpitaldean sailkatzen da.

Manxera
Gaelg
Manxeraren dialektoen mugak.
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Man uhartea
Hiztunak	Lehen hizkuntza: 56[1] Bigarren hizkuntza: 1.689 (biztanleen % 2,2) (2001)
Rankinga	Ez 100 mintzatuenen artean
Ofizialtasuna	Man uhartea
UNESCO sailkapena	5: arrisku kritikoan
Araugilea	Coonseil ny Gaelgey
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza indoeuropar hizkuntzak hizkuntza zeltak Uhartetar hizkuntza zeltak Hizkuntza goidelikoak
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	aditza-subjektua-objektua, nominatibo-akusatibo hizkuntza, hizkuntza azentuala eta hizkuntza malgukaria
Genero gramatikalak	genero maskulinoa eta genero femeninoa
Alfabetoa	latindar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-1	gv
ISO 639-2	glv
ISO 639-3	glv
Ethnologue	glv
Glottolog	manx1243
Wikipedia	gv
Linguasphere	50-AAA-aj
Linguist List	glv
UNESCO	387
IETF	gv
Endangered Languages Project	8601

1974an hil zen Ned Maddrell, manxeraren usadiozko azken hiztuna. 1980ko hamarkadan, helduaroan manxera ikasia zuten hainbat ekintzailek beren seme-alabak elebidun hezteari ekin zioten, manxera eta ingelesa irakatsita.^[4] Egun, hizkuntza biziberritzeko ahalegin horien ondorioz, berriz ere badira manxera lehen hizkuntzatzat duten hiztunak, horietako asko haurrak.^[1] Izan ere, eskolak emateko hizkuntzatzat manxera darabilte Bunscoill Ghaelgagh (ahoskera: [bʊn-skolʲ ɣɪlgax]) ikastetxean. Man uharteko Balley Keeill Eoin herriko (ingelesez, Saint John's) Lehen Hezkuntzako eskola horretan, lau urtetik hamaikara bitarteko haurrak hezten dituzte.^[5]

Hiztegia

Jarraian, manxerazko hitz batzuk inguruko hizkuntzetakoekin (ingelesa, Eskoziako gaelera eta irlandera) alderatzen dira. Irlanderazko edo Eskoziako gaelerazko baliokidea aukeratzean, kasu bakoitzean bietatik gertukoena hartu da.

Argipena: gd = Eskoziako gaelera, ga = Irlandako gaelera

Manxera	Euskara	Irlanderazko nahiz Eskoziako gaelerazko baliokidea
Moghrey mie	Egun on	Maidin mhaith (ga), Madainn mhath (gd)
Fastyr mie	Arratsalde on / Arrasti on	Feasgar math (gd)
Slane lhiat	Agur	Slán leat (ga), Slàn leat (gd)
Gura mie ayd	Eskerrik asko	Go raibh maith agat (ga)
baatey	txalupa	bàta (gd), bád (ga)
barroose	autobus	bus (ga eta gd)
blaa	lore	bláth (ga)
booa	behi	bó (ga eta gd )
cabbyl	zaldi	capall (ga)
cashtal	gaztelu	caisleán (ga), caisteal (gd)
creg	harri / arroka	carraig (ga), creag (gd)
eeast	arrain	iasc (ga), iasg (gd)
ellan	uharte	eilean (gd), oileán (ga)
gleashtan	auto / ibilgailu	gluaisteán (ga)
kayt	katu	cat (ga eta gd)
moddey	txakur	madadh (ga eta gd), madra (ga))
shap	denda	siopa (ga)
thie	etxe	taigh (gd), teach (ga))
eean	txori	éan (ga), eun (gd)
jees	pare / bikote	dís (ga), dithis (gd)