Panda handi

Panda handia (Ailuropoda melanoleuca) hartzaren familiako ugaztuna da, jatorria Txina erdialdean duena.

Panda handi
Irudi gehiago
Iraute egoera
Kaltebera  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
Klasea	Mammalia
Ordena	Carnivora
Familia	Ursidae
Generoa	Ailuropoda
Espeziea	Ailuropoda melanoleuca David, 1869
Banaketa mapa
Datu orokorrak
Ernaldia	130 egun
Elikadura iturri nagusia	Banbua
Habitat	baso
Masa	104 g 117,5 kg
Kumaldiaren tamaina	1,5
Genomaren kokapena	ensembl.org…

Panda handi

Espeziea deskribatu zuen aurreneko zientzialari europarra Armand David ezpeletarra izan zen.

Bi azpiezpezie daude:

• Ailuropoda melanoleuca melanoleuca: Panda gehienak espezie horretakoak dira. Sichuan eskualdeko alderdi menditsuetan bizi dira.
• Ailuropoda melanoleuca qinlingensis: Qinling eta Shaanxi mendietan dago. Sichuaneko hartzetatik bereizten dira, kolore ezberdina dutelako.
• Munduko animalia hoberena da.

Ezaugarriak

Leku bakoitzeko pandek itxura ezberdina dute. Sichuangoa ezagunena da eta ile zuri eta beltza du. Qinling espezieak, ez hain ugaria, ile arrea du. Belarriak, muturra, begien inguruko ileak eta sorbaldan ile ilunenak daude eta aurpegian, sabelean eta bizkarrean, zuriak.

Zangoetan bost atzamar dituzte eta seigarren bat erpuru moduan. Begiak oso txikiak dituzte. Beste hartzen begi niniak biribilak dira, baina pandenak, katuenak bezalakoak.

Elikadura

Nahiz eta haragijaleen ordenakoak izan, gehienbat belarjalea da. Elikaduraren % 99 banbu kanabera dute, baina batzuetan, zomorroak, arrautzak, marraskariak eta orein kumeak halaber. Egunean 40 kg banbu jaten dute: hartarako, 14 ordu behar izaten dituzte eguneko. Gatibutasunean, banbu, azukre kanabera, arroz ahi, azenario, sagar eta batataz elikatzen dira.

Ugalketa eta jaiotza

Heldutasun sexualera iristen dira 5 eta 7 urte bitartean; beraz, hortik aurrera, kumeak izateko gaitasuna dute. Ugalketa garaia udaberrian izaten da. Sasoi horretan bitik bostera arteko hartzak aritzen dira lehian eme bat estaltzeko: bizpahiru aldiz egin dezakete, arrakasta ziurtatzeko, eta aldi bakoitzak 30 segundo eta 5 minutu artean dirau. Haurdunaldia 135 egunekoa da. Behin amaituta, normalean 90 eta 130 gramo bitarteko kume bat edo bi jaiotzen dira. Horregatik, kume bakar bat hartu eta hazten dute, eta beste kumea han utzi eta hiltzen uzten dute. Kumea jaiotzean itsua da eta azala arrosa du. Amak kumeak edoskitzen du 30 minutuz 6 eta 14 aldiz egunean: kumeaz bera soilik arduratzen da, bi urtera heltzen den arte. B beste kume bat izateko denbora tartea bi urtekoa da.

Hamabi urteko bizi itxaropena dute. Bizi luzeena izan zuen panda 36 urtera heldu zen (gizakiaren 144 urteko bizitzaren parekoa).

Ohiturak

Pandak

Normalean, animalia bakartiak dira, jarduera nagusia eguzkitan egotea dutenak eta beste denbora gehiena, lotan. Beren lurraldea uzki guruinez, gernuaz eta atzaparrekin utzitako aztarnekin markatzen dute. Tropikoetako animalia denez, hibernatzeko ohitura galdu du.