Propano

Propanoa hiru karbono atomo dituen hidrokarburoa da. Petrolioaren eta gas naturalaren ustiakuntza prozesuetatik eratortzen den gas kolorgea da. Propanoak ez du usainik, eta erregai gisa erabili ohi da. Bere formula kimikoa C₃H₈ da.

Propanoaren egitura. Berdez, karbono atomoak; grisez, hidrogeno atomoak.

Propano
Formula kimikoa	C3H8
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Mota	biogenic aliphatic hydrocarbon (en) eta alkano
Ezaugarriak
Soinuaren abiadura	1.158 m/s (−42,1 ℃, likido)
Disolbagarritasuna	0,01 g/100 g (ur, 20 ℃)
Momentu dipolarra	0,084 D
Fusio-puntua	−188 ℃ −187,69 ℃
Irakite-puntua	−42 ℃ (760 Torr) 231,1 K (1 atm) −42,1 ℃ (101,325 kPa)
Entropia molar estandarra	269,9 J/(mol K)
Fusio-entalpia	0,084 D
Formazio entalpia estandarra	−104.680 J/mol
Lurrun-presioa	8,4 atm (21 ℃)
Masa molekularra	44,063 Da
Arriskuak
NFPA 704	4 2 0
Lehergarritasunaren beheko muga	2,1 % (V/V)
Lehergarritasunaren goiko muga	9,5 % (V/V)
Denboran ponderatutako esposizio muga	1.800 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak)
IDLH	3.780 mg/m³
Eragin dezake	propane exposure (en)
Identifikatzaileak
InChlKey	ATUOYWHBWRKTHZ-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	74-98-6
ChemSpider	6094
PubChem	6334
Reaxys	1730718
Gmelin	32879
ChEBI	25044
ChEMBL	CHEMBL135416
RTECS zenbakia	TX2275000
ZVG	10020
DSSTox zenbakia	TX2275000
EC zenbakia	200-827-9
ECHA	100.000.753
CosIng	37260
MeSH	D011407
RxNorm	1362877
Human Metabolome Database	HMDB0031630
UNII	T75W9911L6
NDF-RT	N0000023062
PDB Ligand	TME
ASHRAE	290

Hidrokarburo aseen multzoko gaietako bat da. Gasa sukoia eta usainik gabekoa da; -45 °C-tan isurkari bihurtzen da, eta -189,9 °C-tan trinkotzen. Propanoaren irakite puntua dela eta, erraz bihurtzen da gas, eta, egoera horretan, botiletan sar daiteke. Su hartzen du -105 °C-tan. Eterrean eta alkoholean disolbatzen da, eta uretan ere bai apur bat.

Gas itogarria da. Petroliotik eta gas naturaletik atera daiteke. Erabilera asko ditu, besteak beste: sintesi organikoetan, berogailuetako erregai gisa, industrian, etilenoa ekoizteko, disolbatzaile eta hoztaile gisa, gasak aberasteko, aerosolen bultzatzaile gisa.

Ezaugarriak

Hona hemen hainbat ezaugarri:

• Fusio puntua: -187,7 °C
• Irakite puntua: -42,1 °C
• Tenperatura kritkoa: 94 °C
• Masa molekularra: 44 g/mol
• Dentsitatea: 0,585 g/ml

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Beste erreferenzia batzuk: