تاریخ بروجرد
From Wikipedia, the free encyclopedia
بروجرد شهری است در استان لرستان در غرب ایران. شواهد و اشارات تاریخی، آثار باستانی منطقه و نیز ریشهشناسی نام شهر حکایت از وجود این شهر در دورههای پیش از اسلام دست کم از دوره اشکانیان دارد. در دوره اشکانیان و ساسانیان از گرد و کرد در نام شهرها استفاده میشده است. ترکیب دو جزء برو + گرد موجودیت این شهر را به پیش از اسلام میرساند زیرا که گرد در زبانهای قدیمی ایران به معنای شهر میباشد.[1] بروجرد از شهرهای باستانی ایران است که برخی ساخت آن را به منوچهر از سلسله پیشدادیان نسبت میدهند. سابقه سکونت در ناحیه بروجرد بر اساس یافتههای به دست آمده از گورستانها و تپههای باستانی به دورههای پیش از تاریخ از جمله عصر مفرغ میرسد. اشکانیان شهرهایی در غرب ایران ساختند و به نظر میرسد نخستین بار قلعه بروجرد در این دوران به شهر ارتقا یافته باشد. در گذشته بروجرد از شهرهای آباد و مهم بوده و گاه فرمانداری جداگانه و گاه مرکز استان لرستان و خوزستان بودهاست.[2] این شهر در دورههای تاریخی پیش از اسلام به سرزمین ماد و پهله تعلق داشتهاست و پس از اسلام نیز عمدتاً بخشی از سرزمین ناحیه جبال و عراق عجم بودهاست. حوادث تاریخی متعددی در منطقه بروجرد روی داده است که از دوره خلفای عباسی در قرن سوم هجری به بعد در کتابهای متعدد ذکر شدهاست. از همین دوران نام محدثین، حاکمان و دانشمندان متعددی منسوب به بروجرد ثبت شدهاست که نشان از رونق این شهر در آن روزگار دارد. تعدد نام چهرههای ادبی، مذهبی و تاریخی منسوب به بروجرد و ذکر نام و احوال آنها در منابع تاریخی باعث شده تا اطلاعات و تصویر نسبتاً واضحی از تاریخ این شهر در دوره پس از اسلام در منابع معتبر وجود داشته باشد. در دورههای سلجوقی، ایلخانی، تیموریان و از عصر صفویه به بعد بروجرد از شهرهای مطرح بودهاست. در دوره قاجاریان، حسام السلطنه حاکم خوزستان و لرستان، بروجرد را مقر حکومت ولایتعهدی خود قرار داد و همین مسئله بر رونق اقتصادی و فرهنگی این شهر افزود.[3]