جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد (که نام رسمی آن جوایز آکادمی برای بهترین بازیگر مرد است) یکی از جوایز اسکار است که هرساله توسط آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک (مخفف انگلیسی: AMPAS) به بازیگری که از سوی هیئت داوران بهعنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد صنعت فیلمسازی شناخته شدهاست، اهدا میشود.[1]
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد | |
---|---|
اهداء برای | بهترین اجرا توسط یک بازیگر مرد در یک نقش اصلی |
کشور | ایالات متحده |
برگزارکننده | آکادمی علوم و هنرهای سینما (AMPAS) |
نخستین دوره | ۱۹۲۹ (در اولین دوره جایزه به خاطر ایفای نقش در فیلمهایی که محصول ۱۹۲۷/۲۸ بودند، داده شد) |
برندهٔ کنونی | کیلین مورفی، اوپنهایمر (۲۰۲۴) |
بیشترین دفعات برد | دنیل دی-لوئیس (۳) |
بیشترین دفعات نامزدی | لارنس الیویه و اسپنسر تریسی (۹) |
وبگاه |
در اولین دوره مراسم جوایز آکادمی که در سال ۱۹۲۹ برگزار شد، امیل یانینگز به خاطر بازی در فیلمهای آخرین فرمان و راهی که همه میروند موفق شد جایزه را دریافت کند.[2] امروزه، نامزدها در بخش بازیگران آمپاس با روش تکرأی انتقالپذیر تعیین میشوند و برندهها توسط تمام اعضای واجد شرایط آکادمی با شیوه اکثریت آرا انتخاب میشوند.[3]
در سه سال اول این جوایز، بازیگران به خاطر بهترین کارهایشان در این رشته نامزد میشدند. در آن زمان، تمام فیلمهایی که در طول دورهٔ انتخابی بازی میکردند، برای جایزه فهرست میشدند (حتی در بعضی از موارد سه فیلم نیز فهرست میشد).[4] در جریان سومین دوره مراسم، که در سال ۱۹۳۰ برگزار شد، بااینکه هرکدام از برندگان رشتههای بازیگری دو فیلم را روی برگههای رای داشتند، اما به هنگام اعلام نام برنده، تنها به یکی از فیلمهای آنان اشاره شد.[5] در سال بعد، سیستم انتخاب بهترین بازیگر به شیوه حال حاضر، جایگزین شیوهٔ قدیمی شد. با این حساب، بازیگر تنها میتواند برای ایفای نقش در یک فیلم نامزد شود.[4] از مراسم نهم (۱۹۳۷) به بعد، تعداد نامزدها بهطور رسمی به پنج نامزد محدود شد.[4]
از زمان شروع مراسم، این جایزه به دست ۸۲ بازیگر رسیدهاست. دنیل دی-لوئیس با سه جایزه، بهترین عملکرد را نسبت به دیگر بازیگران داشتهاست. لورنس الیویر و اسپنسر تریسی، هر کدام با ۹ نامزدی، بیشتر از هر بازیگر دیگری نامزد دریافت این جایزه شدهاند.
نامزدها و برندگان
در جدول زیر، سالهای برگزاری مراسم آکادمی فهرست شدهاست و بهطور کلی با سال انتشار فیلمها در شهرستان لسآنجلس، کالیفرنیا مطابقت دارد. مراسم همیشه در سال بعد برگزار میشود.[6] در پنج سال اول برگزاری مراسم، تنها فیلمهایی که از تاریخ ۱ اوت تا ۳۱ ژوئیه اکران میشدند، میتوانستند در مراسم همان سال شرکت کنند.[7] برای مراسم ششم که در سال ۱۹۳۴ برگزار شد، این زمان به ۱ اوت ۱۹۳۲ تا ۳۱ دسامبر ۱۹۳۳ تغییر پیدا کرد.[7] از مراسم هفتم (۱۹۳۵) به بعد دوره مشمولیت به یک سال میلادی کامل تبدیل شد به گونهای که فیلمها باید از ۱ ژانویه تا ۳۱ دسامبر اکران شوند تا بتوانند در مراسم حضور پیدا کنند.[7]
برنده | |
§ | برندهای که از دریافت جایزه امتناع ورزید |
^ | بعد از مرگ برنده شده |
* | بعد از مرگ نامزد شده |
دهه ۱۹۲۰
سال | بازیگر | فیلم | نقش | منبع |
---|---|---|---|---|
۱۹۲۷/۲۸ (اولین) |
امیل یانینگز[الف] | آخرین فرمان راهی که همه میروند |
دوک بزرگ سرجیو الکساندر آگوست شیلینگ |
[2] |
ریچارد بارتلمس | دام پتنت لتر کید |
نیکی الکینز پتنت لتر کید | ||
۱۹۲۸/۲۹ (دومین) [ی 1] | ||||
وارنر بکستر | در آریزونای قدیم | بچه سیاسکو | [10] | |
جرج بنکرافت | تهدید | جیم لنگ صاعقه | ||
چستر موریس | شاهد | چیک ویلیامز (شماره ۱۰۶۵) | ||
پل مونی | دلیر | جیمز دایک | ||
لوئیس استون | میهنپرست | کنت پالن |
دهه ۱۹۳۰
دهه ۱۹۴۰
دههٔ ۱۹۵۰
دههٔ ۱۹۶۰
دههٔ ۱۹۷۰
دههٔ ۱۹۸۰
دههٔ ۱۹۹۰
دههٔ ۲۰۰۰
دههٔ ۲۰۱۰
دههٔ ۲۰۲۰
سال | بازیگر | فیلم | نقش | منا. |
---|---|---|---|---|
۲۰۲۰ ۹۳ام |
آنتونی هاپکینز | پدر | آنتونی | [103] |
ریز احمد | صدای متال | روبن استون | ||
چادویک بوزمن* | بلک باتم ما رینی | لوی گرین | ||
گری اولدمن | منک | هرمن جی. منکویتس | ||
استیون ین | میناری | یعقوب وایآی | ||
۲۰۲۱ ۹۴ام |
ویل اسمیت | شاه ریچارد | ریچارد ویلیامز | [104] |
خاویر باردم | ریکاردو بودن | دزی آرناز | ||
بندیکت کامبربچ | قدرت سگ | فیل بربنک | ||
اندرو گارفیلد | تیک، تیک… بوم! | جاناتان لارسون | ||
دنزل واشینگتن | تراژدی مکبث | لرد مکبث | ||
۲۰۲۲ ۹۵ام |
برندن فریزر | نهنگ | چارلی | [105] |
آستین باتلر | الویس | الویس پرسلی | ||
کالین فارل | بنشیهای اینیشرین | پادریک سولیابهان | ||
پل مسکال | افترسان | کالوم پترسون | ||
بیل نای | زندگی | رادنی ویلیامز | ||
۲۰۲۳ ۹۶ام |
کیلین مورفی | اوپنهایمر | جی. رابرت اوپنهایمر | [106] |
بردلی کوپر | مایسترو | لئونارد برنستاین | ||
کولمن دومینگو | راستین | بایارد راستین | ||
پل جیاماتی | جاماندگان | پل هانهم | ||
جفری رایت | داستان آمریکایی | تلانیوس «مانک» الیسون |
برندگان و نامزدان چندین جایزه
اشخاص زیر دو یا چند جایزه در رشته بهترین بازیگر نقش اول بردهاند:
|
اشخاص زیر دو یا چند بار در رشته بهترین بازیگر نقش اول نامزد شدهاند:
|
رکورد داران از لحاظ سن
رکورد | بازیگر | فیلم | سن (به سال) | منبع |
---|---|---|---|---|
کهن سالترین برنده | آنتونی هاپکینز | پدر | ۸۳ | [107] |
کهن سالترین نامزد | آنتونی هاپکینز | پدر | ۸۳ | [107] |
جوانترین برنده | آدرین برودی | پیانیست | ۲۹ | [107] |
جوانترین نامزد | جکی کوپر | اسکیپی | ۹ | [107] |
جستارهای وابسته
یادداشتها
- از دومین دوره جوایز آکادمی به عنوان رویداد یا مناسبتی منحصر به فرد یاد میشود، چراکه در این مراسم نامزدها بهطور رسمی اعلام نشدند. آمپاس (به انگلیسی: AMPAS) تحقیقات گستردهای را در این مورد انجام داد و در نهایت منجر به آن شد که فهرست غیررسمیای از نامزدها در اختیار عموم بگذارد. این فهرست براساس آنچه داوران از سنجیدن فیلمها ثبت کردند، منتشر شد.
- الف^ : با توجه به داستانهای بلند مدت هالیوود،[108] که توسط سوزان اورلئان گزارش شد،[109] رین تین تین آرای بیشتری را برای بهترین بازیگر مرد بدست آورد، اما آکادمی (چون علاقهای نداشت که اولین جایزه را به یک سگ بدهد) آرا را دو مرتبه جمعآوری کرد تا مطمئن شود یانینگز برنده میشود.[110]
- ب۱ ۲ ۳ : در سه سال اول برگزاری این مراسم، قانون این اجازه را میداد تا بازیگری که نامزد شدهاست، به خاطر فیلمهای دیگرش نیز مورد تقدیر قرار گیرد. در همین بخش افرادی مانند جرج آرلیس، موریس شوالیه و رونالد کولمن برای دو نقش متفاوت نامزد دریافت جایزه شدند. حتی در موردی هم که آرلیس جایزه را برد، دلیلی برای اینکه چرا تنها یک فیلم او برای دریافت جایزه فهرست شده بود، ارائه نشد. امروزه، افتادن همچین اتفاقی در آکادمی ممنوع میباشد.[111]
- پ۱ ۲ : فردریک مارچ یک رای بیشتر از والاس بیری دریافت کرد، اما در آن زمان قانون به این صورت بود که اگر آرا به هم خیلی نزدیک بودند، از اختلاف آنها صرف نظر کرده و جایزه را به هر دو نامزد میدهند. به همین خاطر هم مارچ و هم بیری جایزه را بردند. این قانون دیگر در آکادمی وجود ندارد و برای اعطای جایزه به دو نفر، حتماً باید تعداد آرا مساوی باشند.[112]
- ت^ : پل مونی در ابتدا، برای ایفای نقش در فیلم خشم سیاه نامزد نشد. تنها برای دو سال، آکادمی اجازه داد تا داوران از رای کتبی استفاده کنند.[113][114] از لحاظ فنی، وقتی مونی نامزد نشد، این معنی را میداد که واجد شرایط برای حضور در فهرست نامزدها نیست، اما این تصمیم، در واکنش به جنجالهایی بود که سال گذشته حول عدم نامزدی بت دیویس برای فیلم پیرامون اسارت بشری ایجاد شد، گرفته شد. مونی در میان نامزدها دوم شد، با این حال آکادمی تشخیص داد که مونی و دیویس در این سالها نامزد نشوند.[115][116]
منابع
کتابشناسی
پیوند به بیرون
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.