تیتان
بزرگترین قمر سیارهٔ زحل / From Wikipedia, the free encyclopedia
تایتان (به فرانسوی: Titan)، یا تیتان، بزرگترین قمر سیارهٔ کیوان (زحل) است که در فاصلهٔ ۱٫۲ میلیارد کیلومتری از خورشید واقع شدهاست. تیتان بزرگترین قمر زحل دارای متراکمترین هواکره (اتمسفر) در منظومه شمسی است که شواهد پایدار از مایعات سطحی نیز در آن یافت شدهاست.[11] تیتان بسیار کندتر از زمین به دور خود میچرخد، به طوری که یک روز تیتان در حدود ۱۶ روز زمین است.[12] تیتان از نظر میزان جرم، یازدهمین جسم پرجرم در منظومهٔ شمسی است.
کشف | |
---|---|
کاشف | کریستین هویگنس |
تاریخ کشف | ۲۵ مارس ۱۶۵۵ |
طبقهبندی | |
طبقهبندی | کیوان ۶ |
تلفظ | i/ˈtaɪtən/[1] |
نامیده به نام | Τῑτάν Tītan |
صفات | Titanian[2] or Titanean[3] (both /taɪˈteɪniən/)[4][5] |
ویژگیهای مداری | |
Periapsis | ۷۰۰۹۱۱۸۶۶۸۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱۱۸۶۶۸۰ km |
Apoapsis | ۷۰۰۹۱۲۵۷۰۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱۲۵۷۰۶۰ km |
۷۰۰۹۱۲۲۱۸۷۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱۲۲۱۸۷۰ km | |
خروج از مرکز مداری | ۶۹۹۸۲۸۸۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۰٫۰۲۸۸ |
۷۰۰۶۱۳۷۷۶۴۸۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱۵٫۹۴۵ d | |
ماه | کیوان |
ویژگیهای فیزیکی | |
میانگین شعاع | ۷۰۰۶۲۵۷۴۷۳۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۲۵۷۴٫۷۳±۰٫۰۹ km (0.404 Earths)[6] (1.480 Moons) |
۷۰۱۳۸۳۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۸٫۳×۱۰۷ km۲ (0.163 Earths) (2.188 Moons) | |
حجم | ۷۰۱۹۷۱۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۷٫۱۶×۱۰۱۰ km۳ (0.066 Earths) (3.3 Moons) |
جرم | ۷۰۲۳۱۳۴۵۲۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠(۱٫۳۴۵۲±۰٫۰۰۰۲)×۱۰۲۳ kg (0.0225 Earths)[7] (1.829 Moons) |
میانگین چگالی | ۷۰۰۳۱۸۷۹۸۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱٫۸۷۹۸±۰٫۰۰۴۴ g/cm۳[7] |
۷۰۰۰۱۳۵۲۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱٫۳۵۲ m/s۲ (۶۹۹۹۱۳۸۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۰٫۱۳۸ g) (0.835 Moons) | |
ضریب گشتاور لَختی | ۶۹۹۹۳۴۱۴۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۰٫۳۴۱۴±۰٫۰۰۰۵[8] (estimate) |
۷۰۰۳۲۶۳۹۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۲٫۶۳۹ km/s (0.236 Earths) (1.11 Moons) | |
Synchronous | |
صفر | |
سپیدایی | 0.22[9] |
دما | ۹۳٫۷ کلوین (−۱۷۹٫۵ درجه سلسیوس)چچMitri, G.; Showman, Adam P.; Lunine, Jonathan I.; Lorenz, Ralph D. (2007). "Hydrocarbon Lakes on Titan" (PDF). Icarus. 186 (2): 385–394. Bibcode:2007Icar..186..385M. doi:10.1016/j.icarus.2006.09.004. Archived (PDF) from the original on February 27, 2008.</ref> |
۸٫۲ to 9.0 | |
جو | |
فشار سطح | ۷۰۰۵۱۴۶۷۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱۴۶٫۷ kPa (۷۰۰۵۱۴۶۹۲۱۲۵۰۰۰۰۰۰۰♠۱٫۴۵ atm) |
ترکیب جو | متغیر
استراتوسفر: 95.0% N 2, 4.9% CH ۴;سس 97% N 2, 2.7±0.1% CH 4, 0.1–0.2% H 2[10] |
این قمر در ۲۵ مارس ۱۶۵۵ م. توسط کریستین هویگنس هلندی کشف شد. تیتان با چشم غیر مسلح قابل رؤیت نیست ولی میتوان آن را با استفاده از تلسکوپهای آماتوری یا حتی برخی دوربینهای دوچشمی قوی مشاهده کرد. تیتان تنها قمری است که دارای هواکرهٔ غلیظ بوده و تنها جرمی غیر از زمین است که دارای منابع اثباتشدهٔ سطحی مایعات میباشد. تیتان غالباً قمری با مشخصات سیاره خوانده میشود. تیتان دومین قمر بزرگ در سامانهٔ خورشیدی است. جو تیتان غالباً از نیتروژن است با این حال دارای متان و اتان نیز میباشد. وجود باد و باران سطح تیتان را به شکلی مشابه سطح زمین تبدیل کردهاست. ماهوارههای زیادی وجود زیست یا مراحل ابتدایی پیدایش شرایط پیشا-زیستی در تیتان را مورد کاوش قرار دادهاند.
تیتان دارای جوی نسبتاً فشرده و شبیه به زمین در دوران شکلگیری آن است. اما با توجه به سرمای شدید (منهای ۱۸۰ درجه) در تیتان، وجود زیست از نوع زمینی در آن بعید به نظر میرسد.[13]
نگارههای تازهٔ کاوشگر کاسینی ناسا از وجود دریاچهای حاوی هیدروکربن مایع مانند متان در تیتان حکایت دارد. این نگارهها نشان میدهد که سرمای سطح این دریاچه به ۱۸۰ درجهٔ سانتیگراد زیر صفر میرسید.[14]
در زیر سطح تیتان، ترکیباتی از آب و آمونیاک وجود دارد. این اقیانوس زیرسطحی در حقیقت یک لایهٔ مایع است که محتوی ترکیباتی از آب یا آب و آمونیاک است و در ژرفای بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتری از سطح تیتان قرار گرفتهاست. ساختار درونی تیتان از یک لایهٔ یخی تشکیل شدهاست که از هستهٔ سنگی آن از طریق یک لایهٔ مایع جدا شدهاست. این ویژگی موجب میشود که سطح جامد تیتان از بادهای فصلی حاضر در اتمسفر آسیب نبیند.[12]