جنگ قلعه طبرسی
From Wikipedia, the free encyclopedia
ملّا حسین بشروئی نخستین مؤمن به سید علیمحمد باب و از رهبران جنبش بابیه و حروف حی، که مدتی در مشهد به تبلیغ بابیه پرداخته بود، آن شهر را در ژوئیه سال ۱۸۴۸ ترک کرد و با گروهی رو به افزایش از پیروانش، پرچم سیاه موعود را که وعده داده شده بود همزمان با ظهور مهدی از خراسان بلند خواهد شد برافراشت و به سمت غرب حرکت کرد.[1] هدف این گروه نامعلوم است اما گمان میرود که احتمالاْ قصد آنها رفتن به آذربایجان و آزاد ساختن باب بوده باشد.[1] شرایط در ماه سپتامبر آن سال با مرگ محمّدشاه و هرجومرج و آشفتگیای که قبل از به تخت نشستن پسرش ناصرالدینمیرزا رخ داد به طرز چشمگیری تغییر کرد. ملّاحسین و همراهانش وقتی به شهر شمالی بارفروش (بابل کنونی)، در نزدیکی دریای خزر، رسیدند، توسط گروهی به رهبری یک روحانی محلی (سعیدالعلماء) مورد حمله قرار گرفتند. درگیری آغاز شد، و چندین بابی و مخالفانشان کشته شدند. این گروه بابی که تعدادشان اکنون به چند صد نفر رسیده بود، در آرامگاه کوچک و محلی شیخ طبرسی به تاریخ ۱۲ اکتبر پناه گرفتند.[1]
جنگ قلعه طبرسی | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از شورش بابیان | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
ایران قاجاری | بابیان | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
مهدیقلی میرزا |
ملاحسین بشرویه † محمدعلی بارفروشی | ||||||
قوا | |||||||
~۵۵۰ | |||||||
تلفات و خسارات | |||||||
سنگین | سنگین |
بابیان توسط مخالفان به شورش متهم شده و متعاقباْ توسط نیروهای مختلف محلّی و حکومتی مورد حمله قرار گرفتند. آنها برخلاف انتظار بهشدت مقاومت کردند و بسیاری از مهاجمان را به قتل رساندند.[1] سرانجام پس از هفت ماه محاصره، بابیان که بر اثر گرسنگی ضعیف شده بودند و بسیاری از نیروهای خود را از دست داده بودند، به سوگند دروغین مهاجمان (به قرآن) برای برقراری آتشبس پاسخ مثبت دادند و از قلعه خارج شدند ولی بلافاصله تقریباً تماماً قتلعام شدند (۱۰ مه ۱۸۴۹).[1] این ضربهٔ بزرگی به آیین جدید بود، نیمی از حروف حی در این نبرد و پسایند آن کشته شدند. محمدعلی بارفروشی، ملقب به قدوس، که رهبری بابیان در این قلعه را به عهده داشت به پیشوای روحانی محلیِ بابل (سعیدالعلماء) تحویل داده شد. به دستور سعیدالعلماء، محمدعلی بارفروشی در میدان اصلی شهر بارفروش شکنجه و کشته شد و جسدش تکهتکه شد.[1]