From Wikipedia, the free encyclopedia
خیزش ۲۰۱۹ ونزوئلا (انگلیسی: 2019 Venezuela uprising) در ۳۰ آوریل بحران ریاستجمهوری ونزوئلا ۲۰۱۹ تحت رهبری خوان گوایدو به قیام ونزوئلا که به «عملیات آزادی» موسوم است علیه نیکلاس مادورو منجر شد. در ۳۰ آوریل قیامی با سرنوشتی نامعلوم آغاز گردید. خبرگزاری رویترز در بعد از ظهر ۳۰ آوریل «صلح ناپایدار» را اعلام کرد، با این حال، گوایدو از هوادارانش و نیروهای مسلح کشور خواست تا روز بعد به خیابانها بیایند.
قیام ۲۰۱۹ ونزوئلا | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از بحران ریاستجمهوری ونزوئلا ۲۰۱۹ | |||||||
از بالا به پایین، از چپ به راست: خوان گوایدو در حال صحبت با حامیانش، واکنش حامیان مادورو با خودروهای زرهی VN-4 به معترضان، تظاهرات طرفداران گوایدو در پایگاه نیروی هوایی لا کارلوتا، طرفداران گوایدو با خودروهای زرهی VN-4 از معترضان پشتیبانی میکنند، حامیان گوایدو در حال جمع شدن هستند. | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
حامیان طرفدار دولت (جمعی)
|
خوان گوایدو نیروهای
| ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
| |||||||
قوا | |||||||
نامعلوم | هزاران معترض، و دهها تن از افراد مسلح در حال فرار | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
زخمی شدن ۵ مقام دولتی[3] |
۴ کشته[4] ۲۳۰ زخمی[4] ۲۰۵ نفر بازداشت شدند[4] |
لئوپولدو لوپز مرشد و آموزگار گوایدو و از «برجستهترین مخالفین» ونزوئلا است که از سال ۲۰۱۴ تحت بازداشت خانگی به سر میبرد. در ۳۰ آوریل، همراه با گوایدو حضور علنی پیدا کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش کرد که وی به دستور گوایدو توسط نیروهای امنیتی از بازداشت خانگی رها شدهاست.
در ۳۰ آوریل ۲۰۱۹، کمی قبلتر از ساعت ۵ صبح، خودروهای بزرگ حامل نیروهای مسلح نظامی ارتش ونزوئلا بزرگراه فرانسیسکو فاخاردو را مسدود کردند.[5] حوالی ساعت ۵:۵۰ صبح تصویر ویدیویی خوان گوایدو که در کنارش لئوپولدو لوپز و دو نفر از اعضای نیروهای مسلح ونزوئلا ایستاده بودند بر روی یک پریسکوپ در نزدیکی پایگاه نیروی هوایی لا کارلوتا در کاراکاس پخش شد.[6] رهبر مخالف لئوپولدو لوپز که در حصر خانگی به سر میبرد طی سخنانی اظهار داشت که توسط نیروهای وفادار به گوایدو آزاد شدهاست.[6] در این سخنرانی، گوایدو گفت که این مرحله نهایی عملیات آزادی ونزوئلا است. گوایدو در پایگاه «کارلوتا» از سایر نیروهای نظامی و مردم کشورش خواست به تلاش نهایی سرنگونی حکومت مادورو بپیوندند و «کار را تمام کنند.»[7]
لئوپولدو لوپز به همراه همسرش لیلیان تینتری و دخترشان صبح روز بعد به سفارت اسپانیا در کاراکاس پناه بردند.
در ساعت ۶:۳۰ صبح، وزیر اطلاعات خورخه رودریگز اعلام کرد که دولت مادورو شروع به پراکنده کردن نیروهای وفادار به گوایدو کردهاست.[8] در عین حال، با سنگربندی دسترسی به کاخ میرا فلورس، را بستند و نیروهای وفادار به مادورو در آنجا گرد آمدند.[9] نیروهای نظامی وفادار به گوایدو لباس یونیفورم آبی پوشیده بودند.[8][10]
در ساعت ۶:۴۴ صبح، سربازان از داخل پایگاه نیروی هوایی لا کارلوتا به طرف نیروهای هوادار گوایدو در اطراف این پایگاه گاز اشکآور شلیک کردند. دیوستا دوکابلو رئیس دپارتمان حزب سوسیالیست ونزوئلا، از حامیان مادورو خواست تا حول کاخ میرافلوروس به دفاع از مادورو برخیزند.
حوالی ساعت ۸ صبح، گوایدو محل سخنرانیاش در نزدیکی لا کارلوتارا ترک کرد و موج تظاهراتی به سمت غرب کاراکاس شد. والنتین سانتانا، رهبر پیدریتا، در ساعت ۸:۳۰ صبح اظهار داشت که «زمان دفاع از انقلاب با سلاح است» و به حامیان مادورو فراخوان داد. تقریباً در ساعت ۸:۳۹ صبح، موتورسواران حامی مادورو در ورودی لا کارلوتا بسوی تظاهرکنندگان آتش گشودند[11][12][13] تا آنها را متفرق کنند، حوالی ساعت ۹:۱۵ فعالیت مترو کاراکاس به دلایل امنیتی متوقف شد.
معترضان حامی گوایدو در تلاش بودند تا ساعت ۹:۱۰ وارد دروازه اصلی لاکارلوتا شوند. اما هنگامی که ساعت ۹:۱۵ صبح مترو از حرکت بازایستاد، در ساعت ۹:۴۳ نیروهای هوادار مادورو معترضان را از دروازه لا کارلوتا به عقب راندند.
در ساعت ۱۱ صبح، دادستان کل مادورو تارک ویلیام ساب در تلویزیون دولتی ظاهر شد و اظهار داشت که گوایدو و حامیان وی با «عواقب بعدی» مواجه خواهند شد. یک سرباز حامی مادورو در ۱۱:۰۸ براثر شلیک گلولهای از ناحیه گردن مصدوم شد. در ساعت ۱۱:۱۲ صبح، معترضانی که نزدیک لا کارلوتا بودند با گشوده شدن آتش توسط نیروهای مادورو در ابعاد گسترده متفرق شدند و دقایقی بعد تعداد زیادی زخمی بر زمین بر جای ماند. در ساعت ۱۱:۴۲ زرهیهای متعلق به وفاداران مادورو تهاجم خود به معترضان را شروع کردند و برخی از معترضان را زیر گرفته مصدوم کردند.
خوان گوایدو پس از ایراد سخنرانی در ظهر، تظاهر کنندگان را به سمت غرب هدایت کرد اما راهپیمایی حامیان گوایدو پس از اینکه از طرف ساختمان حمل و نقل به سوی تظاهرکنندگان شلیک شد در ساعت ۱:۴۱ بعد از ظهر در چاکائو متوقف شد،[14] دقایقی بعد در ساعت ۱:۵۵ بعد از ظهر، نیروهای پلیس با نیروهای رزمی به مقابله پرداختند.[15] بدنبال پراکندگی راهپیمایی گوایدو درگیریهای دیگری در طول روز اتفاق نیفتاد.
ولادیمیر پادرینو، وزیر دفاع مادورو، اظهار داشت که دولت در صورت لزوم به منظور جلوگیری از کودتا اقدام به استفاده از سلاح خواهد کرد.[16]
دهها تن از نیروهای گارد ملی ونزوئلا از گوایدو حمایت کردهاند. بنابه گفته صدای آمریکا، کارشناسان ایالات متحده معتقدند که گوایدو هنوز راه طولانیای برای جلب حمایت نیروهای مسلح در پیش دارد و بنا به تشریح شورای آتلانتیک کنده شدن نیروهای گارد ملی قابل توجه است اما کافی نیست.[17] جان بولتون، مشاور امنیت ملی (آمریکا)، در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که ولادیمیر پادرینو وزیر دفاع، مایکل مورنو رئیس دیوان عالی کشور، و رئیس اداره گارد ریاست جمهوری مادورو، ایوان هرناندز دالا، از این قیام آگاه بودند و طی سه ماه گذشته در زمینه انتقال صلح آمیز با مخالفین صحبت کرده، و با رفتن مادرو موافقت کرده بودند.[7][18]
بولتون نیز اظهار داشت که کوبا و روسیه احتمالاً در روز قیام در حمایت از مادورو به او کمک کردند و رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، تهدید کرد که «بالاترین سطح» تحریمها را علیه کوبا به خاطر نقشی که در این قیام ایفا کرد اعمال خواهد نمود.[19] نیویورک تایمز نوشت که بولتون «گفت مقامات مهم در دولت مادورو در ارتباط با مخالفان بودهاند و به انتقال قدرت از مادورو به گوایدو متعهد شده بودند» با این وجود هم مورنو و پادرینو در حمایت از مادرو سخن گفتهاند.[20]
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، اظهار داشت که روسیه برنامههای مخفیانهای که برای خروج مادورو از ونزوئلا را در نظر داشت، متوقف کرد؛ پومپئو گفت مادورو هواپیمای خود را به قصد رفتن به کوبا آماده کرده بود، اما روسیه او را متقاعد به ماندن کرد.[3]
مادورو و روسیه انکار کردند که مادورو قصد داشته از ونزوئلا بیرون برود. وزارت خارجه روسیه اظهار داشت که واشینگتن تلاش خود را برای از بین بردن ارتش ونزوئلا انجام داد و اکنون به عنوان بخشی از جنگ اطلاعاتی به جعل خبر میپردازد. در تاریخ ۱ می، پومپئو اعلام کرد: «عملیات نظامی امکانپذیر است. اگر این، آن چیزی است که به آن نیاز است، ایالات متحده آن را انجام خواهد داد.»[21]
جان بولتون اظهار داشت حدود ۲۵ هزار نیروی نظامی کوبا در ونزوئلا هستند. وی با اشاره به ادعاها در مورد بروز کودتا در ونزوئلا گفت: «آن کودتایی که نگرانش هستیم ممکن است با رخنه دادن هزاران نیروی نظامی کوبایی در ونزوئلا روی داده باشد. به نظر من اگر کوباییها امروز ونزوئلا را ترک کنند، مادورو تا قبل از نیمه شب سقوط میکند.»[22]
پمپئو در مصاحبه با شبکه خبری انبیسی گفت ایالات متحده مصمم است که همه گزینهها برای احیای مجدد دمکراسی در ونزوئلا را روی میز نگه دارد. وی گفت شما همچنین میبینید که خوان گوایدو در خیابانها است و ما آقای مادورو را از امروز صبح ندیدیم. ما هواپیمای وی را دیدیم که در فرودگاه پارک شده بود. ما مطلعیم که وی عملاً آماده میشد و در نظر داشت که کشور را ترک کند و روسها به وی گفتند که بماند و راهی هاوانا نشود.[23]
بنا بر اطلاع سانسور و کنترل رسانه در طول بحران ریاست جمهوری ونزوئلا بلافاصله پس از اعلام قیام صورت گرفت، نت بلاکس گزارش کرد که چندین رسانه اجتماعی و وب سایتهای خبری توسط خدمات دهندههای اینترنت CANTV دولتی فیلتر و سانسور شدند.[24] سیگنالهای بیبیسی و سی ان ان باتوسل به زور آفلاین شدند و رادیو محلی و رادیو سراسری کاراکاس به وسیله مقامات اداره مخابرات از کار افتاد.[25]
برخی از رسانههای خبری[42] (اگر چه برخی از آنها بعداً پوشش خبری خود را اصلاح کردند)،[43][44][45] اما متحدان مادورو و مقامات وفادار به مادورو این رویداد را تلاشی برای کودتا نامیدند.[46] با اینحال کشورهای دیگر اعلام کردهاند که این نه یک کودتا بلکه حوادثی است که در پروسه بحران قانون اساسی بهوجود آمدهاست.[47][48]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.