درگاه:مزدیسنا
From Wikipedia, the free encyclopedia
درگاههای ویکیپدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
درگاه مزدیسنامَزدَیَسنا یا دین زرتشتی نامِ دینِ پیامبرِ ایرانی، اشوزرتشت اسپنتمان است. مزدَیَسنا صفت است و بمعنای پرستندهٔ اهورامزدا است. مزدا هم همان خدای یگانهاست. مزدَیَسنا ضدِ دیویَسنا است. دیویَسنا هم بمعنی پرستندهٔ دیو یا دَئِوَ میباشد و ضدِ آن واژهٔ وی-دَئِوَ یا ضدِ دیو است. مزدَیَسنا پیرامونِ 1678 (پیش از میلاد) تا ۱۰۰۰ (پیش از میلاد) از سوی پیامبر ایرانی، زرتشت اسپنتمان، پایهگذاری شد.
زرتشت به ویرایش و بازبینی کیش آئین کهن آریاییان پرداخت و بتدریج برای خود پیروانی یافت که پس از وی به مزدیسنان یا زرتشتیان شُهره شدند. در ادبیاتِ مزدیسنا نیز مزدیسن با گویشِ پهلوی، معادلِ دین آورده به زرتشت، راستی پرست و با صفتِ زرتشتی آمدهاست. همچنین به زرتشتیان بهدین نیز میگویند. عناصرِ مزدَیَسنا یکتاپرستانهاند و از یکتاپرستی سرچشمه میگیرند. البته در برخی منابع از ایشان به نامِ دوگانهپرست هم یاد شده که بیشتر در اثر اشتباهی است که در شناختِ درستِ مزدیسنا و بر اساسِ برداشتهایی از دو کتابِ دینکرد و بندهشن انجام شده و مزدیسنان با زروانیان به اشتباه یکی پنداشته شدهاند زیرا اعتقاد به دوگانگیِ آفرینشی در میان زروانیان نیرومند است نه مزدیسنان. کتاب مقدس زرتشتیان اوستا است. از بخشهای گوناگون اوستا بخشی به نام گاهان (سرودها) سخنانِ شخص زرتشت بودهاست.بیشتر... نوشتار برگزیدهکعبه زرتشت نام بنای سنگی چهارگوش و پلهداری در محوطهٔ نقش رستم در کنار روستای زنگیآباد شهرستان مرودشت فارس در ایران است. محوطهٔ نقش رستم علاوه بر بنای مذکور، یادمانهایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را نیز در خود جای دادهاست. این بنا امروزه بخشی از محوطهٔ نقش رستم است و در اختیار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران قرار دارد که از طریق جادهٔ شیراز به اصفهان قابل دسترسی است و دسترسی محلی آن از طریق جادهٔ قدیمی حاجیآباد-زنگیآباد و جادهٔ تخت جمشید-نقش رستم امکانپذیر است. زندگینامه برگزیدهاردشیر یکم ساسانی (سالهای شاهنشاهی: ۲۲۳–۲۴۰ میلادی)، شناختهشده به اردشیر بابکان (به پارسی میانه: )، بنیانگذار سلسلهٔ ساسانی (۲۲۴–۶۵۱ میلادی) بود. وی پس از شکست واپسین شاهنشاه اشکانی، اردوان پنجم در سال ۲۲۴ میلادی در دشت هرمزدگان، دودمان اشکانی را برانداخت و سلسلهٔ ساسانی را بنیان گذاشت. اردشیر از آن پس خود را «شاهنشاه» نامید و تسخیر سرزمینی که «ایران» میخواندش را آغازید. پیرامون تبار و نیای اردشیر، گزارشهای تاریخیِ متفاوتی وجود میدارد. براساس گزارش طبری، اردشیر پسر بابک پسر ساسان بودهاست. روایت دیگری که در کارنامهٔ اردشیر بابکان میباشد، و شاهنامهٔ فردوسی نیز همان را بیان داشته، چنین آورده که اردشیر، زادهٔ ازدواج ساسان —فردی از نوادگان دارا— با دختر بابک، حاکمی محلی در ایالت پارس بودهاست. آتشکدههاآتشکدهٔ آذَر بُرزینمِهر (نام محلی: چهارطاقی دیو یا خانه دیو) سومین آتشکده از سه آتشکدهٔ اساطیری-تاریخی مهم آیین زردشت است که در کنار آذر گشنسپ (آتش شاهان و رزمیان) و آذر فرنبغ (آتش روحانیان)، در مقام آتش «کشتورزان» از جایگاه ویژهای برخوردار است. ادامه... مفاهیمدرگاه:مزدیسنا/مفاهیم/۱ مفاهیم... نوشتارهای برگزیدهنگارهٔ برگزیدهگفتار برگزیدهپندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک مردان خدا پرده ی پندار دریدند یعنی همه جا غیر خدا دوست ندیدند ( فروغی بسطامی ) نبیند مدعی ، جز خویشتن را که دارد پرده پندار در پیش ( سعدی ) و این شعر عطار نیشابوری جای آن دارد که امشب نیم مست پای کوبان ، ساغر دردی بدست سر به بازار قلندر در نهم پس به یک ساعت ببازم هرچه هست تا کی از تزویر باشم رهنمای تا کی از پندار باشم خود پرست پرده ی پندار می باید درید توبه تزویر می باید شکست در زبان خراسان هنوز « پِندَری » به معنی چنین گمان می کنی ، می آید و قصیده ی معروف دوازده برج ملک الشعرا بهار همین معنی را می رساند . اِمشو دِرِ بهشتِ خدا ، وایه پِندَری ماهَر عَرُس مِننْ ، شوِ آرایه پِندَری ( امشب پنداری که در بهشت خدا باز است . ماه را عروس میکنند ، و پنداری که شب آرایش است ) بنا بهمه ی این گفتارها ، بکار بردن « پندار نیک » غلطی است که می باید تکرار نشود ، بهترین ترجمه ی این سه پند زردشت چنین است : « منش نیک ، گویش نیک ، کنش نیک » احکامگاهنبار یا گاهبار یا گهنبار دراسطورههای زرتشتی و آریایی آن شش روزی است که خدا دنیا را آفرید و در کتاب اوستا از زرتشت نقل میکنند که اهورامزدا دنیا را در شش گاه آفرید و اول هر گاهی نامی دارد و در اول هر گاهی جشنی سازند. همانطور که در دینهای سامی آفریدگار جهان هستی را در شش روز میآفریند در دین ایرانیان کهن نیز اهورامزدا آفرینش جهان مادی را در شش گاهنبار به انجام میرساند آیا میدانید
موضوعاتردههادرگاههای وابسته
در دیگر پروژههای ویکیمدیا
|