زامبیا
From Wikipedia, the free encyclopedia
زامبیا یا زَمبیا (به انگلیسی: Zambia) با نام رسمی جمهوری زامبیا (به انگلیسی: Republic of Zambia) کشوری محصور در خشکی در جنوب آفریقا است. این کشور از شمال با جمهوری دموکراتیک کنگو، از شرق با تانزانیا و مالاوی، از جنوب با موزامبیک، زیمبابوه، باتسوانا و نامبیا و از غرب با آنگولا همسایه است. پایتخت این کشور شهر لوساکا و زبان رسمی آن انگلیسی است.
جمهوری زامبیا | |
---|---|
شعار: "یک زامبیا، یک ملت" | |
سرود: "Stand and Sing of Zambia, Proud and Free" | |
پایتخت و بزرگترین شهر | لوساکا ۱۵°۲۵′ جنوبی ۲۸°۱۷′ شرقی |
زبان(های) رسمی | زبان انگلیسی |
زبان(های) محلی | فهرست
|
گروههای قومی
(2010[1]) | فهرست
|
دین(ها) (۲۰۱۰)[2] |
|
نام(های) اهلیت | Zambian |
حکومت | حکومت متمرکز نظام ریاستی جمهوری |
هاکاینده هیچیلما | |
• Vice President | Inonge Wina |
قوه مقننه | National Assembly |
Independence from the بریتانیا | |
تاریخ | |
• North-Western Rhodesia | ۲۷ ژوئن ۱۸۹۰ |
• Barotziland-North-Western Rhodesia | ۲۸ نوامبر ۱۸۹۹ |
• North-Eastern Rhodesia | ۲۹ ژانویه ۱۹۰۰ |
۱۷ اوت ۱۹۱۱ | |
• Federation of Rhodesia and Nyasaland | ۱ اوت ۱۹۵۳ |
• Republic of Zambia | ۲۴ اکتبر ۱۹۶۴ |
• Current constitution | ۵ ژانویه ۲۰۱۶ |
• بنیانگذاری | ۱۹۶۴ |
مساحت | |
• کل | ۷۵۲٬۶۱۸ کیلومتر مربع (۲۹۰٬۵۸۷ مایل مربع)[3] (38th) |
• آبها (٪) | ۱ |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۱۶ | ۱۶٬۵۹۱٬۳۹۰[4] (65th) |
• سرشماری ۲۰۱۰ | 13,092,666[5] |
• تراکم | ۱۷٫۲ بر کیلومتر مربع (۴۴٫۵ بر مایل مربع) (191st) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $75.857 billion[6] |
• سرانه | $4,148[6] |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $23.946 billion[6] |
• سرانه | $1,307[6] |
شاخص جینی (۲۰۱۵) | ۵۷٫۱[7] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۸) | ۰٫۵۹۱[8] 143rd |
واحد پول | کواچای زامبیا (ZMW) |
منطقه زمانی | یوتیسی+۲ (CAT) |
جهت رانندگی | جهت رانندگی در کشورهای مختلف |
پیششماره تلفنی | +۲۶۰ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | ZM |
دامنه سطحبالا | .zm |
مساحت زامبیا ۷۵۲٬۶۱۸ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۸٬۳۸۴٬۰۰۰ نفر است.[9] جمعیت این کشور بیشتر در لوساکا و حومه و در استان «کمربند مس» در شمال غرب متمرکز است.
ساکنان منطقه زامبیا در آغاز مردم خویسان بودند اما در جریان کوچ اقوام بانتو در سده سیزدهم این منطقه نیز بانتو نشین شد. پس از بازدید کاشفان اروپایی از این منطقه در سده هیجده، زامبیا در اواخر قرن نوزده مستعمره بریتانیا شد و فرمانروایان آن از سوی لندن گمارده میشدند.
زامبیا در تاریخ ۲۴ اکتبر ۱۹۶۴ اعلام استقلال کرد. در سال ۲۰۱۰ بانک جهانی، زامبیا را یکی از کشورهایی اعلام کرد که سریعترین اصلاحات اقتصادی را اجرا میکنند. مقر بازار مشترک شرق و جنوب آفریقا (COMESA) در لوساکا قرار دارد.