لوئی آلتوسر
سیاستمدار و فیلسوف فرانسوی / From Wikipedia, the free encyclopedia
لوئی پیر آلتوسر (به فرانسوی: Louis Pierre Althusser)؛ (۱۶ اکتبر ۱۹۱۸ در الجزایر -۲۲ اکتبر ۱۹۹۰) جامعهشناس و فیلسوف مارکسیست فرانسوی بود. او از بالاترین مقامات آکادمیک حزب کمونیست فرانسه بود و نظریههایش عمدتاً در پاسخ به خطراتی (همچون مارکسیسم انسانگرایانه مکتب فرانکفورت) بودند که به زعم او بنیانهای نظری مارکسیسم را تهدید میکرد. لوئی آلتوسر «مارکسیست ساختارگرا» است که مفهوم ایدئولوژی در اندیشهٔ کارل مارکس را بسط داده است. او با تأسی از مارکس، باورمند است هر نظام اجتماعی برای بقا و ماندگاری، ناگزیر از بازتولید شرایط و تولید است. به این معنا که هر صورتبندی اجتماعی باید شرایط تولید خودش یا به عبارت دیگر، نیروهای تولید و روابط تولیدی موجود را بازتولید کند. آلتوسر ضمن تفکیک بازتولید روابط تولید از بازتولید نیروهای تولید، نهادها و سازوبرگهای دولت را نیز به دستگاههای ایدئولوژیک دولت و دستگاههای سرکوبگر دولت تقسیم میکند.[1]
لوئی آلتوسر | |
---|---|
نام هنگام تولد | لوئی پیر آلتوسر |
زادهٔ | ۱۶ اکتبر ۱۹۱۸ بیر مراد رایس، الجزایر فرانسه |
درگذشت | ۲۲ اکتبر ۱۹۹۰ (۷۲ سال) پاریس، فرانسه |
ملیت | فرانسوی |
دوره | فلسفه قرن بیستم |
حیطه | فلسفه غربی |
مکتب | مارکسیسم ساختارگرا |
علایق اصلی | سیاست علم اقتصاد ایدئولوژی |
ایدههای چشمگیر | گسست معرفتشناختی تعریفشدگی بیش از حد ایدئولوژی و دستگاههای ایدئولوژیک دولت بازخواست ماتریالیسم تصادفی جبرگرایی اقتصادی تعین چند بعدی |
تأثیرگذار بر
| |
آلتوسر در دیدگاهی ضد اومانیستی معتقد بود انسانها عاملانی صاحب اختیار و آزادی کامل نیستند، بلکه موجوداتی وابسته به نیروهای تاریخی و غیرشخصی مبارزه طبقاتی هستند.