ژاپن
کشوری در شرق آسیا / From Wikipedia, the free encyclopedia
ژاپن (به ژاپنی: 日本، نیپون یا نیهون) کشوری جزیرهای در آسیای شرقی واقع در شمال غربی اقیانوس آرام است. ژاپن از شمال با روسیه، از غرب با دریای ژاپن، چین، کرهٔ شمالی و کرهٔ جنوبی مرز آبی دارد. ژاپن یکی از قدرتهای اصلی اقتصادی جهان و سومین اقتصاد بزرگ جهان از نظر تولید ناخالص داخلی است.[11][12][13] ژاپن یک کشور پادشاهی مشروطه است که برمبنای قانون اساسی ژاپن اداره میشود.[14]
ژاپن | |
---|---|
موقعیت ژاپن
سرزمین ادعا شده اما بدون کنترل | |
پایتخت و بزرگترین شهر | توکیو ۳۵°۴۱′ شمالی ۱۳۹°۴۶′ شرقی |
زبان(های) رسمی | ژاپنی (دفاکتو) |
نام(های) اهلیت | ژاپنی |
حکومت | پادشاهی مشروطهٔ پارلمانی یکپارچه |
• امپراتور | ناروهیتو |
فومیو کیشیدا | |
قوه مقننه | دایت ملی |
مجلس مشاوران | |
مجلس نمایندگان | |
تشکیل | |
• برپایی دودمان امپراتوری | ۵۳۹ پس از میلاد[1][2][3] |
۲۹ نوامبر ۱۸۹۰ | |
۳ مه ۱۹۴۷ | |
مساحت | |
• کل | ۳۷۷٬۹۷۵ کیلومتر مربع (۱۴۵٬۹۳۷ مایل مربع)[4] (شصت و دوم) |
• آبها (٪) | ۱٫۴[5] |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۳ | ۱۲۵٬۴۱۶٬۸۷۷[6] (یازدهم) |
• سرشماری ۲۰۲۰ | ۱۲۶٬۲۲۶٬۵۶۸[7] |
• تراکم | ۳۳۰ بر کیلومتر مربع (۸۵۴٫۷ بر مایل مربع) (چهل و چهارم) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۲۳ |
• کل | ۶٫۴۹۵ تریلیون دلار[8] (چهارم) |
• سرانه | ۵۲٬۱۲۰ دلار[8] (سی و چهارم) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۲۳ |
• کل | ۴٫۲۳۱ تریلیون دلار[8] (چهارم) |
• سرانه | ۳۳٬۹۵۰ دلار[8] (سی ام) |
شاخص جینی (۲۰۱۸) | ۳۳٫۴[9] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۱) | ۰٫۹۲۵[10] نوزدهم |
واحد پول | ین ژاپن (¥) |
منطقه زمانی | یوتیسی+۰۹:۰۰ (JST) |
جهت رانندگی | چپ |
پیششماره تلفنی | +۸۱ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | JP |
دامنه سطحبالا | .jp |
این کشور در پایان جنگ جهانی دوم، تمامی متصرفات فراسوی دریایی خود، ازجمله کشور [کره] را که در آن زمان ۴٫۵٪ درصد کل کشور را تشکیل میداد، از دست داد و باعث شد امروزه، وسعت کنونی ژاپن به ۳۷۸۰۰۰ کیلومتر مربع کاهش یابد (تقریباً برابر با ایالت مونتانا در شمال غرب آمریکا).[15][16]
ژاپن با جمعیتی در حدود ۱۲۴٬۵۰۰٬۰۰۰ نفر در سال ۲۰۲۳ میلادی یازدهمین کشور پرجمعیت جهان است. توکیو، پایتخت ژاپن، با بالغ بر ۳۸ میلیون نفر جمعیت از بزرگترین و گرانترین پایتختهای جهان است.[17]
هرچند سال به سال از جمعیت ژاپن کاسته میشود زیرا رشد جمعیت این کشور منفی است.
ژاپنیها کشورشان را «نیپون کوکو» خطاب میکنند که بهمعنی خاستگاه خورشید است. مطالعات باستانشناسی پیشینه سکونت انسان در این کشور را از دوران پارینهسنگی پسین میداند. ژاپن کشوری کوهستانی است و بیشتر جزایر آن آتشفشانی و بهشدت زلزلهخیز است، آمار نشان میدهد که سالانه حدود ۱۵۰۰ زمینلرزه در ژاپن روی میدهد.[12]
کشور ژاپن عضو سازمان ملل متحد، گروه هفت و سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا–پاسفیک است.[12] ژاپن پنجمین بودجهٔ دفاعی جهان را دارد (۶۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱) و چهارمین کشور صادرکننده در جهان (۷۶۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۰) و ششمین کشور بزرگ واردکننده است (۶۳۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۰).[18]
در جنگ جهانی اول، ژاپن از متفقین بود و در جنگ جهانی دوم با متفقین میجنگید. پایان جنگ جهانی دوم برای ژاپن بسیار تلخ بود، آنها پس از جنگی درازمدت در اقیانوس آرام، سرانجام پس از بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی، بدون قید و شرط تسلیم شدند. برآیند این جنگ خانمانسوز برای ژاپن به اندازهای وحشتناک بود که بسیاری از تحلیلگران در توصیف آن، عبارت «بهکلی ویرانشده» را به کار بردند.[19] ژاپن پس از اشغال توسط آمریکا، با یک برنامه پیگیر توسعهٔ صنعتی، به رشد اقتصادی چشمگیری دست یافت و به یکی از بزرگترین اقتصادهای دنیا و همچنین دومین قدرت صنعتی جهان بدل شد. این کشور همچنین از بزرگترین همپیمانان و شرکای تجاری آمریکا در قارهٔ آسیا است.[12]