Panama

Is tír i Meiriceá Láir é Panama.

Panama
República de Panamá (es)
Bratach Armas
Aintiún	Himno Nacional de Panamá
Mana	«Pro Mundi Beneficio» «Panama Surprises» «Er Lles y Byd»
Suíomh
8° 37′ 00″ N, 80° 22′ 00″ O
Príomhchathair	Panamá
Daonra
Iomlán	4,570,133 (2025)
• Dlús	61.61 hab./km²
Déamainm	Panamach
Teanga oifigiúil	an Spáinnis
Tíreolaíocht
Cuid de	Meiriceá Laidineach dúliosta tearmann cánach an Aontais Eorpaigh Continental Central America (en) Meiriceá Láir dúliosta tearmann cánach an Aontais Eorpaigh (–2018)
Achar dromchla	74,177.3 km²
• Uisce	2.9 %
Pointe is airde	Volcan Baru (en) (3,475 m)
Pointe is ísle	Muir Chairib (0 m)
Ar theorainn le	Cósta Ríce an Cholóim Stáit Aontaithe Mheiriceá
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Mosquitia (en) , Department of Panama (en) agus Stáit Aontaithe na Colóime
Cruthú	1903:  Independence recognized by country from which it separated (en) (Viceroyalty of New Granada (en) )
Eachtra thábhachtach	Independence of Panama from Spain (en) separation of Panama from Colombia (en)
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	córas uachtaránachta
Comhlacht reachtach	Comhthionól Náisiúnta Phanama
• President of Panama (en)	José Raúl Mulino (2024–)
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	67,406,738,052 $ (2021)
Airgeadra	balboa Phanama
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC−05:00 America/Panama (en)
Fearann Idirlín barrleibhéil	.pa
Glaochód	+507
Uimhir theileafóin éigeandála	911, 103 agus 104
Cód tíre	PA
Eile
Suíomh gréasáin	visitpanama.com…

Tá teorainneacha aige le Cósta Ríce ó thuaidh agus leis an gColóim ó dheas. Is í Cathair Phanama an phríomhchathair. Tá 3 mhilliún duine ina gcónaí ann. Tá cóstaí ar an Aigéan Atlantach agus ar an Aigéan Ciúin aige agus is é an nasc idir Meiriceá Láir agus Meiriceá Theas é.

Tearmann cánach

Is tearmann cánach é Panama inniu. Sa bhliain 2016, foilsíodh 11.5 milliún comhad a bhain le socruithe cánach do dhaoine a raibh sócmhainní thar lear acu.

Príomhalt: Páipéir Phanama

Stair

Ar an 20 Nollaig 1989, d'ordaigh Uachtarán Mheiriceá George Bush go ndéanfaí ionradh ar Phanama.

Bhris scéal mór caimiléireachta amach sa bhliain 2016...

Príomhalt: Páipéir Phanama

... maidir le sceitheadh na gcomhad ó Mossack Fonseca, comhlacht dlí ó Panama inar léiríodh daoine móra le rá ag cur airgid i bhfolach leis an gcáin chuí a sheachaint.^[1][2]

Sa bhliain 2025, d'éirigh Canáil Phanama ina cnámh spairne idir na Stáit Aontaithe agus Panama. Thug Donald Trump le fios gur mian leis seilbh a fháil ar Chanáil Phanama.^[3]

Spórt

D'imir Panama i gCorn FIFA an Domhain 2018, faoi Hernan Dario Gomez, an chéad uair riamh. Bhí an fhoireann eagraithe go maith, ach bhí deacrachtaí acu cúil a scóráil.^[4]

Féach freisin

• Páipéir Panama
• Canáil Phanama