Antonio de Nebrija

Antonio Martínez de Cala e Hinojosa, coñecido como Elio Antonio de Nebrija^[1], nado en Lebrija en 1441 e finado en Alcalá de Henares o 5 de xullo de 1522,^[2] foi un humanista andaluz do século XV.

Antonio de Nebrija

Retrato de Nebrija.
Biografía
Nacemento	(es) Antonio Martínez de Cala e Hinojosa 1441 Lebrija
Morte	5 de xullo de 1522 Alcalá de Henares
Outros nomes	Elio Antonio de Nebrija
Residencia	Lebrija Boloña Salamanca Alcalá de Henares
Educación	Universidade de Salamanca Universidade de Boloña
Actividade
Campo de traballo	Lingüística
Ocupación	Humanista
Empregador	Universidade de Salamanca Universidade de Alcalá Universidade de Boloña
Profesores	Petrus Martinez de Osma (en)
Alumnos	André de Resende, Cristóbal Escobar (en) e Enrique de Amusco (en)
Obra
Obras destacables Tanto monta (1492) Gramática castellana (1517) Reglas de ortografía en la lengua castellana (en) (1520) Bíblia Poliglota Complutense (pt)
Familia
Fillos	Francisca de Nebrija
Descrito pola fonte	Svensk uppslagsbok Obálky knih, Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron

Traxectoria

Nebrija na súa cátedra, por Juan de Zúñiga, ca. 1517.

Reglas de orthographia en la lengua castellana (1517).

Elio Antonio naceu na poboación sevillana de Lebrija no ano 1441. Despois de realizar os seus estudos preparatorios ingresou na universidade de Salamanca, a máis notoria da Coroa de Castela, na que realizou estudos de Humanidades. En 1463 foise para Boloña, Italia, a fin de ampliar a súa formación. Regresou ao cabo duns sete anos, e foi profesor, primeiro en Sevilla, e logo en Salamanca. Nesta altura xa publicara os seus primeiros traballos sobre a lingua latina, nun latín elegante, que o encheu de sona, non só en España, senón en toda Europa. Chamado polo cardeal Cisneros, en 1490, Nebrija acudiu a Alcalá de Henares, onde aquel o puxo a fronte da revisión das traducións grega e latina da monumental edición da Biblia Políglota, labor que rematou en 1502.

A Gramática Castelá de 1492

Antes, en 1492, publicou a Gramática de la Lengua Castellana, que dedicou aos Reis Católicos, na que aparecía a famosa frase, premonitoria, "a lingua sempre foi compañeira do Imperio", aínda que posibelmente Nebrija pensaba no Imperio Romano e outros da Antigüidade, antes que no castelán como lingua imperial. E, sen dúbida, era consciente do aboiar das linguas romances desde o Rinascimento italiano, pois non en van o seu texto ía redactado en castelán. Como for, o caso é que Nebrija innovaba coa súa Gramática e adiantaba ao castelán nas investigacións modernas sobre a lingua (basta comparar as datas das modernas gramáticas nas diversas linguas europeas). Por desgraza, segundo foron pasando os anos do século XVI, os estudos humanísticos españois deixaron de ser avanzados, e a Ciencia en xeral declinou.

Últimos anos

En 1509, foi nomeado cronista da corte, ao tempo que regresou á universidade salmantina. Mais en 1513, volveu para Alcalá de Henares, e alí faleceu Nebrija en 1522.

Obras principais

• Introductiones in latinam grammaticam (1481).
• Gramática de la Lengua Castellana (1492).
• Dictionarium Latinum-Hispanicum et Hispanicum-Latinum (1492-1495), en dous volumes.
• Elegancias romanzadas (1500).
• Reglas de Ortografía Española (1517).