Balea (constelación)

Cetus ou Balea^[1] é unha constelación do hemisferio sur, nunha rexión coñecida coma Mar, cerca doutras constelacións coma Acuario, Pisces e Eridanus.

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Balea (homónimos).

Cetus
Nome latino	Cetus
Abreviatura	Cet
Xenitivo	Ceti
Simboloxía	A Balea ou Monstro mariño
Ascensión recta	1.42 h
Declinación	−11.35°
Área	1231 graos cadrados Rango 4°
Número de estrelas (magnitude < 3)	3
Estrela máis brillante	β Cet (Diphda ou Deneb Kaitos)† (magnitude ap. 2.04)
Choiva de meteoros	Cetidas de Outubro Eta Cetidas Omicron Cetidas
Constelacións lindeiras	Aries Pisces Acuario Sculptor Fornax Eridanus Taurus
Visible en latitudes entre +70° e −90° Mellor visibilidade ás 21:00 (9 p.m.) durante o mes de novembro
Nota: †Mira (ο Cet) ten magnitude 2.0 cando acada o seu máximo brillo.

Estrelas principais

• α Ceti (Menkar), xigante vermella de magnitude 2,54 que forma unha binaria óptica coa estrela 93 Ceti.
• β Ceti (Deneb Kaitos ou Diphda), a estrela máis brillante da constelación con magnitude 2,04, é unha xigante de cor amarela-laranxa.
• γ Ceti (Kaffaljidhma), estrela binaria de cor amarela e azul a través do telescopio; ambas compoñentes están separadas uns 3 segundos de arco.
• δ Ceti, subxigante branco-azulada de magnitude 4,08 e variable Beta Cephei.
• ζ Ceti (Baten Kaitos), unha xigante laranxa de magnitude 3,9.
• μ Ceti, subxigante branco-amarela de magnitude 4,27, variable de tipo Delta Scuti.
• ξ Ceti, dá nome a dúas estrelas diferentes: ξ¹ Ceti, unha superxigante amarela e binaria espectroscópica, e ξ² Ceti, unha xigante branco-azulada.
• ο Ceti (Mira), foi a primeira estrela variable descuberta en 1596 (estrela marabilla). Prototipo de variables de longo período (ciclo de 332 días variando de magnitude 2,2 a 10) que levan o seu nome (variables Mira).
• τ Ceti, de magnitude 3, a menos de 12 anos luz da Terra e por onde se comezou a buscar vida extraterrestre debido a que é un astro moi semellante ó Sol.
• 94 Ceti, sistema binario composto por unha anana amarela e unha anana vermella; ó redor da primeira descubriuse un planeta extrasolar.
• Luyten 726-8, a sexta estrela máis próxima á Terra forma un sistema binario de dúas ananas vermella. Luyten 726-8 B, chamada tamén UV Ceti, é un exemplo típico de estrela fulgurante.
• YZ Ceti, tamén estrela fulgurante a 12 anos luz do sistema solar.
• ZZ Ceti, anana branca púlsante, prototipo dun grupo de variables que levan o seu nome.

Obxectos Notables do espazo profundo

• M77 (NGC 1068), unha das galaxias máis grandes do catálogo Messier, membro dominante dun grupo de galaxias que leva o seu nome (Grupo de M77). AR: 02h 42m 42.0s Dec: -00°01'00" (Época 2000).
• NGC 1055, galaxia espiral que forma un sistema binario con M77.
• Un grao ó leste-sueste de M77, as galaxias espirais NGC 1087 e NGC 1090.
• NGC 615, tamén unha galaxia espiral. AR: 01h 35m 06.0s Dec: -07°20'00" (Época 2000).
• NGC 247, galaxia espiral membro do Grupo Sculptor. AR: 00h 47m 06.0s Dec: -20°46'00" (Época 2000).
• NGC 217, galaxia espiral, NGC 1042, galaxia espiral barrada, e NGC 1052, galaxia elíptica.
• NGC 45, galaxia espiral de moi baixo brillo superficial.
• Galaxia de Wolf-Lundmark-Melotte, de magnitude 11,0 é unha galaxia irregular nos límites do Grupo Local.
• Galaxia IC 1613, galaxia anana pertencente ó Grupo Local.
• NGC 246, nebulosa planetaria de pequeno diámetro.

Mitoloxía

Cetus.

Casiopea é a nai de Andrómeda e muller de Cefeo, rei de Etiopía. Casiopea estaba tan fachendosa da beleza da súa filla que, por rivalizar coas Nereidas, estas pedíronlle a Poseidón, deus dos mares, vinganza e el coma resposta enviou ó monstro mariño (Cetus) á costas do país causando grandes males.

Para enfrontarse a esta situación, Cefeo consultou ó oráculo de Amón, quen lle aconsellou sacrifica-la súa filla Andrómeda expoñéndoa atada a unha rocha nun acantilado para que fose vítima do monstro. Así, Andrómeda é ofrecida a Cetus. Perseo, que viña de regreso da súa viaxe despois de derrotar a Medusa, divisou á vítima e namorouse no acto dela. Propúxolle a Cefeo liberala, a cambio de que se lle concedese a súa man. Perseo mata ó monstro e posteriormente casase con Andrómeda.