Elasmobranquios

De acordo coa clasificación tradicional, seguida aínda na actualidade por numerosos autores, os elasmobranquios (Elasmobranchii) conformaban unha subclase dentro da clase dos peixes cartilaxinosos ou condrictios (Chondrichthyes). Comprendía dúas superordes: selacimorfos (Selachimorpha) —os tiburóns— e batoideos (Batoidea) —as raias en sentido amplo—.

Elasmobranquios Elasmobranchii Rango fósil: silúrico tardío - actualidade[1]
Manta xigante (Manta birostris), un elasmobranquio
Clasificación científica
Dominio: Eukaryota Reino: Animalia Superfilo: Deuterostomia Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Infrafilo: Gnathostomata Clase: Chondrichthyes Subclase: Elasmobranchii Bonaparte, 1838
Superordes
Batoidea (=Rajomorphii) Selachimorpha

Características

Estes peixes resentan un esqueleto formado por cartilaxes. A pel está recuberta de escamas placoides (dentículos dérmicos) que lles dan un tacto moi áspero (utilizouse antigamente como papel de lixa) ou pode estar núa.

Posúen de 5 a 7 arcos branquiais con cadansúa abertura a cada lado do corpo; as branquias non están protexidas por opérculos. Os dentes son numerosos e dispostos en fieiras. Carecen de vexiga natatoria.

Normalmente, os machos presentan uns órganos copuladores derivados das aletas pelvianas.

Taxonomía

Descrición

A subclase foi descrita en 1838 polo naturalista francés Charles Lucien Bonaparte.^[2]

Etimoloxía

O nome científico Elasmobranchii está formado pola unión dos elementos elasmo- e -branchi, tirados do grego antigo ἔλασμα élasma ("placa de metal") e βράγχια bránchia, ("branquia", "galada"),^[3] coa adición dun -i final para indicar plural.

Clasificación

Comprende dúas superordes cuxos membrose distínguense pola forma básica do seu corpo, ben diferente entre si:

• Superorde Batoidea ou Rajimorphii, de corpo basicamente aplanado e coas aberturas branquiais na cara ventral do corpo (hipotremos).
  • Orde Rajiformes (raias verdadeiras)
  • Orde Myliobatiformes (algunhas raias, ouxa, chucho)
  • Orde Pristiformes (peixes serra)
  • Orde Torpediniformes (estrugas)
• Superorde Selaquimorfos (Selachimorpha), de corpo xeralmente fusiforme e coas aberturas branquiais nos lados do corpo (pleurotremados).
  • Orde Hexanchiformes (tiburóns primitivos)
  • Orde Squaliformes (melga)
  • Orde Pristiophoriformes (tiburóns serra)
  • Orde Squatiniformes (peixe anxo)
  • Orde Heterodontiformes (tiburón cornudo)
  • Orde Orectolobiformes (tiburón balea)
  • Orde Carcharhiniformes (tiburóns)

Taxonomía actual

A taxonomía biolóxica non é inamovíbel, e as opinións sobre o correcto status dun taxon a todos os niveis, e sobre a súa correcta situación, son constantemente revisadas, como resultado de novas investigacións. Desde o ano 2016 o World Register of Marine Species (Rexistro Mundial de Especies Mariñas), coñecido polas siglas WoRMS, base de datos que inclúe unha exhaustiva lista de nomes de organismos mariños e é editado e mantido por científicos especialistas en cada grupo de organismos, que controlan a calidade da información, que é reunida desde varias bases de datos rexionais ou específicas por taxon, considera aos Elasmobranchii como unha clase da superclse dos gnatostomados, e que conta cunha única clase, a dos neoselaquios, que, á súa vez, inclúe unha única orde, a dos rinopristiformes.^[4]

Os criterios da WoRMS son seguidos pola maioría dos ictiólogos como, por exemplo, os integrantes do Integrated Taxonomic Information System (ITIS) (Sistema Integrado de Información Taxonómica).^[5]

Polo tanto, a clasificación actual (2020) dos elasmobranquios é a seguinte:^[4]

• Reino Animalia
  • Filo Chordata
    • Subfilo Vertebrata
      • Superclase Gnathostomata
        • Clase Elasmobranchii
          • Subclase Neoselachii
            • Orde Rhinopristiformes