Nereo

Na mitoloxía grega, Nereo era fillo de Ponto (a personificación masculina do mar) e Xea (a Terra), polo que se considera unha das forzas elementais do mundo e anterior ós deuses olímpicos ^[1]. Casou con Dóride (ou Doris), filla de Océano, coa que tivo cincuenta fillas ^[2], coñecidas como as Nereidas ^[3]. Tamén tiveron un fillo varón especialmente fermoso, Nerites, unha divindade menor.

Nereo e as Nereidas (gravado, 1586)

Nereo
Tipo	Deidades do mar da mitoloxía grega
Venerado por	relixión da Grecia Antiga
Semellante a Old Man of the Sea (en)
Biografía
Sexo	home
Familia
Nai	Xea e Tetis
Pai	Ponto (mitoloxía)
Cónxuxe	Doris
Fillo/a	Galatea, Actaea (en) , Aretusa, Agave (en) , Amatheia (en) , Amphithoe (en) , Apseudes (en) , Asia (en) , Autonoe (en) , Beroe (en) , Callianassa (en) , Clio (en) , Clímene (pt) , Cydippe (en) , Cymatolege (en) , Cymo (en) , Cymodoce (en) , Cymothoe (en) , Dexamene (en) , Doris (en) , Doto (en) , Drymo (en) , Dinamene (pt) , Eione (en) , Ephyra (en) , Erato (en) , Euagore (en) , Eucrante (en) , Eudore (en) , Eulimene (en) , Eunice, Glauce (en) , Glauconome (en) , Hália (pt) , Halimede (en) , Hipponoe (en) , Hippothoe (en) , Iaera (en) , Ianassa (en) , Ianeira (en) , Ligea (en) , Limnoreia (en) , Lycorias (en) , Lysianassa (en) , Maera (en) , Melite (en) , Proto (en) , Nemertes (en) , Nesaea (pt) , Opis (en) , Orithyia (en) , Phyllodoce (en) , Polynome (en) , Pontomedusa (en) , Sao (en) , Speio (en) , Talía, Tetis, Thoe (en) , Xantho (en) , Anfitrite, Panopea (en) , Pherusa (en) , Eurídice (pt) , Amphinome (en) , Galene (en) , Pronoe (en) , Halice (en) , Nérites (pt) , Psâmate (pt) , Calipso (mitoloxía), Cranto (en) , Creneis (en) , Deianira (en) , Deiopea (en) , Dero (en) , Dione (en) , Evarne (en) , Eumolpe (en) , Eupompe (en) , Glaucothoe (en) , Ploto (en) , Menippe (en) , Laomedia (en) , Neso (en) , Protomedea (en) , Plexaure (en) , Ione (en) , Neomeris (en) , Nausithoe (nereid) (en) , Pasítea (Nereida), Pontoporeia (en) , Polynoe (en) , Callianira (en) , Ceto (en) , Leucothoe, Neera (pt) e Aretusa (nereida)
Fontes e ligazóns
Descrito pola fonte Enciclopedia de Otto Néreus (en) Encyclopædia Britannica EB-11 / Nereus (en) The Nuttall Encyclopædia Pequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron Q24791132 Enciclopedia Nacional de Uzbekistán Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron Q24466672 Real'nyj slovar' klassicheskih drevnostej po Ljubkeru Q45186919 Novo Dicionario Enciclopédico, 1911-1916 Q38865999 Meyers Konversations-Lexikon, 4ª edición (1885–1890) Q114391296
[ Wikidata ] [ C:Commons ]

As Nereidas non adoitan singularizarse nas lendas aínda que si se pode individualizar algunha sobre as demais: Tetis, nai de Aquiles; Galatea, da que se namorou o ciclope Polifemo ^[4]; Anfitrite, esposa de Poseidón; ou Psámate, esposa de Éaco.

Nereo é coñecido como o "Vello do Mar" ^[5], e forma parte con moita frecuencia do folclore mariño grego, anterior a Poseidón, que terminaría desprazándoo como deidade mariña. Tiña a capacidade de poder metamorfosearse en calquera outro ser ou obxecto, propiedade común a outros deuses mariños. Trátase dun deus protector e benevolente cos mariñeiros, ós que gustaba aconsellar, como, por exemplo, ós Argonautas.

"Deste xeito, creáronse dúas familias paralelas: polo exterior do mundo xiraban Océano, Tetis e as súas fillas, as numerosas oceánidas; nos mares interiores movíanse Nereo, Dóride e as súas cincuenta fillas".

(Elvira Barba, px. 127)

Destacaba pola súa sabedoría e bo xuízo, tras ter percorrido tódolos mares e tódalas costas.

"O Ponto procreou ó veraz Nereo, o maior dos seus fillos, ó que chaman o Ancián porque, infalible e bondadoso, non lle pasan inadvertidas as leis divinas, senón que coñece os xustos e benévolos designios".

(Hesíodo: Teogonía 234-237)

Mitoloxía

Cando Heracles recibiu o encargo de roubar as mazás de ouro do xardín das Hespérides, o último dos seus doce traballos, tivo que preguntar polo camiño para chegar alá. As ninfas do río Erídano dixéronlle que o único que podía explicarllo era o deus Nereo, e levárono onda el cando durmía. Nereo intentou zafarse adoptando diversas formas pero Heracles conseguiu atalo e díxolle que non o soltaría ata que non lle indicara o itinerario, ó que Nereo non lle quedou outra que acceder, aconsellándolle tamén que pedise a Atlas que fose el quen entrase no xardín e collese as mazás, no canto de facelo Heracles directamente ^[6].

Nereo (crátera c. 590 a.C., Museo Arqueolóxico Nacional de Atenas)

Iconografía

Represéntase como un ancián, de longa barba canosa, cabalgando sobre un Tritón e por veces armado cun tridente ou un cetro. Adoita estar acompañado polas fillas e outros seres mariños.

A súa capacidade de metamorfosearse pode explicar que fose confundido con Tritón (fillo de Poseidón e da nereida Anfitrite) en vasos do Período Arcaico ^[7], representándose habitualmente co medio corpo inferior en forma de cola de peixe ou de anguía. Posteriormente perdeu a cola e tomou a forma clásica de vello bondadoso.