Organización Mundial do Comercio
Organización intergobernamental que ten por obxecto supervisar e liberalizar o comercio internacional. From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
A Organización Mundial del Comercio, coñecida tamén polo acrónimo OMC, é unha organización intergobernamental con sede en Xenebra, Suíza,[1] que regula e facilita o comercio internacional.[2] Os gobernos utilizan a organización para establecer, revisar e facer cumprir as normas que rexen o comercio internacional en cooperación co Sistema das Nacións Unidas.[2][3] A OMC é a maior organización económica internacional do mundo, con 166 membros que representan máis do 98 % do comercio mundial e do PIB mundial.[4][5][6]
.svg?lang=gl){kind=small}
.jpg)
A OMC facilita o comercio de bens, servizos e propiedade intelectual entre os países participantes, proporcionando un marco para a negociación de acordos comerciais, que adoitan ter por obxecto reducir ou eliminar os aranceis, as cotas e outras restricións; estes acordos son asinados por representantes dos gobernos membros.[7]:fol.9–10 e ratificados polas súas lexislaturas.[8] Tamén administra un sistema independente de resolución de controversias para garantir o cumprimento dos acordos comerciais por parte dos participantes e resolver as controversias relacionadas co comercio.[9] A organización prohibe a discriminación entre socios comerciais, pero establece excepcións por motivos de protección medioambiental, seguridade nacional e outros obxectivos importantes.[9]
Entrou oficialmente en vigor o 1 de xaneiro de 1995, en virtude do Acordo de Marrakech, asinado por 123 nacións o 15 de abril de 1994,[10] substituíndo así ao Acordo Xeral sobre Aranceis Aduaneiros e Comercio (GATT), que se estableceu en 1948.[11]
O seu máximo órgano de decisión é a Conferencia Ministerial, composta por todos os membros e que adoita reunirse cada dous anos; en todas as decisións faise fincapé no consenso.[12] As funcións cotiás son desempeñadas polo Consello Xeral, composto por representantes de todos os membros.[13]Unha secretaría composta por máis de 600 persoas, dirixida polo Director Xeral e catro adxuntos, presta servizos administrativos, profesionais e técnicos.[14] O orzamento anual da OMC é de aproximadamente 220 millóns de dólares estadounidenses, que achegan os membros en función da súa proporción no comercio internacional.[15]
Os estudos demostran que a OMC aumentou o comercio e reducido as barreiras comerciais.[16][17][18][19] Tamén influíu nos acordos comerciais en xeral; a gran maioría dos acordos comerciais preferentes (ACP) fan referencia explícita á OMC, con partes substanciais do texto copiadas dos acordos da OMC.[20] O Obxectivo 10 dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostíbel das Nacións Unidas tamén fai referencia aos acordos da OMC como instrumentos para reducir a desigualdade.[21] Con todo, os críticos sosteñen que os beneficios do libre comercio facilitado pola OMC non se distribúen de maneira equitativa.[22] >[23]
O corpo principal de decisións da OMC é a Conferencia Ministerial, que adoita reunirse cada dous anos.[24] Reúne todo os membros da OMC e pode tomar decisións sobre calquera asunto baixo algún dos acordos de comercio. Algunhas das conferencias, como a inaugural de Singapur (1996) e a de Cancún (2003)[25] provocaron discusións entre economías desenvolvidas e subdesenvolvidas, mentres outras, como a de Seattle (1999) deron lugar a grandes manifestacións.
A OMC non forma parte do sistema das Nacións Unidas, e tampouco dos organismos dos acordos de Bretton Woods como o Banco Mundial ou o FMI.[Nota 1]
Remove ads
Historia
Antecendentes
A Conferencia de Bretton Woods de 1944, que estableceu unha institución internacional para a política monetaria, recoñeceu a necesidade dunha institución internacional comparable para o comercio que complementase ao Fondo Monetario Internacional e ao Banco Mundial.[27] A Bretton Woods asistiron representantes dos ministerios de finanzas e non representantes dos ministerios de comercio, razón pola que, segundo propúxose, non se negociou un acordo comercial nese momento.[28]
A principios de decembro de 1945, Estados Unidos convidou aos seus aliados de guerra a establecer negociacións a fin de crearen un acordo multilateral de redución recíproca dos aranceis sobre o comercio de mercadorías. En xullo de 1945, o Congreso dos Estados Unidos había outorgado ao presidente Harry S. Truman a autoridade para negociar e celebrar devandito acordo. A proposta dos Estados Unidos, o Comité Económico e Social das Nacións Unidas aprobou unha resolución, en febreiro de 1946, na que se pedía a celebración dunha conferencia para redactar unha carta constitutiva dunha Organización Internacional do Comercio.
En febreiro de 1946 creouse un Comité Preparatorio, que se reuniu por primeira vez en Londres en outubro de 1946 para traballar na carta dunha organización internacional para o comercio; os traballos continuaron de abril a novembro de 1947.[29]
Acordo Xeral sobre Aranceis Aduaneiros e Comercio
Ao mesmo tempo, os oito países que negociaran o GATT asinaron o "Protocolo de Aplicación Provisional do Acordo Xeral sobre Aranceis Aduaneiros e Comercio".[30] co obxectivo de evitar a onda proteccionista que marcou os anos 40. Nesa época os países tomaron unha serie de medidas para protexeren os produtos nacionais e evitaren a entrada de produtos doutros países, como por medio de baixos impostos para a exportación. Eses oito países eran Estados Unidos, o Reino Unido, Canadá, Australia, Francia, Bélxica, os Países Baixos e Luxemburgo.
Carta da Habana
O documento fundacional da ITO negociouse en Cuba entre novembro de 1947 e marzo de 1948.[31] A Carta dA Habana (oficialmente, «Acta Final da Conferencia das Nacións Unidas sobre o Comercio e o Emprego) prevía a creación da OIT e establecía as normas básicas para o comercio internacional e outras cuestións económicas internacionais. Foi asinada por 56 países[32] o 24 de marzo de 1948. Permitiu a cooperación internacional e o establecemento de normas contra as prácticas comerciais anticompetitivas.
Fracaso no Congreso dos Estados Unidos
A Carta nunca entrou en vigor, en parte porque en 1950 o Goberno dos Estados Unidos anunciou que non sometería o tratado ao Senado dos Estados Unidos para a súa ratificación. Aínda que se presentou en repetidas ocasións ao Congreso dos Estados Unidos, a Carta nunca foi aprobada. O argumento máis habitual en contra da nova organización era que se vería involucrada en cuestións económicas internas.[33] O 6 de decembro de 1950, o presidente Truman anunciou que xa non solicitaría a aprobación do Congreso para a Carta da OIT.[34] Debido ao rexeitamento estadounidense da Carta, ningún outro estado ratificou o tratado. Algúns elementos da Carta incorporaríanse posteriormente ao Acordo Xeral sobre Aranceis Aduaneiros e Comercio (GATT).
Na ausencia dunha organización internacional real para o comercio, o GATT supriu esa demanda, como unha institución provisional. O GATT foi o único instrumento multilateral a tratar do comercio internacional de 1947 ata 1994. A pesar das tentativas de se crear algún mecanismo institucionalizado para tratar do comercio internacional, o GATT continuou a operar durante case medio século como un mecanismo semiinstitucionalizado.
As negociacións do GATT antes da rolda de Uruguai
Celebráronse sete roldas de negociacións no marco do Acordo Xeral sobre Aranceis Aduaneiros e Comercio (1949 a 1979). A primeira verdadeira[Cómpre referencia][35] As roldas comerciais do GATT (1947 a 1960) centráronse en reducir aínda máis os aranceis. Posteriormente, a Rolda Kennedy, a mediados dos anos sesenta, deu lugar a un acordo antidumping do GATT e a unha sección sobre desenvolvemento. A Rolda de Tokio, celebrada durante a década do setenta, representou o primeiro intento importante de abordar as barreiras comerciais que non adoptan a forma de aranceis e de mellorar o sistema, mediante a adopción dunha serie de acordos sobre barreiras non arancelarias ao comercio, que nalgúns casos interpretaban as normas existentes do GATT e noutros abrían camiños totalmente novos. Dado que non todos os membros do GATT aceptaron estes acordos plurilaterales, a miúdo denominóuselles informalmente «códigos». (A Rolda de Uruguai modificou varios destes códigos e converteunos en compromisos multilaterais aceptados por todos os membros da OMC. Só catro seguiron sendo plurilaterales (os relativos á contratación pública, a carne de bovino, a aviación civil e os produtos lácteos), pero en 1997 os membros da OMC acordaron pór fin aos acordos sobre a carne de bovino e os produtos lácteos, co que só quedaron dous.[36])A pesar dos intentos realizados a mediados dos anos cincuenta e sesenta para establecer algún tipo de mecanismo institucional para o comercio internacional, o GATT seguiu funcionando durante case medio século como un réxime multilateral semiinstitucionalizado de carácter provisional.[37]
Rolda Uruguai: 1986-1994
Moito antes do 40.º aniversario do GATT (que se celebraría en 1987-1988), os membros do GATT chegaron á conclusión de que o sistema do GATT tiña dificultades para adaptarse a unha economía mundial globalizada.[38][39] En resposta aos problemas identificados na Declaración Ministerial de 1982 (deficiencias estruturais, repercusións das políticas de determinados países no comercio mundial que o GATT non podía xestionar, etc.), en setembro de 1986 celebrouse en Punta del Este, Uruguai, unha reunión na que se puxo en marcha a oitava rolda do GATT, coñecida como a «Rolda de Uruguai».[40][41]
.jpg)
No maior mandato de negociación comercial xamais acordado, as conversacións da Rolda Uruguai tiñan por obxecto ampliar o sistema comercial a varios ámbitos novos, en particular o comercio de servizos e a propiedade intelectual, e reformar o comercio nos sectores sensibles da agricultura e os téxtiles; todos os artigos orixinais do GATT estaban suxeitos a revisión.[39] A Acta Final que concluíu a Rolda de Uruguai e estableceu oficialmente o réxime da OMC asinouse o 15 de abril de 1994, durante a reunión ministerial celebrada en Marrakech, Marrocos, polo que se coñece como o Acordo de Marrakech.[42]
O GATT segue existindo como tratado marco da OMC para o comercio de mercadorías, actualizado como resultado das negociacións da Rolda Uruguai (distínguese entre o "GATT de 1994", que son as partes actualizadas do GATT, e o "GATT de 1947", o acordo orixinal e que segue sendo o núcleo do GATT de 1994),[38] con todo, o GATT de 1994 non é o único acordo xuridicamente vinculante incluído na Acta Final de Marrakech; adoptouse unha longa lista duns 60 acordos, anexos, decisións e entendementos. Os acordos divídense en seis partes principais:
- o acordo polo que se establece a OMC
- os acordos multilaterais sobre o comercio de mercadorías, incluídos o GATT de 1994 e as medidas en relación cos investimentos relacionados co comercio (en inglés: Trade Related Investment Measures ou TRIMS)
- o acordo xeral sobre o comercio de servizos (AXCS) (en inglés: General Agreement on Trade in Services ou GATS)
- o acordo sobre os aspectos dos dereitos de propiedade intelectual relacionados co comercio (Acordo sobre os ADPIC ou, en inglés, TRIPS)
- solución de diferenzas[43]
- revisións das políticas comerciais dos gobernos[44]
No que respecta ao principio da OMC relativo á "consolidación dos aranceis máximos" (núm. 3), a Rolda Uruguai logrou aumentar os compromisos vinculantes tanto dos países desenvolvidos como dos países en desenvolvemento, como se desprende das porcentaxes de aranceis consolidados antes e despois das negociacións de 1986-1994.[45]
Conferencias ministeriais
.jpg)
O máximo órgano de toma de decisións da OMC, a Conferencia Ministerial, reúnese normalmente cada dous anos.[46] Reúne a todos os membros da OMC, todos eles países ou unións aduaneiras. A Conferencia Ministerial pode tomar decisións sobre calquera asunto relacionado con calquera dos acordos comerciais multilaterais. Algunhas reunións, como a conferencia ministerial inaugural celebrada en Singapur (1996) e a conferencia ministerial celebrada en Cancún, México (2003)[47] implicaron discusións entre nacións desenvolvidas e países de renda baixa e media-baixa, coñecidas como as "cuestións de Singapur", como as subvencións agrícolas; mentres que outras, como a conferencia de Seattle en 1999, provocaron grandes manifestacións. A cuarta conferencia ministerial en Doha, Qatar en 2001 aprobou a entrada da China na OMC e lanzou a ronda de Doha, que foi complementada pola sexta conferencia ministerial da OMC en Hong Kong, que acordou eliminar gradualmente as subvencións á exportación agrícola e adoptar a iniciativa "todo menos armas" da Unión Europea para eliminar gradualmente os aranceis para as mercadorías dos países menos desenvolvidos. Na sexta Conferencia Ministerial da OMC de decembro de 2005, a OMC lanzou a iniciativa xuda para o comercio, cuxo obxectivo é axudar no comercio especificamente aos países en desenvolvemento, tal como se inclúe no Obxectivo de Desenvolvemento Sostible 8, que consiste en aumentar o apoio á axuda para o comercio e o crecemento económico.[48]
Cómpre salientar que calquera dos seus membros pode retirarse dela, despois do transcurso de seis meses da súa comunicación, a través de correspondencia destinada ao diretor-xeral da organización.
A OMC entrou en funcionamento o 1 de xaneiro de 1995.[49] A súa sede localízase en Xenebra, Suíza.
Os membros da OMC son obrigados a concederse entre si o estatuto de nación máis favorecida.
No final dos anos 90, a OMC transformouse no albo principal dos protestas do movemento anti-globalización.
Remove ads
Organización
Membros e observadores
A OMC agrupa 164 membros e 22 gobernos observadores.[50][51] Liberia converteuse no membro 163 o 14 de xullo de 2016 e Afganistán no 164 o 29 de xullo de 2016.[52][53] Ademais dos estados, a Unión Europea e cada un dos países que a compoñen son membros de dereito.[54]
Os membros da OMC non teñen que ser estados completamente independentes, senón que abonda que sexan territorios aduaneiros con total autonomía en canto ás súas relacións comerciais exteriores. Así, Hong Kong é membro dende 1995 (dende 1997 como "Hong Kong, China"), antes da China, que se uniu en 2001 tras 15 anos de negociacións. A República da China (Taiwán) ingresou en 2002 como "Territorios aduaneiros separados de Taiwán, Penghu, Kinmen e Matsu", a pesar do seu status.[55] A secretaría da OMC omite os títulos oficiais dos membros da misión permanente deste territorio na OMC, excepto os de representante permanente e vicerrepresentante permanente.[56]
Sede
A sede da OMC está localizada en Xenebra (Suíza).[Nota 2] O órgano superior é a Conferencia Ministerial, que se reúne periodicamente. O principal órgano permanente é o Consello Xeral, no que están representados todos os membros. Del dependen numerosos Consellos e Comités. A Secretaría conta cuns 640 funcionarios, encabezados polo Director Xeral. Dende 2013 o titular deste posto é o brasileiro Roberto Azevedo. A OMC tivo en 2011 un orzamento de 196 millones de francos suízos.
Acordos: o «todo único»
A OMC administra 160 acuerdos.[57]
O sistema organizado na OMC impón a todos os seus membros a adhesión á totalidade dos seus acordos, e os países non poden optar por aceptar só algúns.[Nota 3] Isto explica a enorme complexidade das negociacións sobre a súa modificación, porque involucran forzosamente todos os acirdos. As vantaxes que cada país obtén ou os prexuízos que sofre poden compensarse en temas diferentes, e a negociación ten que buscar un consenso xeral con equilibrios de extrema complexidade.
Remove ads
Despacho do director xeral
O procedemento para o nomeamento do director xeral foi publicado en xaneiro de 2003.[58] Ademais, en 2013, había catro subdirectores xerais: Yi Xiaozhun da China, Karl-Ernst Brauner de Alemaña, Yonov Frederick Agah de Nixeria e David Shark dos Estados Unidos.[59]
Listaxe de directores xerais
Fonte: Páxina oficial[60]
Brasil Roberto Azevêdo, 2013–
Francia Pascal Lamy, 2005–13
Tailandia Supachai Panitchpakdi, 2002–05
Nova Zelandia Mike Moore, 1999–2002
Italia Renato Ruggiero, 1995–99
Irlanda Peter Sutherland, 1995
(Xefes da organización predecesora, GATT):
- Irlanda Peter Sutherland, 1993–95
Suíza Arthur Dunkel, 1980–93- Suíza Olivier Long, 1968–80
Reino Unido Eric Wyndham White, 1948–68
.svg){kind=small}
Notas
Véxase tamén
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads