Primeira República Portuguesa

A Primeira República Portuguesa estendeuse durante un complexo período de dezaseis anos na historia de Portugal, entre a fin do período de monarquía constitucional marcado pola Revolución do 5 de outubro de 1910 e o golpe de estado de 28 de maio de 1926, o cal instaurou unha ditadura militar coñecida como Ditadura Nacional que sería seguida polo réxime ditatorial corporativista de António de Oliveira Salazar coñecido como Estado Novo.

Primeira República Portuguesa

República Portuguesa (pt)
Himno	A Portuguesa
Localización
38°42′N 9°11′O
Capital	Lisboa
Poboación
Poboación	5.969.056 (1911) (64,61 hab./km²)
Lingua oficial	lingua portuguesa
Relixión	catolicismo
Xeografía
Parte de	Aliados da Primeira Guerra Mundial
Superficie	92.391 km²
Datos históricos
Precedido por	Reino de Portugal
Creación	5 de outubro de 1910
Disolución	28 de maio de 1926
Sucedido por	Ditadura Nacional
Organización política
Forma de goberno	república
Órgano lexislativo	congreso ,
Membro de	Liga das Nacións
Moeda	Real portugués

Características

Esta etapa da historia de Portugal caracterizouse por unha notable inestabilidade política, con numerosos cambios de goberno e crises sociais e económicas.^[1]

Durante este período, houbo unha forte loita entre diversas faccións políticas, incluíndo republicanos (radicais e moderados) e monárquicos, que contribuíu á súa eventual caída e á instauración da ditadura.^[2]

Bandeira portuguesa, coas cores adoptadas durante a Primeira República.

Organización e Xefatura de Estado

Entre os anos 1911 e 1926 Portugal tivo sete Presidentes da República, un Governo Provisional, 45 Primeiros ministros e unha xunta constitucional.

• 
  Manuel de Arriaga
  (1911–1915)
• 
  Teófilo Braga
  (1915)
• 
  Bernardino Machado
  (1915–1917; 1925–1926)
• 
  Sidónio Pais
  (1918)
• 
  João do Canto e Castro
  (1918–1919)
• 
  António José de Almeida
  (1919–1923)
• 
  Manuel Teixeira Gomes
  (1923–1925)

Legado

É prohibido collocar cartazes e annuncios em todo o edificio d'esta ordem («É proibido colocar cartazes e anúncios em todo o edifício desta ordem» na ortografía actual do portugués): aviso anterior á Reforma Ortográfica de 1911, na parede da Igrexa do Carmo, no Porto.

Durante os 16 anos da República, a pesar da inestabilidade, tamén houbo avances que sentaron as bases para futuras experiencias democráticas en Portugal, como a adopción da Constitución de 1911 que proclamou principios fundamentais como a soberanía popular, a separación de poderes e o sufraxio universal masculino.^[2]

Ademais, este período viu importantes reformas sociais e educativas, incluíndo a laicización do Estado, a creación de novas escolas e a promoción da alfabetización.^[3] A pesar dos problemas, a Primeira República é vista por algúns historiadores como un laboratorio de ideas democráticas que, aínda que imperfecto, influíu na evolución política de Portugal e axudou a preparar o camiño para a Terceira República (a Segunda República é a ditadura salazarista do Estado Novo) e, eventualmente, para a democracia establecida despois da Revolución dos Cravos en 1974.

Hai historiadores que sosteñen que a experiencia democrática da Primeira República, aínda que breve e marcada por conflitos, foi unha referencia importante para as futuras xeracións que loitaron pola restauración da democracia en Portugal. A obra de historiadores como A. H. de Oliveira Marques reflicte esta visión, subliñando que, a pesar dos seus fallos, a Primeira República deixou un legado de ideas e prácticas democráticas que foron retomadas e melloradas máis tarde.^[2]

A bandeira portuguesa vixente e a Reforma ortográfica de 1911, a maior reforma ortográfica da lingua portuguesa até aquela data, tamén foron feitas neste período.

Notas

1. Gallagher, Tom (1983). Portugal : a twentieth-century interpretation. Manchester : Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-0876-4.
2. Marques, Antonio Henrique R. de Oliveira (1976). History of Portugal. Nova York : Columbia University Press. ISBN 978-0-231-04162-1.
3. Gallagher, Tom (1983). Portugal : a twentieth-century interpretation. Manchester : Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-0876-4.