Terremoto de Haití de 2010
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
O terremoto de Haití de 2010 rexistrouse ás 16:53:09 hora local (21:53:09 UTC) do martes 12 de xaneiro con epicentro a 15 km da capital haitiana, Porto Príncipe. Segundo o Servizo Xeolóxico dos Estados Unidos, o sismo tivo unha magnitude de 7.0 Mw e xerouse a unha profundidade de 10 km.[1] Tamén se rexistraron unha serie de réplicas, as máis fortes de 5.9, 5.5 e 5.1. A NOAA descartou o perigo de tsunami na zona.[2] Con todo, horas despois, rexistrouse un tsunami de mínimas proporcións que matou catro persoas. Este terremoto foi o máis forte rexistrado na zona desde o acontecido en 1770. O sismo percibiuse en países próximos como Cuba, Xamaica e a República Dominicana, onde provocou temor e evacuacións preventivas.
Foi un dos terremotos máis devastadores dos que se ten rexistro.
Os efectos causados sobre Haití, o país máis pobre de América nese momento, foron devastadores.[3] Os corpos recuperados ata o 25 de xaneiro superaban os 150 000, calculándose que o número de mortos excedería os 200 000.[4] Os datos definitivos dos afectados deunos a coñecer o primeiro ministro Jean-Max Bellerive no primeiro aniversario do sismo, o 12 de xaneiro de 2011, cando se informou de que no sismo faleceran 316 000 persoas, 350 000 máis quedaran feridas, e máis de 1,5 millóns quedaron sen fogar, co que se considera unha das catástrofes humanas máis graves da historia.[5][6]
Remove ads
Antecedentes históricos
A illa da Española, que comparten Haití e a República Dominicana, é sismoloxicamente activa e experimentou terremotos significativos e devastadores no pasado.
Un sismo afectouna en 1751 cando estaba baixo control francés e outro sismo en 1770 de 7.5 na escala de Richter devastou Porto Príncipe por completo.[7][8] De acordo, co historiador francés Moreau de Saint-Méry (1750-1819), "mentres que ningún edificio sufriu danos en Porto Príncipe durante o terremoto do 18 de outubro de 1751, a cidade enteira colapsou durante o terremoto do 3 de xuño de 1770".[9]
A cidade de Cap-Haïtien, así como outras do norte de Haití e da República Dominicana, foron destruídas polo terremoto do 7 de maio de 1842.[10]
En 1887 e 1904 producíronse terremotos no norte do país, causando "danos maiores".[11]
En 1946, rexistrouse un terremoto de magnitude 8.0 na República Dominicana, que afectou tamén Haití. Este sismo produciu un tsunami que matou 1790 persoas.[12]
Un estudo de prevención de terremotos realizado en 1992 por C. DeMets e M. Wiggins-Grandison estableceu como conclusión a posibilidade de que a falla de Enriquillo puidese estar ao final do seu ciclo sísmico e prognosticou un escenario, no peor dos casos, dun terremoto de magnitude 7.2, semellante en magnitude ao terremoto de Xamaica de 1692.[13]
Paul Mann e o seu equipo presentaron en 2006 unha avaliación de risco na falla de Enriquillo na 18.ª Conferencia Xeolóxica do Caribe en marzo de 2008. Tendo en conta a gran tensión, o equipo recomendou "de alta prioridade" os estudos históricos de movementos sísmicos, como o da falla, que foi totalmente bloqueada e rexistrara algúns terremotos nos últimos 40 anos.[14] Un artigo publicado no diario Le Matin de Porto Príncipe en setembro de 2008 mostraba os comentarios citados polo xeólogo Charles Patrick de que había un alto risco de maior actividade sísmica en Porto Príncipe.[15]
Remove ads
Detalles e consecuencias inmediatas
O terremoto ocorreu terra dentro o 12 de xaneiro de 2010, aproximadamente a unha distancia de 15 km ao suroeste de Porto Príncipe e a unha profundidade de 10 km, ás 16:53 UTC-5.[16] Tivo unha magnitude de 7.0 na escala magnitude momento e sentiuse cunha intensidade de X na escala de Mercalli modificada en Porto Príncipe.[17] Tamén se rexistrou en Cuba, Xamaica, e na República Dominicana.[18] O Servizo Xeolóxico dos Estados Unidos rexistrara polo menos seis réplicas nas dúas horas seguintes ao terremoto principal. Mediron aproximadamente 5.9,[19] 5.5,[20] 5.1,[21] 4.8[22] e 4.5.[23] Durante as primeiras nove horas rexistráronse 26 réplicas maiores a 4.2 en diferentes puntos da península de Tiburon, dos cales doce foron superiores a 5,0.[24]
O mércores 20 de xaneiro ás 11:03:44 UTC unha forte réplica de 6.1,[25] despois rectificada a 5,9[26] na escala de Richter, rexistrouse a 60 quilómetros ao oeste de Porto Príncipe, preto de Léogâne, e sentiuse na capital haitiana, segundo datos do Servizo Xeolóxico dos Estados Unidos.[27] Xusto durante o terremoto, a rede Twitter caeu.[28]
O terremoto produciuse nas proximidades do límite norte da placa tectónica do Caribe, que se despraza continua e lentamente cara ao leste 20 mm por ano en relación á placa norteamericana e atravesa xustamente polo medio da illa da Española. O sistema de falla de desgarramento ou transversal formada na rexión, semellante á falla de San Andreas en California, ten dúas ramas en Haití, a falla setentrional, no norte, e a falla de Enriquillo no sur. Os datos sísmicos suxiren que o terremoto foi sobre esta última falla, que estivo baixo presión durante 240 anos, acumulando moita enerxía potencial, que desatou finalmente un gran terremoto liberando unha enerxía equivalente á explosión de 200 000 quilos de trinitrotolueno;[29] con todo, estudos científicos da Universidade de Purdue suxiren que esta falla non foi a que o provocou, senón unha nova falla sísmica non identificada e da que se descoñece o seu perigo ante o seu descubrimento.[30]
De acordo cun membro do servizo xeolóxico dos Estados Unidos, sobre a base da magnitude e a localización do terremoto, víronse afectadas arredor de tres millóns de persoas, aínda que os datos exactos tardarán en chegar debido ao alcance dos danos.[31]
O Centro de Prevención de Tsunamis do Pacífico lanzou unha alarma de tsunami despois de ocorrido o terremoto para Haití, Cuba e a República Dominicana, que foi cancelada pouco despois. No entanto, o goberno de Cuba deu a orde de evacuar todas as poboacións costeiras, especialmente do municipio de Baracoa.[32]
O terremoto foi cualificado como o maior sismo rexistrado en Haití en douscentos anos.[31] Unha das consecuencias do terremoto foi o colapso de todas as liñas telefónicas,[31] sendo fundamental o uso de Internet, mediante redes sociais como Twitter e Facebook, portais de vídeo como YouTube, correo electrónico e transmisións vía web de radio e televisión. As redes sociais en especial foron amplamente usadas para a obtención e difusión de información e imaxes do suceso.[33]
Haití era o país máis pobre de América, caracterizado por ter cerca do 80% da súa poboación por debaixo da liña de pobreza e o 54% na pobreza extrema, unha economía de subsistencia, é dicir, viven practicamente para alimentarse; as remesas recibidas de migrantes representan o 40% do seu PIB beneficiando pouco máis de 900 mil familias.[34] O país ocupaba o posto 149 de 182 países segundo o Índice de Desenvolvemento Humano, o que xeraba preocupación sobre todo na capacidade de hospitais e servizos básicos de saúde e primeiros auxilios para poder afrontar unha catástrofe sísmica desta envergadura.
Mortes
O primeiro ministro de Haití, Jean Max Bellerive, afirmou que temía que o balance polo potente sismo no seu país podería superar as 140 000 vítimas;[35] con todo a Cruz Vermella dixo que as vítimas poderían chegar entre 45 000 e 50 000,[36] aínda que non foi confirmado, xa que se fixo difícil poder contar o número de vítimas fatais debido a que os cascallos invadían as rúas e avenidas de Porto Príncipe.[37] Entre as edificacións destruídas, como a sede da ONU en Haití, retiráronse cadáveres de entre os restos, mais arredor de 150 funcionarios seguían desaparecidos,[38] dixeron traballadores do organismo.[39] Alain Le Roy, funcionario, dixo aos xornalistas que menos de dez persoas, "algúns mortos, outros con vida", foran extraídas de entre os restos do edificio de cinco plantas;[39] porén, ata o 14 de xaneiro, polo menos vinte e dous funcionarios da Organización das Nacións Unidas (ONU) morreran.[38] O embaixador de Haití ante a Organización de Estados Americanos (OEA), Duly Brutus, falou de "ducias de miles de vítimas", pedindo máis que nunca axuda á comunidade internacional. "Nunca o noso país necesitou tanto a axuda da comunidade internacional", dixo Brutus ante o Consello Permanente da OEA, que incluíu na súa orde do día a cuestión de Haití para estudar como axudar a illa.[40]
O domingo 24 de xaneiro de 2010, o goberno de Haití anunciou que se recolleran e enterraran 150 000 cadáveres só na capital e os seus arredores mais que non se sabía cantos permanecían baixo os cascallos de edificios destruídos.[41]
Entre as personalidades que faleceron no terremoto estaban Jimmy O. Barikad, artista de hip-hop haitiano[42] e monseñor Joseph Serge Miot, arcebispo de Porto Príncipe.[43]
Todo o persoal que se atopaba no edificio das Nacións Unidas pereceu, incluído o xefe da misión da ONU, Hédi Annabi, que estaba reunido cunha delegación chinesa no momento do desastre.[44] Dita información foi confirmada tanto polo presidente de Haití, René Preval como polo Ministro de Asuntos Exteriores de Francia Bernard Kouchner.[44][45]
Uns 3000 traballadores da ONU desapareceran, entre eles o subxefe da misión, Luiz Carlos da Costa.[38] Uns 25 cascos azuis faleceron e uns 23 desapareceron.[38]
Remove ads
Situación posterior
De acordo a numerosos informes, non só moitas vivendas senón tamén unha gran porcentaxe dos edificios públicos (hospitais, escolas, estacións de policía, oficinas gobernamentais, igrexas, cárceres, morgues) foron destruídas ou danadas de tal forma que non se puideron utilizar. Igualmente unha gran porcentaxe do persoal cualificado viuse afectado. Por exemplo, non había bombeiros funcionando[46] e o mesmo pódese dicir da infraestrutura de comunicacións. Así mesmo, o principal peirao que servía o país, era inoperable. O xoves seguinte ao terremoto, o aeroporto de Porto Príncipe, que resultou danado e cunha torre de control que se derrubara, deixou de aceptar voos debido á saturación da demanda e falta de combustibles.[47][48]
De acordo a informacións de Radio Metropole, as liñas de comunicación estaban na seguinte situación (xoves 14, 08:52 hora local): o acceso a Internet (Hainet) non funciona. Non hai información sobre a rede de ACN. O enlace (internacional) submarino de fibra permaneceu operativo. O operador de telefonía móbil Digicel, dixo que a súa rede en Haití comezara a funcionar de novo mércores pola mañá. As empresas de liñas e de traballo HAITEL Teleco funcionan cando non están saturadas. Con todo, moitas liñas ou "seccións" de cables telefónicos cortáronse a través do país, polo tanto, a comunicación a través deste medio non é fiable. A maioría das comunicacións de Internet a través de satélite funcionaban.[49]
Notas
Véxase tamén
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads