Ute

O ute (/ˈjuːt/)^[1] é un dialecto da lingua númica do río Colorado, falado tradicionalmente polo pobo ute. Os falantes viven principalmente en tres reservas: Uintah-Ouray (ou ute setentrional) no nordeste de Utah, Ute meridional no suroeste de Colorado, e ute das montañas no suroeste de Colorado e no sueste de Utah.^[2] O ute forma parte da rama númica da familia de linguas uto-aztecas. Outros dialectos desta continuo dialectal son o chemehuevi e o paiute do sur. A partir de 2010, había 1.640 falantes combinados dos tres dialectos da lingua númica do río Colorado. A lingua irmá do ute, o númico do río Colorado, está clasificada como unha lingua ameazada, aínda que existen programas de dinamización lingüística patrocinados polas tribos. O paiute do sur está clasificado como en perigo crítico polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO.^[3]

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: UTE.

Ute
Instancia de lingua  Subclase de Lingua paiute do sur
Propiedades
Tipoloxía lingüística lingua aglutinante
Clasificación lingüística
linguaxe humana ↳ lingua indíxena ↳ linguas indíxenas de América do Norte ↳ linguas uto-aztecas ↳ linguas uto-aztecas setentrionais ↳ Linguas númicas ↳ Lingua paiute do sur
Localización  País Estados Unidos de América
Identificadores Freebase /m/0h_dyrm
Wikidata C:Commons

O termo "ute" foi usado polos exploradores españois, sendo un derivado do termo quasuatas, usado polos españois da época para referirse a todas as tribos ao norte do pobo pueblo e ata os shoshone.^[4] O pobo ute refírese á súa propia lingua como núu-'apaghapi ou núuchi, que significa "a fala do pobo" e "do pobo" respectivamente.^[2]