Maurísio

Maurísio —héra tee hína Tavakuairetã Maurísio (Ingleñe'ẽme: Republic of Mauritius; Hyãsiañe'ẽme: République de Maurice; Maurísiogua krióllo ñe'ẽme: Repiblik Moris)— ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ijyvy apekue oĩva heta ypa'ũme upe paraguasu Índiko ipehẽngue ñemby kuarahyreikeguápe, ko tetã ypa'ũnguéra ojejuhu amo 900 kilómetro Mandagaka retãgui, ha amo 3800 kilómetro Índia retãgui. Itavusu ha itáva orekovéva tekovekuéra ipype ha'e hína Port Louis.

Tavakuairetã Mauricio
Mauricio
Poyvi Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: Stella Clavisque Maris Indici (Latinañe'ẽme: «Mbyja ha ndavoka paraguasu Índiko pegua»)
Tetã Momorãhéi: Motherland (Ingleñe'ẽme: «Tetã»)
Tavusu (ha táva tuichavéva)	Port Louis
Ñe'ẽnguéra	Ingleñe'ẽ, Hyãsiañe'ẽ ha Maurísiogua krióllo
Tetãygua réra	Maurísiogua, Maurísiogui
Tekuái reko	Tavakuairetã amandajerapépe
Tendota Sãmbyhyhára peteĩha	Ameenah Gurib Pravind Jugnauth
Tetã Amandaje	Asamblea Nacional de Mauricio
Sãso  • Jekuaauka  • Tavakuairetã	Tavetã Joaju pegua 12 jasyapy ary 1968 12 jasyapy ary 1992
Yvy apekue	Ñemoĩha 181.º
• Opaite	2040 km²[1]
• Y (%)	0,07
Tembe'y	0 km [1]
Y rembe'y	177 km [1]
Yvyty yvatevéva	Yvyty Pitõ
Ava hetakue	Ñemoĩha 151.º
• Estimación	1331155 hab. (2014)
• Hetakue	1291456 hab. (2012)
• Typy'ũ (est.)	652.53 hab./km²
PIB (PPA)	Ñemoĩha 131.º
• Opaite (2016)	US$ 23.322 sua
• Per cápita	US$ 18.728
PIB (nominal)	Ñemoĩha 126.º
• Opaite (2016)	US$ 13.551 sua
• Per cápita	US$ 11.004
IDH (2015)	0,781[2] (64.º) – Iporã
Viru	Rupia (Rp., MUR)
Ára	MUT (UTC +4)
• Arahakúpe	Ndorekói
ISO Jehero	480 / MUS / MU
Tetã renda tee Ñandutíme	.mu
Tetã pumbyry papapy	+230
Tetã puhoe papapy	3BA-3BZ
Tetã aviõ papapy	3B
Mba'yrumýi papapy tee	MS
COI Jehero	MRI
Atyvete ONU, UA, Mancomunidad de Naciones
Opaite Tetã Yvýgui
[editar datos en Wikidata]

Ko tetã ijyvy apekue oĩ ko ypa'ũ Maurísio-pe ha heta ypa'ũ ha ykuãirũ ambuévape, upe ykuairũ hérava Saint-Brandon, ypa'ũ Rodrigues ha ypa'ũnguéra Agalega. Maurísio oĩ ko ypa'ũ aty ipype hérava ypa'ũnguéra Mascareñas, upe ypa'ũ Hyãsia pegua avei, Reuniõ.

Ko ypa'ũ réra ha'a akue Dina Arobi, upéicha ombohero umi karai árave oguahẽva peteĩháme ko ypa'ũme, hákatu ndopytái hikuái, ary 1507-pe umi karai Poytuga retãygua oguahẽ ha ohecha ndaiporiha mavave ko ypa'ũme. Ary 1598-pe oguahẽ heta karai Olánda retãygua ha ombohero Mauricio ko ypa'ũ, Olánda ha Tetãnguéra Yvýi imburuvichavete réra (Maurísio Nassau pegua herakuãre).^[3]