Բեռլինի պայմանագիր (1878)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Բեռլինի պայմանագիր (պաշտոնապես Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի, Ավստրո-Հունգարիայի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Իտալիայի, Ռուսաստանի և Օսմանյան կայսրության միջև Արևելյան գործերի կարգավորման մասին պայմանագիր), ստորագրվել է 1878 թվականի հուլիսի 13-ին[1][2]։ 1877-1878 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմում Օսմանյան կայսրության նկատմամբ Ռուսաստանի հաղթանակից հետո խոշորագույն տերությունները վերագծել են Բալկանյան տարածաշրջանի և Արևմտյան Հայաստանի քարտեզը։ Նրանք ոչ-ոքի խաղաց անշրջելի որոշ ծայրահեղ նվաճումների հայտարարել Է Ռուսաստանի նախնական Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, բայց օսմանները կորցրել են իրենց հիմնական տիրապետման Եվրոպայում։ Ըստ նախնական պայմանագրի՝ Սան Ստեֆանոյի՝ Ռուսաստանին անցած որոշ տարածքներ վերադարձվել են Օսմանյան կայսրությանը, սակայն վերջինս կորցրել են իրենց հիմնական վերահսկողությունը Եվրոպայում։ Դա 1815 թվականի Վիեննայի վեհաժողովից հետո ընկած ժամանակահատվածում կնքված երեք խոշոր խաղաղության համաձայնագրերից մեկն էր։ Պայմանագիրը Բեռլինի վեհաժողովի եզրափակիչ ակտն էր (1878 թվականի հունիսի 13-ից հուլիսի 13-ը), որի մեջ մտել են Մեծ Բրիտանիան ու Իռլանդիան, Ավստրո-Հունգարիան, Ֆրանսիան, Գերմանիան, Իտալիան, Ռուսաստանը և Օսմանյան կայսրությունը։ Գերմանիայի վարչապետ Օտտո ֆոն Բիսմարկը նախագահ և գերիշխող անձնավորություն էր։
Բեռլինի պայմանագիր (1878) | |
---|---|
Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի, Ավստրո-Հունգարիայի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Իտալիայի, Ռուսաստանի և Օսմանյան կայսրության միջև Արևելյան գործերի կարգավորման մասին պայմանագիր | |
Ստորագրվել է — վայր |
1878 թվականի հուլիսի 13 Բեռլին, Գերմանական կայսրություն |
Ստորագրել են | Միացյալ Թագավորություն, Ավստրո-Հունգարիա, Ֆրանսիա, Գերմանիա, Իտալիա, Ռուսաստան, Օսմանյան կայսրություն |
Համագումարի կարևորագույն խնդիրը Բուլղարիայի ճակատագիրը որոշելն էր, բայց Ռուսաստանի պնդմամբ Բուլղարիան ինքը հանվել է բանակցություններին մասնակցելուց[3][4]։ Այն ժամանակ, քանի որ Բուլղարիան ինքնիշխան պետություն չէր և նա միջազգային իրավունքի սուբյեկտ չէր։ Բուլղարիայի մասնակցության բացառումը արդեն սովորական փաստ էր, քանի որ դրանից մեկ տարի առաջ տեղի ուենցած Պոլսո մեծ տերությունների վեհաժողով նույնպես ընթացել էր առանց Բուլղարիայի մասնակցության։ Խորհրդաժողովի առավել ուշագրավ արդյունքը դարձել է Ռումինիայի, Սերբիայի և Չեռնոգորիայի փաստացի (դե ֆակտո) նոր անկախ պետությունների պաշտոնական (դե յուրե) ճանաչումը։