Կոնստանց
From Wikipedia, the free encyclopedia
Կոնստանց (գերմ.՝ Konstanz [ˈkɔnstants], [ˈkɔnʃtants] Քոնշթանց, ալեմանյան բարբառ՝ Konschdanz. German: [[Միջազգային հնչյունական այբուբեն|[ˈkɔnstants]]] (
)), նավահանգստային և համալսարանական քաղաք Գերմանիայի հարավում՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասի[3] Ֆրայբոուրգի օկրուգում, որի կազմի մեջ մտնող նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է։ Ընկած է Բոդենի (կամ Քոնսթանցի) լճի ափին՝ այդ լճից Հռենոս գետի դուրս գալու վայրի մերձակայքում, Շվեյցարիայի հետ Գերմանիայի ունեցած պետական սահմանի մոտ։ Զբաղեցնում է 55,65 կմ² տարածք։ 2021 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 84 736։ Հոմեական կաթոլիկ եկեղեցու թեմական աթոռանիստ է (ավելի քան 1200 տարի)։ Տեսարժան վայրերից են քաղաքի խորհրդանշական հուշարձանը համարվող «Իմպերիա» («Կայսրություն») քանդակը (գտնվում է լճի ափին՝ նավահանգստում), հնամյա տաճարը, դոմինիկյան վանքը, որտեղ մի ժամանակ բանտարկված է եղել Յան Հուսը (ներկայումս հյուրանոց է), Հռենոսի վրա գցված կամուրջը, քաղաքապետարանը, հազարամյակներ առաջ գերանասյուների վրա կանգնեցված փայտե շինությունները (վերջիններս, լինելով Ալպյան տարածաշրջանի նմանատիպ նախապատմական կառույցների բաղկացուցիչ մաս, ընդգրկվել են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում[4])...
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Կոնստանց | |||||
| գերմ.՝ Große Kreisstadt Konstanz | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Գերմանիա | ||||
| Համայնք | Konstanz VVG? | ||||
| Ներքին բաժանում | Paradies?[1], Litzelstetten?, Wollmatingen?, Staad?, Allmannsdorf? և Petershausen?[1] | ||||
| Մակերես | 54,11 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 402 մետր | ||||
| Պաշտոնական լեզու | գերմաներեն | ||||
| Բնակչություն | ▲85 859 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)[2] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 7533 և 7531 | ||||
| Փոստային դասիչ | 78462–78467 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | KN | ||||
| Պաշտոնական կայք | konstanz.de(գերմ.) | ||||
| |||||
Հնագիտական պեղումների արդյունքները վկայում են, որ քաղաքի ներկայիս տարածքում ու շրջակայքում մարդիկ բնակություն են հաստատել դեռևս քարեդարյան ժամանակներում։ Հռոմեական կայսր Օգոստոս Օկտավիանոսի օրոք այստեղ կելտերին փոխարինել են վերջիններիս նկատմամբ հաղթանակ տարած հին հռոմեացիները[5], ովքեր Հռենոսի ափին մի փոքր քաղաք են հիմնել։ Բնակավայրի ներկայիս անվանումը թերևս առնչվում է հռոմեական կայսր Կոնստանտիուս Քլորուսի հետ, ով մոտավորապես 300 թվականին այս վայրերում հաղթանակ է տարել ալեմանների նկատմամբ և մի հզոր բերդ է կառուցել[6] (այդ բերդի մնացորդները հայտնաբերվել են 2003 թվականին)։
Մոտավորապես 585 թվականից բնակավայրը դարձել է եպիսկոպոսական աթոռանիստ և կարևոր հոգևոր կենտրոն։
1192—1548 թթ. ստացել է կայսերական ազատ քաղաքի կարգավիճակ։
1183 թվականին այստեղ Ֆրիդրիխ Բարբարոսան հաշտություն է կնքել լոմբարդների հետ[7]։
1414—1418 թթ. քաղաքի տաճարը վերածվել է տիեզերական ժողովների անցկացման վայրի[8]։
1415 թվականին այստեղ խարույկ է հանվել Յան Հուսը։
1806 թ. քաղաքը մտել է Բադենի երկրամասի կազմի մեջ։
1966 թ. հանդիսավորությամբ բացվել է կիրառական գիտությունների համալսարանը (գերմ.՝ Hochschule Konstanz Technik, Wirtschaft und Gestaltung).[9]։
Կոնստանցին բնորոշ է օվկիանոսային կլիմայի որոշակի աստիճան (Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Cfb), որը մեղմացվում է լճի առկայության շնորհիվ և դրսևորվում է տաք ու խոնավ ամառներով և ցուրտ ու ձնառատ ձմեռներով[10]։
| Կոնստանց 1991-2020, extremes 1973-2021ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 16.3 (61.3) |
19.4 (66.9) |
24.4 (75.9) |
30.7 (87.3) |
32.2 (90) |
36.3 (97.3) |
36.9 (98.4) |
36.5 (97.7) |
30.9 (87.6) |
25.8 (78.4) |
22.0 (71.6) |
16.8 (62.2) |
36.9 (98.4) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 3.8 (38.8) |
5.8 (42.4) |
11.1 (52) |
16.1 (61) |
20.2 (68.4) |
23.9 (75) |
25.7 (78.3) |
25.3 (77.5) |
20.5 (68.9) |
14.5 (58.1) |
8.2 (46.8) |
4.5 (40.1) |
14.97 (58.94) |
| Միջին օրական °C (°F) | 1.2 (34.2) |
2.1 (35.8) |
6.0 (42.8) |
10.2 (50.4) |
14.5 (58.1) |
18.1 (64.6) |
19.9 (67.8) |
19.5 (67.1) |
15.0 (59) |
10.3 (50.5) |
5.2 (41.4) |
2.0 (35.6) |
10.33 (50.61) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −1.0 (30.2) |
−0.9 (30.4) |
1.9 (35.4) |
5.3 (41.5) |
9.5 (49.1) |
13.3 (55.9) |
15.0 (59) |
14.8 (58.6) |
11.2 (52.2) |
7.2 (45) |
3.0 (37.4) |
−0.1 (31.8) |
6.6 (43.88) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −19.0 (−2.2) |
−13.7 (7.3) |
−12.5 (9.5) |
−3.5 (25.7) |
−0.6 (30.9) |
4.4 (39.9) |
7.6 (45.7) |
6.8 (44.2) |
2.4 (36.3) |
−3.8 (25.2) |
−9.0 (15.8) |
−13.7 (7.3) |
−19 (−2.2) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 45.8 (1.803) |
44.8 (1.764) |
50.6 (1.992) |
56.5 (2.224) |
89.2 (3.512) |
99.7 (3.925) |
96.3 (3.791) |
97.7 (3.846) |
69.4 (2.732) |
62.8 (2.472) |
57.5 (2.264) |
63.6 (2.504) |
833.9 (32.829) |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 51.4 | 85.8 | 149.1 | 191.6 | 216.0 | 235.5 | 254.0 | 231.8 | 166.5 | 101.0 | 53.5 | 44.6 | 1780,8 |
| աղբյուր: Data derived from Deutscher Wetterdienst[11] | |||||||||||||
| Կոնստանց, 2015-2020 normalsի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Միջին բարձր °C (°F) | 4.3 (39.7) |
5.8 (42.4) |
11.8 (53.2) |
16.7 (62.1) |
20.1 (68.2) |
25.5 (77.9) |
27.5 (81.5) |
26.7 (80.1) |
21.3 (70.3) |
15.4 (59.7) |
9.1 (48.4) |
5.4 (41.7) |
15.8 (60.4) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −0.1 (31.8) |
0.0 (32) |
2.7 (36.9) |
6.0 (42.8) |
10.0 (50) |
14.7 (58.5) |
16.5 (61.7) |
16.0 (60.8) |
11.9 (53.4) |
8.0 (46.4) |
4.2 (39.6) |
1.2 (34.2) |
7.6 (45.7) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 57.2 (2.252) |
37.5 (1.476) |
38.3 (1.508) |
60.6 (2.386) |
99.2 (3.906) |
85.1 (3.35) |
74.1 (2.917) |
89.1 (3.508) |
44.2 (1.74) |
52.2 (2.055) |
47.1 (1.854) |
30.4 (1.197) |
714.9 (28.146) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) | 9.5 | 8.5 | 10.7 | 10.4 | 11.3 | 11.9 | 11.5 | 10.8 | 9.5 | 9.1 | 9.7 | 10.7 | 123.6 |
| % խոնավություն | 84 | 80 | 75 | 72 | 73 | 74 | 74 | 77 | 81 | 85 | 86 | 85 | 78.8 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 54 | 83 | 157 | 207 | 208 | 252 | 280 | 246 | 189 | 121 | 60 | 53 | 1910 |
| Աղբյուր #1: {{{աղբյուր 1}}} | |||||||||||||
| Աղբյուր #2: weather-online[12] | |||||||||||||
| Կոնստանց (Mainau Forest), elevation: 447 m, 1961-1990 normals and extremesի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 14.2 (57.6) |
17.4 (63.3) |
24.4 (75.9) |
28.0 (82.4) |
33.1 (91.6) |
33.7 (92.7) |
36.0 (96.8) |
33.5 (92.3) |
30.5 (86.9) |
27.5 (81.5) |
22.0 (71.6) |
17.0 (62.6) |
36 (96.8) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 2.4 (36.3) |
4.6 (40.3) |
9.5 (49.1) |
14.0 (57.2) |
18.6 (65.5) |
21.8 (71.2) |
24.1 (75.4) |
23.3 (73.9) |
20.1 (68.2) |
13.8 (56.8) |
7.2 (45) |
3.3 (37.9) |
13.56 (56.4) |
| Միջին օրական °C (°F) | 0.0 (32) |
1.3 (34.3) |
4.7 (40.5) |
8.7 (47.7) |
13.1 (55.6) |
16.3 (61.3) |
18.5 (65.3) |
17.7 (63.9) |
14.7 (58.5) |
9.7 (49.5) |
4.3 (39.7) |
1.0 (33.8) |
9.17 (48.51) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −2.2 (28) |
−1.4 (29.5) |
1.1 (34) |
4.2 (39.6) |
8.2 (46.8) |
11.6 (52.9) |
13.6 (56.5) |
13.4 (56.1) |
10.7 (51.3) |
6.8 (44.2) |
2.0 (35.6) |
−1.0 (30.2) |
5.58 (42.06) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −21.8 (−7.2) |
−21.5 (−6.7) |
−17.5 (0.5) |
−6.2 (20.8) |
−4.4 (24.1) |
0.2 (32.4) |
3.7 (38.7) |
4.0 (39.2) |
−0.5 (31.1) |
−4.0 (24.8) |
−9.5 (14.9) |
−14.0 (6.8) |
−21.8 (−7.2) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 52.0 (2.047) |
51.0 (2.008) |
51.0 (2.008) |
68.0 (2.677) |
85.0 (3.346) |
105.0 (4.134) |
102.0 (4.016) |
88.0 (3.465) |
71.0 (2.795) |
54.0 (2.126) |
65.0 (2.559) |
57.0 (2.244) |
849 (33.425) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) | 10.0 | 9.0 | 10.0 | 11.0 | 13.0 | 12.0 | 12.0 | 12.0 | 8.0 | 8.0 | 10.0 | 10.0 | 125 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 43.0 | 73.4 | 124.9 | 161.7 | 198.6 | 218.1 | 244.6 | 215.3 | 171.1 | 99.8 | 52.6 | 37.0 | 1640,1 |
| աղբյուր: {{{աղբյուր 1}}} | |||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
,_RP-P-OB-31.459.jpg)
.png)
- Ուլրիխ Ցազիուս (1461–1536), օրենսգետ[20]
- Էռնստ Ֆյոգելին (1529–1589), առաջին գրահրատարակիչներից
- Յոհան Ֆրիդրիխ Կոտտա (1764–1832) հրատարակիչ, գործարար, քաղաքական գործիչ, ով 1825 թ. նախաձեռնել է շոգենավերով նավարկություն Բոդենի (Քոնսթանսի) լճում[21]
- Յոհան Լեոնարդ Հուգ (1765–1846), կաթոլիկ աստվածաբան, արևելագետ[22]
- Գիյոմ Անրի Դուֆուր (1787–1875), շվեյցարացի զինվորական սպա, ճարտարագետ, քարտեզագիր[23]
- Վերներ Մայհոֆեր (1918–2009), քաղաքական գործիչ (FDP),Բունդեսթագի անդամ, ներքին գործերի նախարար (1974–1978)
- Թեո Զոմմեր (1930–2022), Die Zeit լրագրի խմբագիր
- Լարիսա Վասիլյան (ծնվ. 1976), գերմանահայ ժուռնալիստ
- Թոբիաս Փոք (1609–1683), բարոկկո ոչի ավստրիացի նկարիչ
- Մարի Էլլենռիդեր (1791–1863), նկարչուհի
- Յակոբ Պիկարդ (1883–1967), գրող
- Աննե Վինտերեր (1894–1938), լուսանկարչուհի
- Ֆրանսուա Ստալի (1911–2006), ֆրանսիացի քանդակագործ
- Հանս Մարիա Վինգլեր (1920–1984), արվեստի պատմաբան, Բաուհաուսի արխիվի հիմնադիր
- Ռոզմարի Բանհոլցեր (ծնվ. 1925), բարբառագիր հեղինակ
- Մարտին Գոթարդ Շնայդեր (1930–2017), երաժիշտ, երգերի հեղինակ, աստվածաբան
- Ուլի Տրեպտե (1941–2009), երաժիշտ
- Կարոլա Ցվիկ (ծնվ. 1966), դիզայներ
«Իմպերիա» քանդակը
Քաղաքի միջնադարյան պարսպի մի հատվածը՝ Շնեցտոր աշտարակով
Քաղաքի միջնադարյան պարսպի մի հատվածը՝ Ռայնտորտուրմ աշտարակով
Հինհռոմեական բերդի մնացորդները քաղաքի Մյունստերպլաց հրապարակում
Կոնստանցի տաճարը
Հին քաղաքամասի գլխավոր հրապարակը՝ Konstanz Marktstätte-ն
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
