David Hilbert

Ni David Hilbert, ForMemRS^[1] (Aleman: [ˈdaːvɪt ˈhɪlbɐt]; Enero 23, 1862 – Pebrero 14, 1943) ket maysa idi nga Aleman a matematiko. Isu ket nabigbigan a kas maysa kadagiti kaimpluensiaan ken dagiti unibersal a matematiko iti maika-19 a siglo ket ti nasapa a maika-20 a sigsiglo. Ni Hilbert ket isu ti nakaduktal ken nangirang-ay kadagiti nawatiwat a sakop kadagiti kammasapulan a kapanunotan kadagiti adu a pagobraan, a mairaman ti di agdumaduma a teoria ken ti aksiomasisasion iti heometria. Isu pay ti nangiyannurot ti teoria dagiti limbang ni Hilbert,^[3] maysa kadagiti pundasion ti maiyannnong a panagusig.

David Hilbert
Ni David Hilbert (1912)
Nayanak	(1862-01-23)Enero 23, 1862 Königsberg or Wehlau, Probinsia ti Prusia (itan ket ti Znamensk, Kaliningrad Oblast, Rusia)
Natay	Pebrero 14, 1943(1943-02-14) (tawen 81) Göttingen, Alemania
Pagtaengan	Alemania
Pakipagilian	Aleman
Alma mater	Unibersidad ti Königsberg
Nakaam-ammuan	Batayan a teoria ni Hilbert Dagiti aksioma ni Hilbert Dagiti problema ni Hilbert Dagiti programa ni Hilbert tignay ni Einstein–Hilbert limbang ni Hilbert
Dagiti gungguna	ForMemRS[1]
Sientipiko a pagsapulan
Dagiti pagobraan	Matematiko ken Pilosopo
Dagiti patakder	Unibersidad ti Königsberg Unibersidad ti Göttingen
Doktoral nga agbalbalakad	Ferdinand von Lindemann
Dagiti doktoral nga estudiante	Wilhelm Ackermann Otto Blumenthal Werner Boy Richard Courant Haskell Curry Max Dehn Paul Funk Kurt Grelling Alfréd Haar Erich Hecke Earle Hedrick Ernst Hellinger Wallie Hurwitz Oliver Kellogg Hellmuth Kneser Robert König Emanuel Lasker Charles Max Mason Erhard Schmidt Andreas Speiser Hugo Steinhaus Gabriel Sudan Teiji Takagi Hermann Weyl Ernst Zermelo
Nakaimpluensian	Immanuel Kant[2]

Ni Hilbert ket nangampon ket naessem a nangiyaddang ti disso a teoria ni Georg Cantor ken dagiti transpinito a bilang. Ti nadayeg a kas pagarigan iti panangidaulona iti matematika iti 1900 a presentasionna kadagiti urnong ti problema a nangidisso ti dalan para kadagiti adu a panagsukisok ti matematika iti maika-20 a siglo.

Ni Hilbert ken dagiti estudiantena ket nangipadawat iti adu iti panangipatakder iti kinainget ken panagiranga-ay kadagiti nangruna a ramit nga inus-usar iti moderno a maipapan ti matematika a pisika. Ni Hilbert ket ammo a kas maysa kadagiti nagpundar iti teoria ti paneknek ken matematikal a teoria, ken ti pay maysa kadagiti immuna a nangilasin ti baetan ti matematika ken metamatematika.^[4]